پیشنهاد همه پرسی از طرف حسن روحانی نشان میدهد که حاجی هم اهل شوخی است ! اما این شوخی جالبی نبود. در تاریخ حکومت اسلامی ایران ، موضوع همه پرسی ۳ بار اتفاق افتاده است . بار اول رای مثبت یا منفی به نوع حکومت بود که آری یا نه ؟ به تعبیر روشنفکران این شیوه عملکرد ربطی به همه پرسی نداشت و به بیعت کردن میماند ! ۲ بار هم در مورد قانون اساسی حکومت اسلامی همه پرسی کردند .
بعد از سقوط نظام سلطنتی ، خمینی با تلفیق جمهوری و اسلام ، نظامی به وجود آورد که نمونه آن را در تاریخ نظامهای سیاسی بشر ندیده بودیم . قانون اساسی ناسازگار ولایت فقیه با هر نوع همه پرسی ، تناقض همیشگی این سیستم است . حاکمیت فقیه و حاکمیت مردم در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران با یکدیگر تناقض ریشه ای دارند . سالها پیش شخص خمینی صراحتا گفت : اگر همه مردم یک چیزی بخواهند که ولایت فقیه نخواهد حرف یا رای مردم ارزش یا اعتباری ندارد ، چون مردم صغار هستند ! با همین تئوری ، جنبش عمومی مردم در خرداد ۱۳۸۸ را مغول وار سرکوب کردند و البته آن “نه” بزرگ تاریخی مردم ایران آنقدر سوزش داشت که هیچوقت یادشان نرفته و سوزنشان به “فتنه” گیرکرده است !
حسن روحانی مدعی شد : باید شرایطی فراهم شود تا بنابر اصل ۵۹ قانون اساسی، در مسایل مهم اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی به جای تصویب یک قانون در مجلس ، مستقیم به آرای عمومی مردم و همه‌پرسی مراجعه شود . با این حال او به موضوع مشخص پیشنهادش مبنی بر همه‌پرسی اشاره‌ای نکرد . بعید میدانم منظور حسن روحانی این باشد که صندوق رای برای مردم بیاورد ! در سیستم حکومت اسلامی هرمسئولی برای هرحرف و حرکتی قبل از رای مردم ، باید چراغ سبز ولی فقیه را داشته باشد ! بعد ازتمام شدن تاریخ اعتبار کل سیستم توسط مردم در خرداد ۱۳۸۸ ، نگاهی واقعی به سازوکار همه پرسی در این سیستم میکنیم ! آنجا که با شخص ولی فقیه همه چیز شروع میشود و همه چیز تمام میشود ! تقاضای همه‌پرسی در ایران باید به تصویب یک سوم نمایندگان مجلس برسد . خود مجلس زیر نظر شورای نگهبان باید کار کند ! شورای نگهبان توسط ولی فقیه انتخاب میشود ! ولی فقیه توسط مجلس خبرگان انتصاب میشود و مجلس خبرگان کارش تثبیت ولی فقیه است . پیدا کنید سبزی فروش را….!…!
روحانی در سخنرانی خود درباره محور‌های اصلی در مذاکرات هسته‌ای ژنو گفت: « آرمان ما به سانتریفیوژ وصل نیست، آرمان ما به مغز، قلب و اراده ما وصل است.» مطرح کردن همه پرسی از سوی حسن روحانی تلاشی فردی نیست و بدون اذن رهبر وارد چنین میدانی حتی به شوخی نمیشود . پیشنهاد حسن روحانی برای همه پرسی تلاش برای حل اختلاف نظر میان دولت با دیگر نهادهای حکومتی است . مطرح کردن همه پرسی از طرف حسن روحانی ، وزن سیاسی یا اجتماعی و اعتباری بیرونی ندارد . دولت با هر وزنی در سیستم ولایت فقیه اساسا قدرت اجرایی ندارد و باید قبل ازهر حرف یا نظری ، چراغ سبز شخص رهبر را داشته باشد . حتی انتخاب حسن روحانی برای دوران زهرخوران با اذن رهبر انجام شده است . ظاهرا اتاق فکر مقام عظما جهت بستن شکافهای داخلی و تبعات کمتر نوشیدن جام زهر توافق نهایی ، برای بدنه نظام در حال اتخاذ تدابیری است که بیشتر جنبه روانی دارد .
قانون اساسی و سازوکار کل سیستم حکومت اسلامی ، حداقل بعد از جنبش عمومی مردم در خرداد ۱۳۸۸ فاقد ارزش سیاسی و انسانی است و حتی به درد شوخی هم نمیخورد . اعتبار اجتماعی و سیاسی هر نوع همه پرسی در سیستم ولایت فقیه ، ابتدا در گرو تعیین تکلیف نوع حکومت و قانون اساسی آن است . بدون شک آن همه پرسی مد نظر روحانی شامل هر نمایشی یا چیزی میشود به جز همین ۲ موردی که اشاره کردم . نوع حکومت و قانون اساسی !
اسماعیل هوشیار
۰۵٫۰۱٫۲۰۱۵