دوره تعامل و همسوئی خامنه ای با خط اعتدال رفسنجانی و روحانی با نمایان شدن تناقضاتی که شش ماه بعد از توافق هسته ای سر باز کرده است، به پایان رسیده و بار دیگر تنش و کشمکش های جناح های حکومتی به اوج رسیده است. مسئله هسته ای و هیاهوی حول آن تا قبل از توافق با امریکا و غرب، یک پای قدرت جمهوری اسلامی در منطقه محسوب میشد، پروژه هسته ای که قرار بود تسلط جمهوری اسلامی را بر بخشی از خاورمیانه ممکن کند و اقتدار و نفوذش را در میان سازمان های مرتجع اسلامی بالا ببرد، با توافق هسته ای دود شد و هوا رفت. امریکا غرور هسته ای جمهوری اسلامی را در هم شکست و ابزار بلند پروازی هایش را در منطقه بی خاصیت کرد. این مسئله امروز جمهوری اسلامی را با تناقض روبرو کرده و در موقعیت شکننده ای در داخل و منطقه قرار داد است. پیامدهای این روند را در گفته های خامنه ای و سپاه که میخواهند این روند را متوقف کنند و نگذارند ادامه مذاکرات به مسایل منطقه ای کشیده شود، میتوان به روشنی مشاهده کرد.
خامنه ای و سپاه هر روز بیشتر متوجه پیامد های این توافق میشوند و تلاش میکنند این پروسه را کم اثر نمایند و گام های بعدی که جمهوری اسلامی را وارد معامله بر سر مسایل منطقه ای میکند به تعویق اندازند. وقتی خامنه ای از نفوذ سیاسی و فرهنگی امریکا در داخل ایران صحبت میکند، ترس و نگرانی خود را از هجوم مردم به فرهنگ و ارزش های اسلامی بیان میکند که پایه های بقای جمهوری اسلامی به آن گره خورده است و هشدار میدهد که دشمن برای نفوذ فرهنگی سعی میکند باورهای که جامعه ایران را سر پا نگه داشته دگرگون و در آنها رخنه ایجاد نماید و برای نفوذ سیاسی در مراکز تصمیم گیری و تصمیم سازی نیز تلاش میکنند از طریق نیروهای داخل اهداف خودرا عملی نمایند. منظورش جناح رفسنجانی و روحانی است که جهت و سیاست آنها از نظر خامنه ای تغییر حکومت در جهت اهداف امریکا است. خامنه ای برای مقابله با این روند، تقویت فرهنگ اسلامی و پیاده کردن کامل اقتصاد مقاومتی را به عنوان روش ایستادگی در مقابل فشارهای امریکا پیشنهاد میکند و در این زمینه رصد دائمی مسایل داخلی و منطقه ای و بین المللی را به عنوان وظایف سپاه پاسداران مطرح میکند و این وظیفه را در شرایطی به آنها یادآوری میکند که تشدید جنگ جناحی و تنش های کم سابقه مسئولین حکومتی برای بقای رژیم به مرحله حساسی رسیده است. بنظر میرسد با شروع مرحله به اجرا در آمدن توافق هسته ای از سوی حکومت اسلامی، نگرانی و ترس خامنه ای و سپاه از بهم خوردن تعادل جامعه بیشتر شده است. موج جدید سرکوب، تهدید و صدور حکم زندان برای فعالین کارگری و بازداشت روزنامه نگاران و تشدید فشار فرهنگی بر زنان، سخنرانی های خامنه ای در چند دانشگاه در مورد حفظ فرهنگ و ارزش های اسلامی ایران و هشدار هایش در مورد جلوگیری از نفوذ سیاسی، اقتصادی و فرهنگی امریکا و غرب، نشانه ترس جمهوری اسلامی از بحرکت در آمدن پتانستل عظیم مردم ایران است که خواهان سرنگونی جمهوری اسلامی هستند.
بخشی از تنش و کشمکشهای جناحهای حکومتی مربوط است به انتخابات مجلس شورای اسلامی که بر متن شرایط جدید و ترس جمهوری اسلامی از اوضاع وخیم جامعه ایران شکل گرفته است. خامنه ای و سپاه تلاش میکنند با ایجاد محدودیت مانع ورود طرفدارن اعتدال و اصلاح طلبان حکومتی به مجلس شوند، آنها را به عنوان جاده صاف کن نفوذ امریکا معرفی میکنند. جناح روحانی و رفسنجانی فکر میکنند اگر کمی گشایش فرهنگی و سیاسی ایجاد نمایند و راه را برای ورود سرمایه های خارجی به ایران باز کنند و از این طریق ایجاد اشتغال نمایند، بیکاری کاهش می یابد و میتوانند مردم را راضی نگاه دارند و اعتراض جامعه را به حکومت کاهش دهند، ولی خامنه ای این توهم را ندارد و میداند مردم بویژه در شرایط بعد از توافق هسته ای به این رضایت نمیدهند و با باز شدن روزنه کوچکی برای جارو کردن قوانین اسلامی، اعدام ها، حجاب و… به میدان می آیند. از نظر خامنه ای گسترش مناسبات با امریکا و غرب و ادامه مذاگره بر سر مسایل منطقه ای با امریکا توقعات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی جامعه را بالا میبرد و اعتراض علیه جمهوری اسلامی را گسترش میدهد. جنگ جناح های حکومتی بر سر دست بالا پیدا کردن در مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان نیز جنگ و کشمکش این دو نگاه و راه حل برای بقای رژیم است. تعرض خامنه ای و سپاه نیز به جناح روحانی و رفسنجانی، تعرض به این نگاه متوهم برای راضی نگاه داشتن جامعه از طریق سازش بیشتر با امریکا است. وقتی خامنه ای، سپاه، کیهان شریعت مداری و سایر طرفدارن خط رهبر از نفوذ امریکا در داخل صحبت میکنند، جناح اعتدال و اصلاح طلبان حکومتی را در نظر دارند که تلاش میکنند رابطه جمهوری اسلامی با امریکا تغییر پیدا کند. از سوی دیگر خامنه ای و جناح تندرو جمهوری اسلامی نیز با این تناقض روبرو هستند که میخواهند قدرت بلامنازع اقتصادی سپاه و نهادهای حکومتی را حفظ کنند و در کنار اقتصاد راند خواری، قاچاق کالا، قاچاق مواد مخدر، فساد و دزدی و چپاول ثروت جامعه که سپاه و مسئولین حکومتی گردانندگانش هستند، رابطه معینی هم بلحاظ اقتصادی با غرب داشته باشند و اجازه دهند سرمایه های خارجی برای سرمایه گذاری وارد ایران شوند و در عین حال به لحاظ سیاسی بر حفظ هویت ضد امریکایی خود همچنان پافشاری کنند و به شعار مرگ بر امریکا ادامه دهند.
