پسا سایکس پیکو در خاورمیانه

گذری بر تحولات منطقه ، ایران ، کردستان

در تاریخ ٢۶ ژانویه ٢٠١١ ( ۶ بهمن ١٣٨٩ ) یک سری تظاهرات گسترده که تاثیر گرفته از تحولات سیاسی منطقه خاورمیانه موسوم به بهار عربی بود در سوریه به وقوع پیوست که جرقه یا استارت تحولات و ناارامی های داخل سوریه را کلید زد و سرنوشت مردم سوریه را به امروزی که در آن گرفتار شده است تبدیل کرد. بهار عربی که به جای بهار زمستانی سخت برای مردمان این سرزمین شکل داد و در نهایت خاک سوریه میدان زورآزمایی قدرتهای منطقه ای اعم از ایران و ترکیه و عربستان و اسرائیل و کشورهای فرامنطقه ای مانند امریکا و فرانسه و روسیه شد در این میان هر کدام از کشور های بازیگر در داخل سوریه برای تامین منافع خود اقدام به تشکیل یا حمایت گروه های نظامی نیابتی  و حتی اقدامات مستقیم و حضور فیزیکی خود در داخل سوریه را انجامید که در این مقاله میخواهم به استراتژی این کشور ها و اینکه هر کدام تا چه حد توانسته اند به هدفی که داشته اندنزدیک تر شوند می پردازم.

ترکیه : ترکیه که اکنون نیز مانند دوران عثمانی خود را پرچم دار مسلمانان سنی میداند و رقابت تنگاتنگی نیز با عربستان سعودی بر سر ادعای پرچم دار بودن مسلمانان سنی در جهان و منطقه را داراست شرایط برایش مقداری دشوار تر است زیرا از لحاظ استراتژیکی رقیب فکری در منطقه دارد که شرایط ترویج تفکر خود و پرچم دار شدن مسلمانان سنی را برایش دشوارتر کرده است ترکیه تمام مناطقی که در زمان عثمانی جزئی ازامپراتوری عثمانی را تشکیل داده اند را اکنون نیز جزء جغرافیایی سیاسی خود به حساب می آورد و در تلاش است که

 ترکیه امروزی را به همان جغرافیای سیاسی برگرداند. به همین خاطر سیاست یک بام و دو هوا را در پیشگرفته است، هم میخواهد با اروپا و امریکا رابطه حسنه ای داشته باشد وهم با ایران و روسیه؛ در این میان تا چه حد میتواند در برقراری این توازن موفق باشد این موضوع را میتوان بعد از حل شدن وضعیت کنونی کشورسوریه

دید !، ترکیه طی توافقاتی با دولت های روسیه و ایران بر سر مسائل سوریه در صدد منحل کردن پارت اتحادیه دمکراتیک ( پ ی د ) است و آنها را تهدید بزرگی بر علیه امنیت ملی خود قلمداد میکند و با حمایت ازگروه های اسلامگرای سنی در خاک سوریه خواهان به کنترل در آوردن بخش های از خاک سوریه در همجواری با مرزهای خود است اما به نظر من ترکیه از جمله کشورهای است که بعد از این تغییرات و توازن قدرت درمنطقه سرش بی کلاه خواهد ماند زیرا بزرگ ترین مسئله بر سر راه

بلند پروازی های ترکیه در سوریه این است که هم ایران و هم روسیه طی توافقاتی که با ترکیه داشته اند هر دو تاکید بر حفظ تمامیت ارضی سوریه وحمایت از  دولت بشار اسد بر منسب قدرت را جزئی از توافقات خود با دولت ترکیه میدادند و شخص بشار اسد حتی قبل از شروع ناارامی های به وجود آمده از لحاظ سیاسی روابط خوبی با ترکیه را دارا نبوده است و به هیچ عنوان نه ایران و روسیه و سوریه خواهان تجزیه یا تقسیم قدرت در آینده سوریه نیستند و آن را خط قرمز خود خطاب کرده اند!

