بهرام رحمانی
یکی از فعالیت های «فرهنگی» حکومت اسلامی ایران، تحریف تاریخ واقعیت های جامعه ایران، از طریق انتشار کتاب و فیلم و غیره است. حکومت اسلامی، سعی دارد تاریخ ایران را با افکار خرافی و عقب مانده خود جعل کند و به خورد جامعه دهد. از سوی دیگر، هدف حکومت اسلامی ایران از جعل واقعیت های تاریخی، بدنام کردن مبارزات تاریخی مردم حق طلب ایران است.
اواسط آذر ماه ۱۳۸۵، فیلمی «مستند» به کارگردانی «وحید موسائیان»، در سینما فرهنگ تهران با مضمون وقایع ۲۱ آذر ۱۳۲۵ آذربایجان پخش شد. این فیلم با مصاحبه هایی با افراد فرقه دموکرات آذربایجان رویدادهای سیاسی بعد از شهریور ۱۳۲۰ و تحولات اجتماعی آن دوران را به شکلی وارونه به بیننده القا می کند.
فیلم «سرمین گمشده»، در سطح گسترده ای در صدر رسانه های حکومت اسلامی و ارگان های ذیربط آن قرار گرفت. این فیلم پرخرج ظاهرا «مستند»، مبارزات مردم آذریابجان و فرقه دمکرات آذربایجان و به ویژه فعالیت های چشم گیر این فرقه در یک سال حکومت خودمختار در آذربایجان را تحریف می کند؛ بر کشتارهای حکومت پهلوی در آذربایجان که حدود ۵۰ هزار نفر برآورده شده است خط بطلان می کشد. به نظر می رسد که این فیلم، یا با سفارش مستقیم ارگان های حکومت اسلامی ساخته شده و یا پس از ساختن آن، به دلیل هم جهتی با سیاست های فاشیستی مورد توجه رسانه ها و ارگان های این حکومت قرار گرفته است. بی جهت نیست که در جشنواره فیلم فجر ۱۳۸۶، جایزه اول به فیلم سرزمین گمشده تعلق گرفته است.
حکومت اسلامی، در راستای سیاست ها غیرانسانی خود و در بد نام کردن مبارزات تاریخی مردم مناطق مختلف ایران، برای نوشتن کتاب هایی و یا ساختن فیلم هایی بودجه های کلانی را با تبلیغات وسیع آن ها در رسانه هایش اختصاص می دهد؛ در حالی که سانسور و اختناق و سرکوب از سیاست های پایه ای و دایمی حکومت اسلامی بر علیه آزادی بین، قلم، اندیشه و تشکل، از جمله در عرصه تولیدی سینمایی است.
فیلم «سرزمین گمشده»، چه نخست توسط تیم این فیلم تهیه شده و چه با سفارش وزارت ارشاد اسلامی تهیه شده باشد هیچ تغییری در این واقعیت نمی دهد که این فیلم به نفع حکومت اسلامی و حتا به نفع حکومت سرنگون شده شاهنشاهی است و جنایات حکومت ها را پرده پوشی می کند.
وحید موسائیان، با خیال راحت این فیلم را شهر به شهر ایران و دانشگاه به دانشگاه این کشور نمایش داده است. در خارج کشور نیز رسانه های سلطنت طلبان و پان ایرانیست ها و ده ها سایت و وبلاگ اینترنتی وسیعا آن را تبلیغ می کنند. بر اثر این تبلیغات وسیع و جمایت های مادی و معنوی ارگان های ذیربط حکومت اسلامی، این فیلم هم چنین در کشورهایی نظیر ارمنستان و استرالیا نیز جوایزی دریافت کرده است.
