شب سه شنبه ۱۲ ژانویه ۲۰۱۰ در کشور هاییتی که یکی ازفقیرترین کشورها در منطقه کارایب ، واقع در آمریکای مرکزی، زلزله ای سهمگینی بقدرت ۷ و ۲ دهم ریشتر در پورتوپرنس پایتخت و اطراف آن روی داد که در اثرآن ، بالغ بر صدها هزار نفر جانشان را از دست دادند ویا در زیر آوار ها مدفون شدند.
لازم بذکر است که اکثر ساختمان های دولتی و مسکونی مردم در اثر این زلزله بطرز وحشتناکی فرو ریخته و به آوارهایی تبدیل گردیده اند ، که جسد دهها هزار نفر را در خود مدفون کرده اند .
انعکاس جهانی :
تراژدى انسانى در هائیتى دو قطب متفاوت را به تحرک در آورد۔ از طرفى موجى از احساسات انسانى و نوعدوستى جامعه بشرى به جوش آمد و از طرفى دیگر بازار معاملات سیاسى دولت هاى غرب و ایادى آنها را در پشت این فاجعه با روشى ریاکارانه فعال کرد۔
بمحض اینکه مردم جهان از تراژدی و فاجعه بسی درد ناک انسانی که قلب هر انسانی را بدرد آورد، که در کشورهاییتی اتفاق افتاده بود باخبر شدند ، و از طریق کانال های تلوزیونی جهانی هزاران جسد قربانیان زلزله در پورتوپرنس مرکز پر جمعیت منطقه این تراژدی اسفناک انسانی را مشاهده کرده و می دیدند مردم مصیبت زده هاییتی از امکانات غذایی ، دارویی ، امدادرسانی وعدم وجود سرپناهی با خطر مرگ مواجه هستند ، موجی از احساس همبستگی انسانی در بین مردم بوجود آورد ، مردم چه سازمان یافته و چه همانند گروه های داوطلبانه ، کمکهای مالی و امداد رسانی را جمع کرده واز طریق کانال های مورد اعتماد خود برای مردم زلزله زده هاییتی ارسال کردند. سازمانهای مختلف بطور سازمان یافته و با استفاده از امکانات رسانه های جمعی کمک های مالی ، دارویی وسایر نیازمندی های مردم زلزله زده هاییتی جمع کرده و از طریق کانال های خود ارسال نمودند .
آنچه که در هاییتی بسیار دردناک و تاسف آور بود عدم وجود گروه های امداد رسانی و گروه های نجات برای نجات هزاران نفر که در زیر آوار مانده بودند و انتظار داشتند هر لحظه گروه های نجات به کمک شان بشتابند ولی متاسفانه عدم وجود کمک های غذایی ، دارویی و گروهای نجات بموقع باعث تلفات فراوانی شد .
در هاییتی بدلیل تخریب سازمان های دولتی وجود گروهای کمک رسانی و گروه های نجات خیلی ناچیز بود .
نقش دولت ها وسازمان ملل :
اکثر رهبران دولت ها بخصوص قدرت های بزرگ و سازمان ملل، با وجود اینکه از وقوع زلزله و میزان خسارات ناشی از آن با خبر شده بودند و ظاهرا ” اظهار تاسف و همدردی ” می کردند ، ولی کمک های غذایی ، درمانی و گروه های نجات برای زخمی ها وهزاران نفری که در زیر آوار مدفون شده بودند ، خیلی کند و با تاخیر زمانی صورت گرفت . در مدت زمانی که گروه های نجات تلاش نمودند فقط توانستند جان تعداد معدودی را در زیر آوار نجات دهند اگر قدرت های بزرگ و راس آن ها آمریکا که فاصله مکانی نچندان دوری از هاییتی قرار دارد می خواستند بموقع و باندازه نیاز کمک های خود را ارسال می کردند می توانستند جمعیت قابل توجهی را از مرگ نجات دهند.
آنچه که قدرت های بزرگ در رابطه با کمک به مردم زلزله هاییتی مد نظر داشتند بیشتر مسله بیزنیس و منافع اقتصادیشان بود ، تا کمک به مردمی که زلزله جان ، مسکن و تمامی امکاناتشان را نابود کرده بود و هیچ توانی نداشتند عزیزترین کسانشان را که در زیر خروارها آوار مدفون بودند نجات دهند .
آمریکا بجای بکار گیری امکانات خود جهت نجات مردمی که قهر طبیعت همه امکانات آنها را تخریب و نابود کرده بود ، نیروی نظامی در هاییتی پیاده کرد و تنها فرودگاه پورتوپرنس را اشغال کرد، کنترول فرودگاه پورتوپرنس از طریق آمریکا باعث سریع رسیدن کمک ها به مردم مصیبت زده هاییتی نشد بلکه حتی باعث کندی رسیدن کمک ها شد . دولت آمریکا با سوء استفاده از زخمی که بر پیکر مردم و جامعه هاییتی وارد شد ، از فرصت استفاده کرد تا نظامیگری اش رانمایش بدهد.