ایران : ایران هم بعد از سقوط حکومت صدام حسین راه برای گسترش نفوذش در منطقه باز شد و در تلاش است که نفوذ منطقه ای خود را هرچه بیشتر گسترش دهد و جغرافیای سیاسی که در زمان امپراتوری صفویان را دارابوده است را دوباره تصاحب کند اما با پرچم اسلام شیعه و کارت های دیگری که در دست دارد ، از جمله اینکه در استراتژی ایران برعکس ترکیه ، ایران بخشی از “پدیده کورد” را مانند ابزار مهمی در استراتژی منطقه ای خود قرار داده است و روزانه دررسانه های آن کشور شاهد آن هستیم که حتی زمانی که صحبت از کورد عراق یا سوریه به میان می آید آن را با ادبیات خاصی نام میبرد. گویا اکنون نیز در همان دوران صفوی  قرار دارند؛ برای مثال امسال بعد از تعیین دکتربرهم صالح برای پست ریاست جمهوری عراق رسانه های ایرانی او را به عنوان کورد ایرانی تبار عراقی نام میبردند ! و همین امر یعنی کارت اسلام شیعه و کورد در استراتیژی ایران سبب شده است که در کشور عراق وسوریه نسبت به ترکیه و امریکا و عربستان و دیگر بازیگران منطقه پیشرفت چشم گیرتری از لحاظ نفوذ و سلطه و تشکیل نیروی های نظامی سرکوبگر و سیاسی منسجم بومی در این کشورها نسبت به دیگر بازیگران منطقه ای و جهانیرا دارا باشد که توازن قدرت در منطقه را به سود ایران تغییر دهد.

 همین گسترش نفوذ سبب آن شده است که توسط امریکا مورد تحریم هایی قرار گیرد که به گفته خود دولتمردان آمریکایی تحریم های که علیه ایران أعمال شدهاست در تاریخ جهان بی سابقه بوده است بنابراین کارت برنده ایران در این معدلات آن است که برعکس حضور نظامی مستقیم آمریکا برای اعمال سلطه ایران از خود نیروهای بومی آن کشور استفاده و حمایت میکند. اما باید یاد اور گردید که رژیم ایران بخشی از گسترش نیرو و قدرت و دخالتش در منطقه به قیمت سرکوب و به گرو گرفتن نان سفره دها میلیون کارگر و انسان زحمتکش در داخل ایران تمام گردیده است، که اکنون همین قربانیان اجتماعی سیاسی و اقتصادی دست رژیم اسلام. آن حکومت را با وجود گسترش نفوذش در منطقه به چالش  و بحران بسیار جدی و کم سابقه ای مواجه کرده است، اگر این مبارزات گسترش بیشتر پیدا کند و روند سرنگونی رژیم برای حاکمیت خطر آفرینتر باشد، کارت و حربه “کوردها” نیز خاصیت خود را برای حکومت ایران از دست خواهد داد و حتی نتیجه معکوس برای آنها خواهد داشت.

اسرائیل : اسرائیل دیگر بازیگر منطقه ای در جریان تحولات سوریه و منطقه برعکس ترکیه و ایران و دیگر قدرت ها شرایطی کاملا برعکسی دارد. برعکس این کشورها که در صدد گسترش نفوذ و جغرافیای سیاسی خودهستند اسرائیل موجودیت خود را در خطر میبیند. زیرا از طرفی در جریان تحولات سوریه و مشارکت حزب الله لبنان در این اوضاع و حضور نظامی گروه های نظامی وابسته به ایران و خود ایران