جوایز فیلم «سرزمین گمشده»
این فیلم جوایز بسیاری از جشنواره های مختلف در داخل ایران و در ایروان و استرالیا دریافت کرده است؛ از جمله جایزه «سیمرغ بلورین»، به عنوان بهترین فیلم مستند را از بیست و پنجمین جشنواره فجر تهران. (۱۳۸۵) بهترین تهیه کننده فیلم مستند بلند از جشن خانه سینمای ایران. لوح سیمین بهترین پژوهش جایزه بزرگ شهید آوینی. (۱۳۸۶) و…
لازم به تاکید است که وزیر ارشاد اسلامی، سردار محمد حسین صفار هرندی، سردبیر سابق کیهان، به شکل بسیار آشکاری از سانسور و اختناق دفاع می کند، در سال های اخیر، تلاش کرده است که «خودی» ها را در عرصه های فرهنگی از جمله در عرصه سینما نیز بالا بکشد و کارگردانان و فیلمسازان معروف و مستقل را هر چه بیش تر منزوی نماید. هم چنین به دلیل این که اکثریت داوران جشنواره فجر، سرداران مدیریت ارشاد هستند، جوایز این جشنوراه را بیش تر از همه، به قیلم های ساخته شده «جنگ مقدس» و فیلم های «خودی» ها اختصاص می دهند. از این رو، وزارت ارشاد حکومت اسلامی، سینمای ایران را به جولانگاه سیاست های جنگ طلبانه و خرافات اسلامی و تحقیر زنان تبدیل کرده وبه ابتذال کشیده است.
شرح مختصری از فیلم «سرزمین گمشده»
گفتنی است که عوامل تولید این فیلم مستند ۶۵ دقیقه ای به شرح ذیل است: نویسنده و کارگردان: وحید موساییان؛ تصویربردار: شهریار اسدی؛ تدوین: علیرضا فارسیجانی؛ موسیقی: فریدون شهبازیان؛ مجری طرح: روح اله برادری؛ تهیه‌کننده: مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، موسسه راویان هنر شرق، طوبی فیلم.
فیلم با تصاویری تاریخی مربوط به کنفرانس جنگ دوم جهانی در تهران با حضور استالین و تصاویری از فتح برلین و شکست نازی ها و هیلتر به صورت فیلم های خبری سیاه و سفید نمایش داده می شود.
سپس این فیلم، با نمایش تصاویری از استالین و گفتگو با سران حزب توده و یا اعضای فرقه که بعدا به حزب توده گرویده اند، نشان دهنده این است که از همان سرآغاز فیلم، مبارزات بر حق و عادلانه فرقه دمکرات آذربایجان را به استالین و حزب توده وابسته نماید.
در این فیلم با برخی از اعضای سابق فرقه دمکرات گفتگویی صورت گرفته است که برخی از آنان نسبت به گذشته خود اظهار نارضایتی کرده اند. اما گفتگو با اعضای صدر فرقه در این فیلم بسیار کم است. در گفتگوی ۱۵۰۰ دقیقه ای آن هایی که بحث و نظرشان با سیاست های تهیه کنندگان در تضاد بوده است سانسور شده اند.
در ادامه تهیه کنندگان این فیلم، ماهیت خود را به نمایش می گذارند با این شکل که آنان از تحریف تاریخی پا را فراتر گذاشته و
مستقیما فرقه دمکرات را «خائن» و «وطن فروش» می نامند؛ برای بیننده آگاه به مسایل تاریخی این تصور پیش می آید که آیا فیلم سرزمین گمشده، با سفارش وزارت ارشاد و تبلیغات اسلامی حکومت اسلامی تهیه نشده است؟!
فیلم سرزمین گمشده، روایتی از تحولات سیاسی اجتماعی ایران در خلال جنگ جهانی دوم و سال های پس از آن است. این فیلم در آذربایجان، قزاقستان، قرقیزستان، سوئد، آلمان و فرانسه تصویربرداری شده است.
مساله جهت دار این فیلم، این است که فرقه دمکرات را به شوروی متصل می کند و خط بطلانی بر همه مبارزات مستقل و برحق مردم آذربایجان می کشد. نشان دادن یکی از صحنه ها در این فیلم، سرگذشت مردی روستایی است که به دنبال الاغش از سیم خاردار خط مرزی عبور کرده و وارد حریم شوروی می شود، ماموران مرزبانی، او را به جرم جاسوسی دستگیر می کنند و به مدت ۱۵ سال به سیبری تبعید می شود؟!
در این فیلم، سعی می شود با اتکاء به گوشه هایی از سخنان گفتگوشوندگان به این شکل نشان داده شود که این ها در شرایط ترس و وحشتی که از طرف فرقه بر مردم حاکم گردیده بود، همگی آن ها از ترس مردم و نه از ترس هجوم وحشیانه ارتش جنایت کار شاهنشاهی به آذربایجان، سلاح ها را به زمین انداخته و از کشور گریختند که در نهایت به اردوگاه های وحشتناک سیبری تبعید شدند.
