فرانسه این روزها شاهد نبرد عظیم توده هایی است که در مقابل تجاوز دولت فرانسه به حقوق کارگران و زحمتکشان ، خیابان ها را به عرصه مبارزه با پلیس حافظ منافع طبقه سرمایه داری تبدیل کرده اند. در دو ماه اخیر در پی طرح دولت فرانسه برای “اصلاح قانون جدید کار” ، در پاریس و برخی دیگر از شهرهای فرانسه جنبشی شکل گرفته است که از آن به عنوان جنبش “ایستاده در شب” (۱) نام برده می شود. در این جنبش که از تاریخ ۳۱ مارس ۲۰۱۶ آغاز شد تاکنون بیش از سیصد تظاهرات با شرکت میلیون ها نفر که کارگران جوان در صف مقدم آن ها بودند بر پا گشته است. با توجه به برخورد بسیار خشن پلیس به تظاهر کنندگان ، این تظاهرات در اکثر موارد به صحنه نبردهای خیابانی بین جوانان مبارز و پلیس تبدیل شده است.  علاوه بر پاریس ، عمده شهرهائی که تظاهرات در آن جا با شرکت وسیع مردم و با شعارهائی نظیر “ما خواهان زندگی بهتری هستیم” و “پاریس بر پا خیز” برپا شده اند ، عبارت بودند از لیون ، نانت ، رن ، مارسی ، تلوز و…  در هفته اخیر دامنه این اعتراضات به بیش از پنجاه شهر دیگر در فرانسه و همچنین کشور های بلژیک ، آلمان و اسپانیا نیز گسترش یافت.

مضمون تغییرات “اصلاح قانون جدید کار” در واقعیت زندگی ، تعرض جدید دولت فرانسه به حقوق کارگران و زحمتکشان و پس گرفتن دستاوردهای مبارزاتی طبقه کارگر فرانسه در تداوم سیاست های ریاضت کشی سال های اخیر می باشد. بر طبق این قانون اخراج کارگران کاملا در اختیار کارفرمایان قرار خواهد گرفت. به عبارت دیگر این قانون دست کارفرمایان را در اخراج کارگران کاملا باز می گذارد.  با تصویب این قانون ، سن بازنشستگی از ۶۰ به ۶۲ سال افزایش خواهد یافت.  قراردادهای رسمی کارگران ملغی و جای آن را قراردادهای موقت خواهند گرفت.  نرخ پرداخت های اضافه کاری در شب کاهش یافته و حتی تعیین ساعات قانونی کار که اکنون ۳۵ ساعت در هفته می باشد در اختیار شرکت ها قرار خواهد گرفت. یکی از معترضان به این قانون در رابطه با دلائل خود در این رابطه می گوید: “به زیر سئوال بردن استانداردهای کار ، آسان سازی اخراج نیروها ، کاهش حقوق ها ، پرداخت اضافه کاری از سال سوم به بعد ووو…  این قوانین مربوط به مدل اجتماعی است که پیش از این شناخته شده نبود و به همین دلیل ما به بسیج مان ادامه می دهیم.”

معترضین در فرانسه شامل بخش بزرگی از اعضای اتحادیه های کارگری ، دانشجویان ، دانش آموزان ۱۷۶ دبیرستان ، کارکنان مترو در پاریس ، کارکنان شرکت هواپیمایی ایرفرانس و راه آهن فرانسه می باشند و در این میان حضور فعال کارگران جوان مبارز در صف مقدم این اعتراضات بسیار امید بخش است. دامنه اعتراضات در پاریس ، گاه به آن جا کشیده می شد که حتی در بعضی از روز ها ، بازدید از برج ایفل و صعود به بالای آن به علت اعتصاب کارکنان برج متوقف می شد.

جالب است که ماشین تبلیغاتی بورژوازی در تلاش است که معترضین را اقلیت کوچکی از جامعه جا بزند که حاضر نیستند رای و نظر اکثریت را بپذیرند. این اتهام در شرایطی به معترضین خیزش “ایستاده در شب” پاریس زده می شود که بر طبق آمار رسمی خود دولت فرانسه ، بیش از ۷۰ در صد مردم فرانسه مخالف تصویب این تغییرات در قانون کار می باشند و آن را به درستی تعرض به حقوق انسانی خویش می بینند. اما با این همه ، طرفداران دروغین دمکراسی مدعی اند که به هر وسیله شده با اعتراضات رخ داده مقابله خواهند کرد. به واقع آن چه در اعتراضات اخیر دیده می شود ، نبرد آشکار بین کارگران و دیگر توده ها با سرمایه داران و دولت حامی آنان می باشد و حضور باشکوه میلیون ها انسان در تظاهرات علیه این قانون ، خود به خوبی شکاف طبقاتی موجود در جامعه را به منصه ظهور گذاشته و نشان می دهد که چه انرژی بزرگی در پشت شرایط تشدید استثمار کارگران و عمق یابی فاصله طبقاتی جمع شده است.

