۱۸مارس مصادف باپیروزی کمونارهای قهرمان درشهرپاریس میباشد.این حکومت انقلابی و کارگری از تاریخ " 18 مارس۱۸۷۱ تا ۲۸ می " همان سال طول کشید. کارگران وزحمتکشان پاریس به همراهی انقلابیون وشورشیان موفق شدند که درنبردی قهرمانانه و مسلحانه باشوروفداکاری وجانبازی بسیار  درمقابل نیروهای ددمنش حکومت وقت و بورژوازی فرانسه،پس ازشکست دولت وقوای نظامی فرانسه به رهبری ناپلئون سوم درجنگ باقوای نظامی پروس به فرماندهی بیسمارک،قدرت رابه دست گرفته ودر ۲۸ مارس ۱۸۷۱اولین حکومت کارگری را به نام جاودانی و فراموش ناشدنی کمون پاریس بنیان گذارند.

زمینه های این قیام دردوران جنگ فرانسه باپروس فراهم شده بودروز ۲۸ ژانویه ۱۸۷۱ شهر پاریس در برابرفشارنیروهای آلمانی به فرماندهی بیسمارک سقوط کرد.کارگران وزحمتکشان پاریس برای دفاع ازشهردرارگانی بنام گارد ملی متشکل و مسلح شده بودند. ولی بعدازسقوط پاریس دربرابر نیروهای پروسی،حکومت جمهوری فرانسه درصدد خلع سلاحِ کارگران وزخمتکشان پاریس برامد. کارگران و نیروهای مسلح متشکل درگارد ملی ازخلع سلاح شدن امتناع ورزیدند.

پس ازاَن کارگران وزحمتکشان دست به شورش زده وقدرت بدست کارگران وزحمتکشان پاریس در اَمدو انان به تشکیل کمون پاریس اقدام نمودند.

مارکس ازاین تجربۀ بی نظیرِ طبقۀ کارگرفرانسه درکتابِ درخشان خود بنام "مبارزۀ طبقاتی در فرانسه" مفصل یادکرده وجوانب مختلف این عمل دلیرانه وقهرمانانۀ کارگران وزحمتکشان پاریس را برای پرولتاریای جهانی وکمونیست های آینده به رشتۀ تحریردراَورده است واین تجربۀ بزرگِ تاریخی پرولتاریای پاریس ودرسهای بیادماندنی و آموزندۀ اَنرادراین کتاب به تفصیل وباقلمی بسیارزیباتجزیه وتحلیل کرده است .

مارکس درموردکمون پاریس نوشت : " نام کارگران پاریس باکمونشان برای همیشه به عنوان پیام آورپرافتخارجامعۀ نوین بااحترام تمام یادخواهد شد.خاطرۀ جان باختگان اَن سرشارازستایش،درقلب طبقۀ کارگربرای همیشه باقی خواهد ماندو آنان که دست به نابودیش زدندازهم اکنون به چرخ عذاب و ملعنت تاریخ بسته شده اندو دعای کشیشانه شان باهم نیزبرای اَمرزش گناهانشان کفایت نخواهد کرد".

کمون پاریس برای مارکس شکل مقدماتی حاکمیت طبقۀ کارگریعنی دیکتاتوری پرولتاریابودونشان – دهندۀ قهرانقلابی محرومان دربرابرستم گران،استثمارگران ودشمنان اَزادی بود.

کارهای اساسی کمو ن : فرمان لغوارتش وپلیس دائمی وژاندارمری.تنها نیروی مسلح ملیشیایی بود که متشکل ازکارگران،زحمتکشان ونیروهای انقلابی میشد.فرمان مصادرۀ اموال کلیساهاواستفاده از کلیساهابه عنوان محلی برای جلسات سیاسی،فرمان تحصیل مجانی.اصل انتخابی بودن همۀ کارمندان دولتی وعزل و نصب اَنها درهرزمان وبه ارادۀ شورای کمون.سوزاندن وازبین بردن وسائل گیوتین وشکنجه. لغوحکم اعدام.جدایی دین ازحکومت ومدرسه، آزادی بی قید وشرط.سطح دستمزدهابه سطح دستمزدکارگران رسید.کمون ازمشاوران شهری که بارای عمومی مردم در نواحی گوناگون برگزیده میشدند تشکیل میشد. این افراددرهرلحظه بایدپاسخگو میبودند و مقامشان پس گرفتنی بود. اکثریت اعضای شورای کمون ازکارگران،یا نمایندگانِ سرشناس طبقۀ کارگربودند.

مهمترازهمه این بود که طبقۀ کارگربرای اولین بارحکومت خویش راتجربه کردوبه نیرو،توان و قدرت بی نظیرخودواقف گشت وپرچم سرخ انقلاب پرولتری رابرافراشت.پرچمِ کمون پرچم جمهوری جهانی است.

متاسفانه دیری نپائید که کمون پاریس به طرزوحشیانه وددمنشانه ای موردحملۀ نیروهای ارتش و ورسای قرارگرفت ودریک جنگ نابرابربه خاک وخون کشیده شدند .

کمونارهای دلیرتااَخرین لحظه باچنگ ودندان ازانقلاب وحکومت کارگری دفاع کردند.زن،مردوکودک قهرمانانه درخیابانهاوکوچه های پاریس سنگرساختند،به مصاف بابورژوازی تادندان مسلح شده رفتند  . صدهانفرازاَنهادرگورستان پرلاشزدرپاریس درپای دیواری که بنام دیوارکمونارها معروف است با گلولۀ نیروهای ارتجاعی دولت فرانسه اعدام شدند.

درمجموع بیش ازهزاران نفرازکارگران،زحمتکشان وانقلابیون پاریس ومدافعان کمون پاریس دراین نبرد نابرابربه دست نیروهای ارتجاع  به خاک و خون کشیده شدندوهزاران نفردیگرکه به اسارت دراَمدند، بعدازشکنجه ها وتحمل سختی های فراوان  به مناطق مستعمرۀ فرانسه تبعیدشدند.

بورژوازی ددمنش و وحشت زده ازاین قدرت عظیم حکومت کارگری هرچه درتوان داشت به کار برد که این تجربۀ شکوهمندراتاازبین بردن اَخرین نفرازکمونارهابه نابودی بکشاندواَنرابرای همیشه ازیادو خاطره هابزدایدوهنوزنیزهرروزه درسراسرجهان بورژوازی هم چنان به سرکوب و کشتارودستگیری و زندانی کردن کارگران،کمونیستها وانقلابیون مشغول است . امادرسهاوخاطرۀ کمون پاریس این  اولین حکومت کارگری هرگزازاذهانِ طبقۀ کارگرجهانی ومبارزین راستین این طبقه محونخواهدشد. به قول ویکتورهوگو : " جسدهابرخاک ماند ولی ایده هابرپا "

یادکمون پاریس وکمونارهای دلیراَن همیشه درذهن تاریخ باقی و ماندنی خواهدبود .

۱۴ مارس