یک فاجعه دردناک وبسیار اسفناکی در هاییتی اتفاق افتاد که قلب بشریت متمدن را عمیقا بدرد آورد ، انعکاس این فاجعه چنان احساس همبستگی را در درون هر انسانی بوجود آورد که تنها این همبستگی انسانی می تواند بدور از هرگونه چشمداشتی و منافع گروهی بکمک مردم هاییتی بشتابد . در اینجا اشاره به ابتکار هنرمندان و خوانندگان پاپ که عاطفه مردم معمولی در کشورهای غربی را بدور از محاسبات سیاسی و اقتصادی خطاب قرار دادند، جا دارد.
در چند سال اخیر دربم در ایران زلزله ای اتفاق افتاد ، که اکثر جمعیت بم جانشان را از دست دادند در آن زمان ، زلزله بم موجی از همبستگی انسانی در ایران وسایر کشورهای جهان بوجود آورد گروه های داوطلب با جمع آوری کمک های مای ، دارویی و تداراکاتی راهی بم شدند اما رژیم اسلامی به آن گروهای داوطلب میدان نداد و با بکارگیری نیروهای سر کوبگرش عرصه را بر ابراز وجود این همبستگی انسانی نداد، که این همبستگی انسانی ثابت کند که تنها مقابله با چنین حوادثی بکارگیری همبستگی و اراده انسانی بدور از هر چشمداشتی است .
چرا زلزله در هاییتی این تراژدی را بوجود آورد؟
این سوال هر انسان متمدن جامعه امروزی است که چرا زلزله ای بقدرت ۷ و ۲ دهم ریشتر در پورتوپرنس و اطراف آن باعث قربانی گرفتن جان بیش از ۱۵۰ هزار نفر و زخمی وآواره شدن بیش از ۳ میلیون نفر و تخریب اکثر ساختمان های مسکونی و دولتی می شود ؟
ــ بنظر من یکی از دلایل آن این است که سالیان متمادی کشور هاییتی مستعره فرانسه بوده در زمان مستعمره بودن هاییتی یکی از ثروتمندترین مستعمرات در دنیای جدید بوده ، اما استعمارگران منابع و سرمایه آن کشور را که می بایست صرف ساختمانهای با استاندارد بالا آنگونه که در مقابل زلزله مقاومت کنند و باعث این تراژدی اسفناک انسانی نمی شدند.
ــ دلیل دیگر آن درست است که کشور هاییتی کشوری فقیر است ، نزدیک به ۵۰ درصد جمعیت ۹ میلیونی با درآمد روزانه یک دلار و نزدیک به ۷۸ درصد با درآمد کمتر از ۲ دلار زندگی میکنند، تثریبا ۹۰ درصد جنگلها که یک منبع اقتصاد و ثروت جامعه است به دلیل بی مسئولیتی های دولتهای حاکم از بین رفته است. هائیتی در واقع بر یک شالوده فروریخته اقتصادی به حال خود واگذار شده است اما وجود سیستم حاکم و دولت کارتنی وسر سپرده آن که با وجود اینکه دولت حاکم آگاه است که هاییتی در مرکز زلزله قرار دارد و می بایست اولویت نظام موجود ساختن اماکن مسکونی بر اساس استانداردهای امروزی انجام گیرد ، بی اهمیت بوده است.
اگر این زلزله در کشوری مثل ژاپن بوقوع می پیوست کمترین تلفات را ببار می آورد . در ژاپن پروسه ساختمان سازی طوری انجام می گیرد ، که ساختمان های مسکونی ، در مقابل زلزله سنگین تر از هاییتی مقاومت می نمایند.
نتیجه :
در خاتمه می خواهم بیان کنم که تا کنون در نقاط مختلف دنیا در اثر قهر طبیعت حوادث فراوانی همانند زلزله ، طوفان و آتش سوزی های عظیم بوقوع پیوسته ، که باعث تراژدی های انسانی که حاصلش قربانی شدن جمعیت کثیری از جامعه انسانی بوده است .
در اینگونه حوادث همبستگی انسانی نشان داد بشر متمدن امکان این را دارد که آگاهانه جلوی این تراژدی اسفناک انسانی را بگیرد .
امیدوارم روزی دیگر شاهد این حوادث دردناک نباشیم
۳۰ ژانو یه ۲۰۱۰ غفار غلامویسی