از نظر خامنه ای توافق اتمی پایان ماموریت روحانی و جناح اعتدال است و فراتر رفتن از مرز این ماموریت مغایر با منفعت جمهوری اسلامی و زیاده خواهی سیاسی جناح رفسنجانی و روحانی محسوب میشود و کشاندن مذاگرات به عرصه مسایل منطقه ای و خیز برداشتن رفسنجانی و روحانی از طریق مضحکه انتخاباتی برای در دست گرفتن مجلس شورای اسلامی تضعیف نظام است. واقعیت این است مشکل اصلی حکومت و خامنه ای امریکا نیست، چرا که با توافق هسته ای فعلا حمله نظامی و یا رژیم چنج ازسوی امریکا کنار گذاشته شده است. نگرانی اصلی خامنه ای از مردم است. تصوری که مردم از نزدیکی حکومت با غرب دارند، گشایش سیاسی و فرهنگی و بهبود اقتصادی است که رژیم قادر نیست به هیچ کدام جواب دهد و راه یافتن ملی اسلامی ها و اصلاح طلبان نیز به مجلس شورای اسلامی راه را بیشتر برای مبارزه سیاسی، اقتصادی و فرهنگی کارگارن، زنان، جوانان و معلمان باز میکند و تقابل مردم با جمهوری اسلامی را افزایش میدهد. جنگ بر سر نمایش سخیف انتخاباتی نیز بازتاب این مسایل و مشکلات است. اینها تناقضاتی است که جمهوری اسلامی با آن روبرو است. رهای از این تناقضات و عبور از این کلاف سردرگم به مراتب از دوره های سابق برای رژیم اسلامی مشکل تر شده است.
مضحکه انتخابات این دوره مجلس شکاف جناح های حکومتی را عمیق تر میکند و چگونگی شروع و خاتمه آن برای رژیم با اضطرابی به مراتب بیشتر از دوره های قبل همراه شده است. اوضاع بشدت بحرانی ایران بار دیگر و اینبار بیش از هر زمانی عمق شکاف و بحران حکومتی را به نمایش گذاشته و جمهوری اسلامی را در منگنه داخلی و منطقه ای، قرار داده است. تداوم وضعیت فعلی میتواند روند زمین گیر شدن رژیم را در دل خود بپروراند. برای خامنه ای مجلسی در این دوره لازم است که رهبری را الگوی خود کند، بیشتر به قوانین و سنن اسلام متعهد باشد و محکم تر از روحانی و رفسنجانی آن را به اجرا در می آورد.
برای خامنه ای بازی جناحی عمر خود را کرده و دیگر تاثیر سابق را بر بخشهای از جامعه ندارد و تکرار آن به شکل سابق بعد از توافق هسته ای، میتواند خطرات جدی برای جمهوری اسلامی داشته باشد، با توجه به شرایط به شدت بحرانی جامعه دست بالا پیدا کردن جناح رفسنجانی و روحانی در مجلس که از حمایت ملی اسلامی ها نیز برخوردارند، زنگ خطری برای نظام است، چرا که این مسئله فرصتی بیشتری در اختیار گارگران، زنان، جوانان و معلمان برای اعتراض به وضع موجود قرار میدهد. خامنه ای بعد از توافق هسته ای و بویژه بعد از ورود به مرحله اجرای توافقات و چند ماه مانده به انتخابات مجلس جریان اعتدال و ملی اسلامی ها را غیر مستقیم به عنوان نفوذ امریکا در مراکز تصمیم گیری و تصمیم سازی معرفی میکند، ترس و نگرانی خامنه ای از شرایط بحرانی، از مردمی که با مشکلات عدیده ای دست و پنجه نرم میکند و از رها شدن پتانسیل عظیم اعتراضی مردم، واقعی است. مشکلات و معضلات اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی جامعه، در این دوره آنچنان وسعت و گسترش یافت است که جامعه را به انبار باروتی تبدیل نموده که کافی است از سوی جرقه ای به آن برسد تا یک انفجار اجتماعی رخ دهد. کشمکش و رویاروی بی سابقه جناح بندی های حکومتی بعد از توافق هسته ای و بویژه از یک ماه قبل بازتاب این شرایط و تناقضی است که جمهوری اسلامی با آن روبرو است.
۲۰۱۵/۱۱/۱۲