خود این گفته موساییان، ای مساله را نشان می دهد که وی از ۱۵۰۰ دقیقه فیلم، ۶۵ دقیقه را بیرون کشیده است که با افکار خود و سفارش دهندگان فیلم خوانایی داشته باشد.
وحید موسائیان، ارتباطات بسیاری در سفر کردن به نقاط مختلف دنیا و پیدا کردن افراد مصاحبه شونده در آذربایجان، باکو، پاریس، آلمان، قرقیزستان و… داشته که بدون حمایت مالی کلان و روابط حکومتی امکان پذیر نبوده است.
وزارت ارشاد اسلامی و ارگان های اطلاعاتی اجازه دادند که کارگردان این فیلم در داخل ایران، شهر به شهر و دانشگاه به دانشگاه سفر کند و فیلم را به نمایش بگذارد.
لازم به یادآوری است که پیش تر نیز به سال ۱۳۳۳ پرویز خطیبیی، فیلمی به نام قیام پیشه وری بر علیه فرقه دمکرات و شخص پیشه وری ساخته بود که مورد استقبال مردم قرار نگرفت. در آن فیلم، خطیبی که آن زمان طنز پرداز و روزنامه نگار درباری معروف بود، با پشتیبانی و سرمایه نظامیان خشمگین از وجود شاخه نظامی «حزب توده» در میان افسران ارتش وقت، توانست فیلم «قیام پیشه وری» را به طور کلی بر علیه جریانات چپ آن زمان، از جمله علیه شخصیت و مبارزه پیشه وری بسازد.
تبلیغ و نمایش گسترده رسانه ها و نهادهای حکومت اسلامی درباره این فیلم
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، تصویربرداری این فیلم، به مدت ٧ ماه در کشورهای آذربایجان، قزاقستان، قرقیزستان، سوئد، آلمان و فرانسه به طول انجامیده است.
وحید موسائیان در یادداشت کوتاهی، آخرین اثر مستندش «سرزمین گمشده» را این گونه روایت کرده است: رویدادهای سیاسی بعد از شهریور ١٣٢٠ و تحولات اجتماعی آن، موجب نفوذ همسایه شمالی در ایران می شود که پیامد آن، شکل گیری نسلی از مهاجرینی است که سال های زیادی از عمر خود را در اردوگاه های سیبری، از دست می دهند.
به گزارش سایت سینمایی سوره، این کارگردان، در مورد احتمال کاندیدا شدن فیلم «سرزمین گمشده» برای حضور در اسکار و اخباری که در این زمینه شنیده می شود، اظهار داشت: این فیلم مستند است و شاید برای حضور در بخش مستند اسکار معرفی شود.
گروه فرهنگ: فیلم مستند بلند «سرزمین گمشده» ساخته «وحید موسائیان» در بخش ویژه «کارگردانان فراسوی مرزها» جشنواره بین المللی فیلم ایروان به نمایش درخواهد آمد.
چهارمین دوره جشنواره بین المللی فیلم ایروان، زردآلوی طلایی، طی روزهای ۱۸ تا ۲۳ تیرماه ۱۳۸۶ در کشور ارمنستان برگزار خواهد شد و فیلم مستند بلند «سرزمین گمشده» به کارگردانی وحید موسائیان، در بخش ویژه «کارگردانان فراسوی مرزها» جشنواره، روی پرده رفت. این بخش، به منظور شناخت فرهنگی و ارتباط بیش تر بین کشورهای همسایه ارمنستان به ویژه ایران، آذربایجان، ترکیه، روسیه و … پایه گذاری شده است.
به گزارش روابط عمومی بنیاد سینمایی فارابی، در جلسه نقد و بررسی فیلم موسائیان به همراه یک کارشناس تاریخ حضور خواهد داشت.
فیلم سرزمین گمشده، دوشنبه ۳۱ اردیبهشت ماه ساعت ۱۷ در موزه هنرهای دینی امام علی(ع) به نمایش درمی‌آید.
در روز جمعه، مورخ ۱۶ آذرماه ۱۳۸۶، اعضای کانون فیلم تاریخ، شاهد نمایش و نقد و بررسی فیلم «سرزمین گمشده» بودند. میهمانان این جلسه، وحید موسائیان، کارگردان این فیلم و یکی از پژوهشگران تاریخ بودند.
موس