در داخل سوریه و استقرارآنها در همجواری با مرز های اسراییل سبب آن شده است که خواه ناخواه وارد این بازی منطقه ای شود و برای حفظ موجودیت خود از بیم ایران و حزب الله لبنان و وضعیت حل نشده فلسطین دست به تحرکات نظامی بر علیه این نیروها بزند و در صدد آن است که افکار جامعه جهانی را برعلیه حضور حزب الله لبنان و بخصوص ایران را جلب کند. اما تا به حال با تمام تقلایی که در جامعه جهانی و حتی اقدامات نظامی تحریک آمیزی که بر علیه ایران در سوریه داشته است موفق با این کار نشده است. حتی با حملات مکرر به مواضع حزب الله و نیروهای تحت فرمان ایران در صدد این بود ایران را تحریک کند که در نهایت ایران با اسرائیل وارد یک جنگ محدود شود واوضاع را بر نفع خود تغییر دهد اما تا به کنون موفق نشده است که تغییرات و دست آورد های چشمگیری در سوریه و اوضاع منطقه ای را به دست آورد به جز آن که با حملات های هوایی و موشکی هر چند وقت یک بارنیروها و انبار مهمات و تسلیحات این نیروها را مورد هدف قرار دهد که همین امر نیز سبب آن شده بود که ایران از کارت فشارهای خود بر علیه اسرائیل استفاده کند و جنگ دو روزه ای میان فلسطین و اسرائیل اتفاق افتد که فورا با آتش بس طرفین موضوع خاتمه یافت و با قبول آتش بس از طرف اسرائیل باعث استعفای وزیر دفاع آن کشور شد .

روسیه : روسیه که بعد از فروپاشی دوران شوروی از لحاظ قدرت منطقه ای مدت ها بود که میدان را برای رقیبان خود خالی کرده بود حال با کشکمسی از تا سوریه و منطقه شروع کرد و تقابلهای علنی علیه قدرت امریکا به دنبال محقق کردن تبدیل شدن به ابر قدرتی جهانی و در این راستا پروژه ای به نام اورواسیا است. که در این میان هم درصدد آن بود که به هر نحوی که شده است دولت ترکیه را نیز با خود همراه سازد و با همیاری ایران و دولت بشار اسد در سوریه مستقر شود. هر چند منفعت اقتصادی سرمایه داران هر گز مسله دین و مسلمان و غیر مسلام در نظر نمی گیرد، همچنانکه عربستان مسلمان نوچه امریکا است، روسیه هم در این کشمکش جهانی توانست ایران اسلامی را زیر سایه خود بکشد و از آن بهره  نیز بگیرد. به نظر من روسیه بدون همکاری ایران هرگز موفق به این امر نمیشد که آنچنان که امروز شاهد آن هستیم پایش به سوریه باز شود و قرار داد ٧۵ ساله حضور نظامی در آن کشور را به امضاء برساند. اما نکته حائز اهمیت اینجاست که در نهایت نمیتواند به خاطر ثبات سوریه  بی طرفی خود در بین ایران و اسرائیل را حفظ کند و بالأخره باید میان این دو کشور یکی را انتخاب کند که در این روزها هرچند تا به حال هیچ واکنشی نسبت به حملات اسراییل به داخل خاک سوریه را در پیش نگرفته بود اما در این روزهای اخیر شاهد ان بودیم که وزارت خارجه رسمااز حملات هوایی اسراییل انتقاد کرد و آن را محکوم کرد که این موضوع نیز نشان دهنده آن است که در نهایت روسیه برای پیشبرد سیاست خود خواستار ثبات این کشور باشد و باید موضع مشخصی در قبال مسئله حملات اسرائیل و موضوع ایران در سوریه را در پیش گیرد که به نظر من در نهایت با میانجیگری روسیه یا توافقی مابین ایران و اسرائیل امضاء میشود یا با فعال کردن سیستم های دفاع موشکی مانع از حملات اسراییل به داخل خاک سوریه میشود. اما روسیه طمع او فقط در سوریه خاتمه نیافته است در این روزها شاهد آن بودیم که با حمایت کامل از محمد بن سلمان درصدد آن است مسیر روابط عربستان با امریکا را نیز به سمت خود تغییر دهد و چشم طمع خود را به سمت عربستان صعودی نیز بدوزد. اما به نظر من در این مسئله  نمیتواند مرتکب اشتباهات استراتژیکی شود زیرا امریکا به هیچ عنوان در مسئله عربستان مانند سوریه کوتاه نمی آید. و با تمام توان ازنفوذ و سلطه خود در عربستان سعودی حمایت میکند