این لایحه که جلوه روشنی از تعرض بورژوازی فرانسه به طبقه کارگر این کشور می باشد در نفس خود نشان می دهد که چگونه این طبقه انگلی در تلاش است تا بار هر چه بیشتری از بحران های ذاتی خود را به دوش کارگران و تهیدستان سرشکن نماید. در شرایطی که بحران اقتصادی باعث گستردگی بیکاری در بین کارگران و جوانان جوینده کار شده و هر روز که می گذرد صفوف ارتش بیکاران فشرده تر می گردد ، بورژوازی فرانسه شرایط را برای یورش به دستاوردهای مبارزاتی کارگران آماده دیده است.

تصمیم سرمایه داران فرانسوی جهت اعمال اراده خود به اکثریت استثمار شده ها ، دست پلیس را در اعمال خشونت و ایجاد درگیری با تظاهرکنندگان باز گذاشته است.  از جمله در برخی از تظاهرات ها ، نیروهای سرکوب گر پلیس با حمله وحشیانه به تظاهر کنندگان ، با شلیک گاز های اشک آور و اعمال خشونت بار دیگر صحنه هایی از درنده خویی خود را به نمایش گذاشتند که بی شباهت به صحنه های جنگ نبوده است.  بر اثر این حملات صدها نفر زخمی و دستگیر شده اند. جوانان مبارز با قهر انقلابی خود به تعرض پلیس سرکوب گر جواب دادند و تعدادی پلیس در این زد و خوردهای خیابانی نیز زخمی شدند.  شدت سرکوب ها به حدی بود که حتی تحلیل گران خود بورژوازی هم مجبور شدند اعلام کنند که “این گسترده ترین موج برخوردها با مردم در سال های اخیر بوده است” و گفتند که “دولت فرانسه در شرایطی قرار گرفته که مجبور شده در مهد دمکراسی جهان ، مشت آهنین خود را به مردم نشان دهد.”

اعمال مشت آهنین علیه کارگران ، بار دیگر و به روشنی ماهیت سرکوبگرانه طبقه حاکم را در مقابل اذهان عمومی قرار داده است.  همچنین یورش وحشیانه نیروهای انتظامی فرانسه به مردم بار دیگر نقش واقعی دولت و ارتش سرکوب گر را به نمایش گذاشت و بار دیگر ثابت کرد که “دولت ابزار سیادت طبقاتی یک طبقه بر طبقه دیگر است” و دولت فرانسه نه در جهت حل معضل بی کاری بلکه در حفاظت از منافع طبقه سرمایه دار است که به طرح چنین قانونی دست زده است.  این دولت سرمایه داری ، پارلمان خود را برای حفظ ظاهر در تصویب این قوانین ضد کارگری و ارتش را به مثابه ابزار سرکوب طبقه سرمایه داری به خدمت گرفته تا مردم به پا خاسته را سرکوب کند.

مبارزات اخیر کارگران و دیگر توده های مبارز فرانسه بسیار امید بخش بوده و پتانسیل بالقوه توده ها را بار دیگر نشان داد و ثابت کرد که کارگران و زحمتکشان دارای چه پتانسیل قوی مبارزاتی می باشند و تنها آن ها هستند که می توانند با تلاش و تداوم مبارزات خویش بزرگ ترین دولت ها و ارتش های سرمایه داری را به زانو در آورند. این مبارزات به مثابه جرقه هایی از انقلاب بزرگ مردم تحت ستم دنیا می باشند که زمانی که چون رودی خروشان به حرکت بیفتند ، هیچ قدرتی توانایی باز ایستادن آن ها را نخواهد داشت.  وقتی که جوانان فریاد می زنند “پاریس بر پا خیز” در حقیقت با الهام از خیزش بزرگ توده ای مردم پاریس در سال ۱۸۷۰ که به “کمون پاریس” معروف شد و طی آن کارگران پاریس اولین حکومت کارگری را برای حدود دو ماه بنیان گذاشتند ، اشاره دارند و چنین امیدی را دنبال می کنند. این که کارگران پاریس در کشوری که به قول انگلس همواره مبارزه طبقاتی را تا به آخر به پیش برده ، آیا امروز در شرایطی هستند که آرمان های کمونارد ها را تحقق بخشند ، امری است که آینده به آن پاسخ خواهد داد.

۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۵ – ۷ می ۲۰۱۶

زیرنویس:

۱- به زبان فرانسوی Nuit Debout – به زبان انگلیسی Up All Night