فرشید شکری

شب چهارم نوامبر سال دو هزار و هشت میلادی آقای باراک اوباما سناتور دموکرات ایالت الینویز رقیب کهنه کار خود از حزب جمهوریخواه آقای سناتور جان مک کین را شکست داد و بعنوان چهل و چهارمین رئیس جمهور ایالات متحده پس از ادای سوگند در بیستم ژانویه دوهزار و نه به کاخ سفید نقل مکان خواهد کرد.

پیروزی این سیاستمدار سیاه پوست و جوان یک رویداد تاریخی مهم در این کشور محسوب می شود. رویداد تاریخی از این نظر که مردم آمریکا با انتخاب این شخص نشان دادند که از این پس تحریک احساسات نژاد پرستانه در این سرزمین محلی از اعراب ندارد. دیگر توده های تحت ستم نخواهند گذاشت راسیست های این کشور رنگین پوست ها را تحقیر کنند یا گردن سرخ های شکم گنده ی موتور سوار بر روی کاپشن های چرمی خود بنویسند کاخ سفید جای سفید پوست هاست. شب چهارم نوامبر تا بامداد روز پنجم، اکثر شهرهای ایالات متحده از جمله جنوب شیکاگو و خیابان های اصلی این شهر شاهد تجمع میلیونها نفر از طبقات و اقشار مختلف اجتماعی بود. جوانان، زنان، سیاهان و سفید پوست های عادی و زحمتکش، لاتینی تبارها، همجنس گرایان و… که هر کدام با انگیزه های گوناگون به اوباما رأی داده بودند، دور هم گرد آمدند و با شعف و سرور وصف ناپذیری به امید بهبود وضعیت مسکن، بازگشت به کار صدها هزار کارگر بیکار شده که در یکی، دوسال اخیر کارهایشان را از دست داده بودند، و توقف سیر روبه افزایش نرخ تورم همدیگر را به آغوش می کشیدند. چند هزار کیلومتر دورتر، در ایالت آریزونا هواداران جان مک کین بهت زده و ماتم گرفته منتظر حضور او در میان خویش و شنیدن سخنرانیش بودند. مک کین که تا قبل از روشن شدن نتایج آرای کالج انتخاباتی، رقیبش را نالایق می دانست، در نطق خود وی را بخاطر زنده کردن امید در دلهای مردم ستود و ازهمکاری تنگاتنگ با رییس جمهور برگزیده خبر داد! اوباما هم در نطق پیروزیش به تجلیل از خدمات مک کین پرداخت و از او بعنوان سرباز فداکار و خادم صدیق نام برد! چهارم نوامبر ۲۰۰۸ در خانه انگلوساکسن ها فراموش ناشدنی است.
در کنار این هیاهو و سرازیر شدن اشک های شوق طرفداران اوباما و ناله های حسرت آمیز هواداران مک کین، ژورنالیست ها و میدیای مواجب بگیر دو جناح سرمایه داری حاکم فرصت طلبانه به مدح و ستایش دموکراسی آمریکا پرداختند. این واقعه مجالی برایشان فراهم نموده تا با ترتیب دادن برنامه های متعدد تلویزیونی و بحث بر روی فوائد دموکراسی آمریکایی ذهن شهروندان را مدتی از تمرکز بر بحران ساختاری نظام سرمایه داری و شکست نئولیبرالیسم موقتاً منحرف سازند. درمیان کانال های تلویزیونی ایالات متحده، شبکه "fox news" تبلیغات منفی وسیعی را علیه رییس جمهور جدید آغاز کرده است. این شبکه متعلق به لابی های صهیونیست و نومحافظه کاران با دعوت از منتقدین اندیشه های اوباما درصدد دلسرد کردن مردم از وعده های ایشان است. برخی دیگر از تحلیلگران و کارشناسان اقتصادی این کشور به شیوه ای اپورتونیستی ضمن نقد درست کارنامه اقتصادی دولت جورج بوش و برشمردن خطاهای فاحش وی درعرصه سیاست خارجی، برآنند تا از این رخداد بی نظیر به هدف بهبود وضعیت روانی حاکم بر وال استریت و بازار سهام بهره برداری کنند. دسته ای از صاحب نظران مسائل سیاسی نیز برعدم توانایی اوباما در حل معضلات آمریکا تأکید می کنند و تردید دارند وی قادر باشد از عهده مسئولیت های سنگین خود برآید. با این وجود تعدادی تؤام با تمجید از شعارهای اوباما در ایجاد تغییر، و کارگر دانستن راهبردهای سیاسی و اقتصادی دولت آینده، شرط هر برون رفتی را از بحران مالی و مشکلات خارجی به همگرایی و تعاون دو حزب دموکرات و جمهوریخواه گره زده اند.
  از حال و هوای پایان انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در درون مرزهای این کشور که بگذریم نوبت به واکنش های رهبران دول غربی، جهان عرب و ایران نسبت به پیروزی باراک اوباما، می رسد. بیشتر سران غرب مانند فرانسه، آلمان و بریتانیا ظفر بردن او را بر نامزد جمهوریخواه بمثابه فصلی جدید در روابط دیپلماتیک خود با آمریکا ارزیابی کردند. اگرچه استقبال ممالک عربی نا روشن و همراه با احتیاط بود، لیکن رژیم بورژوا- اسلامی ایران ابراز امیدواری کرده که رؤسای آینده کاخ سفید عملاً خواست ساکنان آمریکا را مبنی بر دوری جستن از رویکردهای اشتباه و زیان آور دولتمردان محافظه کار فعلی تحقق بخشند. بنا به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی ( ایرنا ) آقای منوچهر متکی، وزیر امور خارجه در خصوص موضع ایران در قبال انتخاب آقای اوباما گفت: " انتخاب باراک حسین اوباما نشانه بارز خواست و تمایل مردم به تغییرات اساسی در سیاست های داخلی و بین المللی آمریکاست." همچنین غلامعلی حدادل عادل، رییس سابق مجلس شورای اسلامی انتخاب باراک اوباما را محصول بن بست سیاست های دولت بوش دانست. طبق آخرین خبرها، روز ششم نوامبر محمود احمدی نژاد در نامه ای، راهیابی اوباما را به کاخ سفید تبریک گفت! عکس العمل ها در بازارهای مالی جهان هم تا حدودی شگفت انگیز بود. آن شب بازارهای بورس انتخاب شدن اوباما را تحولی مثبت دانستند تا جائیکه با پخش خبر پیشی گرفتن قطعی اوباما از رقیبش، شاخص بهای سهام در بورس ژاپن بیش از چهار درصد افزایش یافت و بازارهای سهام در اغلب کشورهای آسیای جنوب شرقی، استرالیا و زلاندنو با ترقی شاخص بهای سهام روبرو گردیدند. در غروب روز رأی گیرها و با پیش بینی موفقیت باراک اوباما، شاخص بهای سهام در بازار بورس نیویورک حدود سه درصد بالا رفت و بازارهای سهام اروپایی بین چهار تا پنج درصد رشد کردند.
با رد شدن از بغل واکنش های مثبت و منفی در مورد مشخص شدن چهل و چهارمین رییس جمهور آمریکا، فرصت را غنیمت شمرده و روی این موضوع خم می شویم که چه چالش هایی با توجه به انتظارات و توقعات آمریکائیان، پیشاروی اوباما قرار د