آمریکا : آمریکا که خود سهم بزرگی در تداخل و بهره گیری از پدیده بهار عربی  و تبدیل آن به جنگ و لشگر کشی در منطقه را داشت، با محاسبات غلط در مورد سوریه و نادیده گرفتن حمایت های ایران و روسیه از این کشور وارد بازی پر هزینه ای شد که مانندلیبی و مصر و…

حکومت پسا بشار اسد نیز تحت کنترل آن دولت باشد. اما حمایت های همه جانبه ایران و روسیه و حتی کوردهای سوریه از بشار اسد باعث آن شد که بشار اسد همچنان که شاهد هستیم باز در قدرت بماند و برعلیه گروه های اسلام گرای تند رویی که در آن کشور جولان میدادند و تحت حمایت امریکا و جبهه متشکل آن از اسرائیل و عربستان و امارات و حتی ترکیه نیز به موفقیت های چشمگیری دست نیابند و دولت سوریه موفق شددوباره بسیاری از نقاط تحت کنترل آن گروه ها را پس گیرد. و اشتباه استراتژیکی امریکا در مورد سوریه این بود که بر باور غلط آنها سوریه نیز مانند مصر و لیبی بدون حمایت کشور خاصی سرنگون میشود و نقش قدرتهای منطقه ای در سوریه را نادیده گرفتند.  برعکس آنچه که همه تصور آن را داشتند نیروهای کورد سوریه موصوم به پ ی د در میانه راه هم پیمانی با بشار اسد را به پایان رساندند و با جبهه غرب هم پیمان شدند که امریکا رهبری آن را به عهده دارد حمایت امریکا از پ ی د دیگراشتباه محاسباتی امریکا بود زیرا ترکیه دشمن سر سخت آنان بود و همین امر هم باعث تیرگی هر چه بیشتر در روابط ترکیه با امریکا شد که در نهایت امریکا را در وضعی قرار میداد که باید میان این دو یکی را انتخاب کند ودر نهایت همچنان که شاهد هستیم با اعلام خروج نیروهای آمریکایی از سوریه و ادامه رابطه با ترکیه را نسبت به کورد های سوریه ترجیح داد و تنها مناطقی که تحت کنترل امریکا در سوریه بود را ناچاراً از دست داد.

عراق : عراق بعد صدام حسین همچنان که همه ما شاهد آن هستیم در تحت سلطه دو کشور یعنی امریکا و ایران به سر میبرد و در این میان خود استقلال سیاسی و نقشی در تغییرات منطقه ای آنچنان که باید داشته باشد را نداردبلکه برعکس خود بعد از حمله گروه موسوم به دولت اسلامی ( داعش) در معرض تجزیه قرار گرفت و بهترین و تنها ترین نقشی که میتوانست ایفا کند آن بود که یک پارچگی خاک عراق را حفظ کند و با این گروه مقابله کند.عراق بعد این اتفاقات نیز شاهد تغییرات اساسی در نوع حاکمیت خود شد، از جمله این تغییرات را میتوان به وجود آمدن نیروی نظامی منسجم به نام حشد شعبی را نام برد که تشکیل این نیروها همراه بود با فترتی مرجع شیعیان در نجف و حمایت کامل ایران از این نیروها که همین امر نیز باز بالانس قدرت در عراق را مابین امریکا و ایران به نفع ایران تمام کرد. زیرا امریکا تمام تلاش خود را برای منحل کردن این نیروها انجام داد اما آنچنانکه شاهد هستیم برعکس آنچه که امریکا برای آن تلاش کرد حتی حشد شعبی به عنوان یک حزب سیاسی به پارلمان این کشور نفوذ کرد، که همین امر نیز باعث هرچه بیشتر موضع های ضد آمریکایی در عراق کرد که حتی رئیس جمهور إیالات متحده بعد از سفر مخفیانه اش در عراق صراحتاً این موضوع را بیان کرد که ما بعد از خرج هفت ترلیون دلار در خاورمیانه باید از بیم حملات نظامی مخفیانه به عراق سفر کنیم.

