نسان نودینیان
تا کنون از طریق اطلاعیه های مختلف٬ خواست و مطالبات اعتصاب و تظاهراتهای توده ای مردم شهر مریوان از طریق سایتها٬ تلویزیونها ی خارج از کشور با پوشش تبلیعی موثر و قابل توجهی به افکار عمومی در سطح ایران و خارج از کشور معرفی شده است.
در این نوشته٬ اهمیت این اعتصاب٬ تجارب اعتراضات توده ای که توسط مردم شهر مریوان در چهار دهه گذشته انجام شده٬ میپردازم.
اعتصاب مردم شهر مریوان٬ یک اعتصاب طبقاتی٬ نارضایتی به وضعیت معیشت٬ بیکاری٬ قیام در برابر سرکوب و ماشین نظامی مامورین جمهوری اسلامی است. این اعتصاب اگر امروز بشکل موقتی فروکش کرده٬ شروع دوره جدیدی از مبارزات زحمتکشان علیه جمهوری اسلامی و سرمایه است.
شکل مطالبات و خواستهای اعتصاب توده ای است. تاریخا و سنتا بخش نسبتا زیادی از مردم شهر مریوان٬ از طریق مرزها٬ داد و ستد کالاهای مرزی٬ امرار معاش کرده اند. هزاران هزار خانواده نسل در نسل به این کار مشعول بوده اند٬ و برای تامین زندگیشان سخت ترین شرایط کار٬ خطر مرگ و ریسک مالی و جانی را تحمل کرده اند. در گذشته اگر دادو ستد و رفتن به مرزها محدود و منحصر به عده ای مشخص و بویژ ثروتمند بود. اما٬ امروز در اثر فقر و نداری٬ در اثر بیکاری وسیع کار در مرزها به پدیده ای عمومی و توده ای تبدیل شده٬ نسل جوان و کسانیکه در بازار کار نتوانسته اند به شغل ثابت و دائمی دسترسی پیدا کنند٬ به مرزها میروند و از اینطریق زندگی خود و خانواده هایشان را تامین میکنند. به این اعتبار بیکاری وسیع بخش عمده نیروی انسانی جامعه را روانه سخت ترین٬ با ریسک مرگ و زندگی٬ محل کاری کرده است٬ که فاقد هر گونه استناندارد و نرم اجتماعی است. در این به اصطلاح شغل و کار در مرزها٬ استانداردها و عرف و مقرارات٬ حتی بورژوایی ترین قانون کار اعمال نمیشود. مرزها دنیای بدون مرز درد و رنج کار٬ است. کسانیکه به کار در مرزها مشعولند٬ قربانیان مصائب محیط کاری هستند که جامعه بورژوایی٬ در ایران نظام ظالمانه جمهوری اسلامی٬ با بیکارسازی و نبودن بیمه بیکاری و خدمات اجتماعی٬ به آنها تحمیل کرده است. با این تصویر و درد و رنج کار در مرزها است که شهروندان یک شهر یک پارچه بر علیه قوانینی قیام میکنند٬ که خود بر مخاطرات کارشان نیز واقفند. کم نیستند خانواده هایی که از آنها قربانیان فراموش شده تحت نظام سیاه سرمایه گرفته شده است. کمتر خانواده ای وجود دارند که عزیزانشان را در مرزها از دست نداده باشند. میدانهای مین گذاری شده٬ جنگ هشت ساله ایران و عراق از اینها صدها قربانی گرفته٬ کمین و تله های نظامی ژاندارم و سپاه پاسداران و بسیج و جاشهای محلی صدها نفر از این رنجدیده ها را به خاک و خون کشیده اند٬ و تنها سرمایه زندگیشان را که کوله باری از "کالا" برای فروش بوده است را به تاراج برد. کم نیستند جنازه هایی که در میان برف و سرمای سخت بجا مانده اند. کم نیستند٬ آن چهره های رنجکشیده ای که من و هزاران نفر آنها را میشناسیم٬ برای تامین زندگی خانواده و فرزندانشان ظالمانه در دام حملات نظامی سپاه پاسداران٬ ارتش و ژاندارم افتاده اند٬ و امروز دیگر در میان ما و در کنار فرزندانشان و خانواده هایشان نیستند. با این وجود٬ مردم مریوان در سحرگاه روز های ۱۲ و ۱۳ اسفند٬ شعار آزادی رفتن به مرزها میدهند٬ و خواهان ادامه شغلی هستند که بورژوازی و نظام حاکم به آنها تحمیل کرده است. مبارزه برای ادامه دنیایی وارونه٬ برای زندگی با ریسک مرگ و زندگی! اعتصاب مردم شهری برای ادامه بقا و زندگی٬ این رمز زندگی در نظام حاکم سرمایه با دولت و حاکمیت سیاه٬ جمهوری اسلامی٬ است. ماهیت طبقاتی٬ تلاش برای آزادی کار و ادامه بقا و زندگی خصلت این اعتصاب است. باید در تاریخ اعتصاب و مبارزات زحمتکشان در سطح دنیا ثبت شود.
اعتصاب مردم شهر مریوان جلوه ای شکوهمند از قیام مردمی است که درد و رنج شرایط اقتصادی٬ بیکاری و فقر و فلاکت مردم را به نمایش گذاشت. درسهای این اعتصاب نیز مهم هستند. اعتصاب توده ای بود. توده شهروندان جامعه یکپارچه در آن شرکت کردند. اعتصاب فکر شده بود. با مطالبات و خواستهای روشن و در شکل اعتصاب عمومی ادامه پیدا کرد. فکر شده٬ برای ادامه اعتصاب بخش عمده ای از مکانیسم سوخت و ساز فلج کردن امور اجتماعی شهر را به تعطیلی کشاند. شعار ما فرزندان گرسنه مان را به کلاسهای درس نمیفرستیم٬ آن اقدام فکر شده ای بود٬ که ماهیت قاطعانه و عزم رسیدن به خواست و مطالبات را در شکل عمومی٬ پیش میبرد. اعتصاب قابل تکثیر و ادامه کار در عرصه مبارزات زحمتکشان و رنجدیدگان جامعه در برابر نظام حاکم است.
اعتصاب مردم شهر مریوان٬ خواست و مطالبه میلیونها نفر از شهروندان مناطق مرزی به گستردگی مرزهای غربی کشور را نمایندگی کرد. درد و رنج کار در مرزها٬ ایجاد محدودیت و بستن مرزها٬ مطالبه ای میلیونی در بیشتر شهرهای مرزی ایران است. این اعتصاب اگر در شکل هماهنگ و گسترده ادامه پیدا میکرد٬ جمهوری اسلامی و حاکمیت سیاه و نظامی او را در تعداد قابل توجهی از شهرهای مرزی متزلزل میکرد. و فضای دوفاکتو قیام شهری را در صحنه سیاست ایران٬ به نمایش میگذاشت و عقب نشینی و تحقحق خواستهای مردم زحمتکش و قربانیان وضعیت اقتصادی کنونی و نا امن را٬ ده ها قدم به پیروزی نزدیک میکرد.
مردم مریوان در چهار دهه گذشته تجارب گرانبها و قابل اعتمادی از مبارزات توده ای٬ با پتانسیل بالای قیام شهری را به نمایش گذاشته اند. تجارب اعتصاب و اعتراضات مردم محله دارسیران علیه فئودالها و دولت مرکزی نظام شاهی٬ کوچ تاریخی مردم شهر مریوان در مقابل سیاست سرکوب و حمله نظامی به کردستان در نظام سیاه جمهوری اسلامی٬ کوچ دهقانان دارسیر