عربستان سعودی و امارات :عربستان سعودی و امارات هر دوی این کشور ها مشخصاً در قبال تغییرات توازن قدرت در منطقه پیرو یک استراتژی هستند آنها قدرت گرفتن ایران در منطقه را تهدید بزرگی برای خود تلقی میکنند و به خاطر همین امر نیزاختلافات تاریخی خود با اسرائیل را کنار گذاشتند و هر سه بعلاوه امریکا یک جبهه مشترک بر ضد تحرکات ایران در منطقه را تشکیل دادند که در واقع به وجود آمدن داعش را نیز میتوان بخشی از سیاست آنها بر علیه ایران رابراورد کرد زیرا تنها راه ممکن برای جلوگیری از تشکیل حلال شیعه در خاورمیانه را ، تشکیل یک دولت سنی و تحت حمایت خود در سوریه و عراق  را میدانستند که ارتباط ایران با سوریه و لبنان را قطع کند و به این گونه از تهدید ایران برعلیه اسرائیل جلوگیری به عمل آید و از لحاظ توازن قدرت میان شیعه و سنی ، سنی دست بالا را کسب کند. اما با ورود روسیه به سوریه و همکاری با ایران و دخالت مستقیم نظامی خود ایران و تشکیل گروههای نظامی شیعه در عراق و سوریه معادلات به نفع ایران تغییر یافت و در نهایت داعش و پروژه تشکیل دولت اسلامی سنی به شکست انجامید .

از طرف دیگر همپیمانی عربی در جنگ علیه یمن که با مشارکت مستقیم عربستان سعودی و امارات و حمایت لوجستیکی امریکا همراه بود، آن نیز طبق محاسبات اشتباهی که داشتند جنگ یمن نه چند هفته بلکه سالها طول کشیدو در نهایت جامعه جهانی به خاطر به وجود آمدن قحطی و خطر مرگ هزاران کودک یمنی صدایشان بلند شد و همین امر جبهه عربستان را واداشت که سعی بر حل مسئله یمن از راه مذاکره را در پیش گیرند

اقلیم کردستان عراق : حکومت اقلیم کردستان عراق دیگر بازیگر منطقه ای که در اوایل هجوم پیکارجویان اسلامی به شهر موصل عراق و به کنترل در آوردن شهرهای مختلفی از عراق و تشکیل و اعلام دولت اسلامی عراق و شام (داعش) بعد ازعقب نشینی نیروهای عراقی از کرکوک توانسته بود که کرکوک را تصاحب کند. بی طرفی خود در مقابله با داعش را اعلام کرد اما در داخل اقلیم و میان دو حزب حاکمه اختلافاتی بر سر مبارزه بر علیه این گروه به وجود آمده بود به نحوی که پارت دمکرات کردستان خواهان این بود که به هیچ عنوان تا داعش به مرز های تحت حاکمیت ما حمله و هجوم نیاورده باشد ما نباید وارد جنگ با این گروه شویم و این مسئله را همانند اوباما رئیس جمهوروقت آمریکا به جنگ طائفی و اختلافات عرب سنی و عرب شیعه در عراق عنوان کرد و از هرگونه مداخله و جنگی بر علیه این گروه خود را به دور میگرفت. اما اتحادیه میهنی کردستان خواهان هر چه زودتر وارد عمل  و جنگ با این گروه شد. در نتیجه این رویکرد ها اختلافاتی میان دو حزب حاکمه اقلیم کردستان عراق به وجود آمد که در نهایت با هجوم پیکارجویان داعش به شهرهای مخمور و شنگال اقلیم کردستان به ناچاراً وارد فازدفاع و جنگ بر علیه این گروه شد به نظر من استراتژی پارت دمکرات کردستان در اوایل این بود که با تشکیل داعش و حضور آنها در عراق در نهایت عراق تجزیه خواهد شد و آنها نیز به رؤیای چندین ساله خود یعنی تشکیل دولت کردستان خواهند رسید که همین موضوع هم بعد از شکست داعش در عراق بیشتر نمایان شد، به نحوی که اقلیم کردستان خواهان برگذاری رفراندوم برای استقلال شد که این مسئله مخالفت بخش عمده اتحاده میهنی و همچنین  دولتهای منطقه را به همراه داشت، و حتی دولت هایی مانند ترکیه و ایران تهدید به بستن مرزهای بازرگانی و عکس العمل شدید تر در مقابل اقلیم کردستان را کردند. دولت عراق هم تهدید به لشکر کشی کرد و در نهایت در ١۶ اکتبر٢٠١٧ با حمله دولت عراق با همراهی هم ایران و هم امریکا برای بازپس گیری مناطق کرکوک و دیگر نقاطی که بعد از عقب نشینی نیروهای عراقی به تصاحب اقلیم کردستان در آمده بود را دوباره به کنترل خود در آوردند و حکومت اقلیم را به مدار ٣۶درجه که مناطق تحت حاکمیت آنها قبل از شروع ناارامی ها در عراق بود را ناچار به عقب نشینی کرد. اینگونه اقلیم کردستان هیچ دستاورد سیاسی در نتیجه این نا آرامی ها نداشت، و برعکس حتی کنترل بخشی از مرزهای بازرگانی و فرودگاه و چاه های نفتی که قبلا در اختیار داشت را نیز از دست داد

پارت اتحادیه دمکراتیک (پ ی د ):  پ ی د که نیروهای آنها در اوایل شروع نا ارامی های سوریه متشکل از کوردهای آن کشور بود در ابتدا با همکاری دولت مرکزی سوریه اقدام به مسلح شدن و موفق به کنترل درآوردن برخی از مناطق سوریه از دست نیروهای اپوزسیون و داعش شد که بعد با چرخشی در استراتژی خود روابط و همکاری های خود را با دولت مرکزی سوریه قطع کرد، و با امریکا و همپیمانان آن ها وارد فاز جدیدی شد که بسیاری از مناطق تحت اشغال داعش را با کمک و پشتیبانی امریکا و همپیمانان آن ها را به کنترل در آورد. اما پ ی د هر چند خود را طرف سوم میداند یعنی خود را نه وابسته به شرق میداند و نه به غرب ! به خاطر نزدیکی فکری با حزب کارگران کردستان ترکیه ، ترکیه آنها را به عنوان تروریست و ماندن آنها را تهدید بزرگی بر ضد امنیت ملی خود خواند و مواضع تندی را برعلیه آنها در پیش گرفته است ، آمریکایی که روابط تنگاتنگی باترکیه داشت به ناچاراً می بایست میان ترکیه و پ ی د یکی را انتخاب کند که در نهایت طی چند روز پیش با تصمیم دونالد ترامپ رئیس جمهور ایالات متحده امریکا مبنی بر خروج کامل نیروهای این کشور از خاک سوریه پی د را در شرایط مستقیم مورد هجوم ترکیه قرار داد که تأکنون تحرکات نظامی جدی از طرف ترکیه به سمت مناطق تحت حاکمیت پ ی د صورت نگرفته است. اما چنانچه دوباره به مبارزه توده ای و مستقل انقلابی، همانند دوره کوبانی، روی نیاورند و حمایت جامعه جهانی را به سوی  نتوانند جلب نمایند،تنها گزینه ای که میتوان پ ی د در پیش بگیرد و بتواند درآینده سوریه جایگاهی از لحاظ سیاسی برای خود به دست بیاورد این است که مانند اوایل شروع ناارامی ها دوباره با دولت مرکزی متحد شود و مناطقی که تحت کنترل آنها هست را به دولت سوریه تسلیم کند  تا از هرگونه حمله دولت ترکیه به خاک سوریه جلوگیری کند و از لحاظ سیاسی بتواند در آینده سوریه نقش ایفا کند وگرنه مورد هجوم دولت ترکیه قرار میگیرد و به خاطر حفظ منافع کشورها با ترکیه هیچ کشوری نه امریکا یا فرانسه نمیتواندحمایت قاطع خود از پ ی د را انجام نمیدهد و تنها با این کار نیز  پ ی د شانس این را دارد که  در حکومت آینده سوریه امتیازاتی برای خود به دست آورد.

حال شرایط سیاسی عراق بعداز این ناارامی ها بسیار تغییر کرده است. زیرا بعد از به وجود آمدن نیروهای حشد شعبی و بیشتر قدرت گرفتن نیروهای نزدیک به ایران در عراق و از طرفی أعمال تحریم های امریکا و اعلام جنگ اقتصادی و روانی و حتی حمایت از بخشی از اپوزسیون و فشار هایی برای براندازی حکومت ایران صفحه دیگری از تنش های میان امریکا و ایران در عراق را باز کرده است. به نحوی که منجر به تعطیلی سفارت امریکا درشهر استراتژیکی بصره و حملاتی به سفارت امریکا در بغداد و تهدید نیروهای شیعه به واکنش نظامی به عدم خروج نیروهای آمریکایی از عراق شده است.

شرایط سوریه اما بعد از هفت سال جنگ وجنایت تقریبا پا به ارامی گذاشته است اما مسائل مورد تنش در سوریه  وجود پایگاه های نظامی ایران در سوریه است که اسرائیل این را تهدیدی بر امنیت ملی خود قلمداد کرده است و از طرفدیگری پ ی د که بخش شرق رود فرات را در اختیار دارند آنها نیز به بخش بزرگی از عدم حل مناقشات سیاسی در سوریه تبدیل شده اند و ترکیه به هیچ عنوان حاضر به ادامه حیاط آنها در سوریه نیست ، به نظر من دواحتمال وجود دارد اول در مورد تنش های میان امریکا و ایران در عراق بجز مذاکره این دو کشور باهم و توافقاتی راه حل دیگری پیشرو ندارند.

در سوریه نیز با دخالت های روسیه و تلاش برای برگشت ثبات سیاسی به این کشور در نهایت یا مذاکره ای مابین ایران و اسرائیل اتفاق می افتد یا مانند عراق بعد از ثبات سیاسی، ایران کاملا نیروهای خود را از سوریه خارج میکند و ادامه حیاط خود را توسط گروه های نیابتی در سوریه ادامه میدهدام.

جمعبندی:اما به عنوان جمع بندی این تحولات فقط میتوان متاسفانه یک جمله را بیان نمود: بازنده اصلی این تحولات دها میلیون انسان بیدفاع و میلیونها شهروند آواره و متحمل شدن صدها هزار مرگ و نابودی مدنیت و زیر ساخت های اقتصادی شهروندان، از جمله در سوریه و یمن و عراق و غیره، به واسطه جنگ دولتهای جنایتکار و “برنده شدن ” آنها در این جدال خونین برای اعمال قدرت و نفوذ خود. ننگ و نفرت بر همه این دولتها و کلیه نیروهای تروریست ساخته شده دست آنها!، واقعیت این است که هر زمان و در هر جایی که نیروهای انقلابی و هدف و آینده سفید و آزادیخواهانه ای در راس مبارزه و جنگ و جدالها قرار نگیرد، بجز ویرانی و کشتار و اعمال جنایت توسط دولتها فاشیست اسلامی و ملی گرایان حاکم چیزی نسیب مردم تشنه آزادی و برابری و رفا و امنیت نمیشود.

منبع: شماره ٨١ نشریه سوسیالیسم امروز

١۵ دی ١٣٩٧

۵ ژانویه ٢٠١٩٠