Alfred Andersch 1914 – 1980

ادبیات ، نویسنده میان مارکسیسم و اگزستنسیالیسم .

آلفرد آندرش ، نویسنده چپگرای آلمانی بین سالهای ۱۹۸۰- ۱۹۱۴ زندگی نمود . او ۱۸ ساله بود که وارد سازمان جوانان حزب کمونیست شد و مسئول بخش جوانان جنوب استان بایرن گردید . در سال ۱۹۳۳ از طرف گشتاپو دستگیر و چند ماهی در اردوگاههای فاشیسم زندان شد . بعد از آزادی به سبب اعتراض به بی عملی و دست به مبارزه مسلحانه نزدن حزب کمونیست علیه فاشیسم از آن حزب جدا شد و مبلغ نظرات اگزستنسیالیستی آزادی فرد در مقابل رفاه جمع گردید .
او در جوانی شغل کتابفروشی را یاد گرفته بود ، و در زمان جنگ سرباز ارتش فاشیسم شد ولی در سال ۱۹۴۴ از ارتش مستقر در ایتالیا فرار کرد . او بعدها اظهار تاسف نمود که چرا در جنگ داخلی اسپانیا به هواداری از جمهوریخواهان وارد مبارزه علیه فاشیسم ایتالیا نگردید . آندرش ، سزخورده از حزب کمونیست آلمان به پیروی از روزولت معتقد به ۴ نوع آزادی بود – آزادی بیان ، آزادی دین و مرام ، آزادی از ترس ، و آزادی از فقر و نیاز .
آندرش در زمان زندان نیروهای متفین در آمریکا به نشر مجله ” صدا ” و بعد از آزادی به نشر مجله ” متن و علامت ” در آلمان بعد از جنگ پرداخت . او از پایه گزاران گروه ادبی ۴۷ بود ولی بعد از مدتی آنرا به بهانه محفلی برای تجارت و کسب سود از طریق کتاب ، و نه ابزاری ادبی برای مبارزه و انتقاد اجتماعی ، ترک نمود . آلفرد آندرش یکی از موتورهای کوشش ادبی در جو فرهنگی آلمان بعد از جنگ بود و در رسانه ها فعال شد .
او سرانجام از سال ۱۹۷۲ به عنوان اعتراض به سیاست و فرهنگ آلمان غربی تبعه سوئیس شد و موضعی حاشیه نشینی و ایزوله انتخاب کرد . منقدین چپ بر این باورند که او بعد از جدایی از حزب کمونیست از موضع اگزستنسیالیسم مذهبی به نقد فاشیسم آلمان پرداخت .
سبک داستانسرایی مدرن او متکی به سبک همینگوی و سبک ادبی خانم گرترود اشتاین است . آندرش از نظر استتک و عقاید سیاسی به ولفگانک کوئپن نزدیک است . نثر رمانهای او همراه است با تصویرسازی امپرسیونیستی . او میگفت روایت و داستانسرایی یعنی تفکر در وضعیت شرطی . آندرش در آثارش به تشریح انسان میپردازد و نه به تفسیر او . وی طرفدار سبک ادبی غیراستعاری است . در رمانهای او زنان بیشتر از مردان موفق به ساختار خودآزادی میشوند .
آندرش خوهان سنتزی از آزادی و سوسیالیسم بود و میگفت استتیک مقاومت ، مقاومت استتیک است . به نظر او خواندن و مطالعه یعنی عمل و تفکر . او در آثارش نوستالژی آزادی انسانها را مطرح میکند . آثار پایانی آندرش از نظر سیاسی مدعی مسئولیت انسانی و اجتماعی هستند . موضوع مرکزی آثار آندرش تزلزل و شکاکی روشنفکرانه را نشان میدهند که زیر فشار حوادث سیاسی همیشه باید تصمیم بگیرند و موضع گیری کنند . قهرمانان رمانهای او ایستادگی در مقابل قدرتهای قوی مانند فاشیسم و استالینیسم را تبلیغ میکنند .
یکی از شعارهای ادبی آندرش آزادی از زیر حاکمیت دولت است . او میگفت که هیچ نویسنده ای نباید با دولت و کلیسا و حزب حاکم همکاری کند . برای او هومانیسم مهمتر از مسئولیت ادبی سیاسی حزبی است . خیلی از آثار او پیرامون فرارهای منجر به شکست هستند . او میگفت که فرار گاهی همردیف نجات است . آثار او پر است از دیالکتیک که شامل تضاد میان جمع و فرد است . او مینویسد که فردیت وسیله ای است برای نزدیک شدن به حقیقت و ادبیات امکان عظیمی است برای نزدیک شدن به واقعیت .
برای آندرش حیثیت روشنفکران مانند نویسندگان هم در رادیکال بودن استتیک فردی آنان و هم در شرکت در کل و همدردی با ضعفا و حاشیه نشینان است . وی با تکیه بر فلسفه اکزستنسیالیستی اش میگفت که تفکر پیرامون آزادی عمل فردی و تصمیم مستقل فردی مهم است .
آندرش در نیمه دوم قرن گذشته و بعد از پایان فاشیسم در آلمان به معرفی نویسندگان ناشناخته غربی مانند رئالیستهای آمریکایی از جمله همینگوی و فاکنر و اگزستنسیالیستهای فرانسوی مانند کامو و سارتر پرداخت . او خود را مانند آرنو شمیت نویسنده ای تنها و به حاشیه رانده شده میدانست . او همچون هاینریش بول در کشورهای سوسیالیستی سابق خوانندگان زیادی داشت چون او مسئولیت مستقیم اخلاقی و سیاسی مبارزه را هیچگاه فراموش نکرد .
آندرش مشوق نویسندگان جوانی مانند خانم باخمن و انسنبرگر و آرنو شمیت بود . هومانیسم او مخالف سرکوب فکری و سیاسی است . او میگفت که آزادی مربوط میشود به فرار از روابطی که در آن فرد رنج میبرد ولی این کوشش هیچگاه فرار از واقعیت نیست بلکه همیشه راهی بسوی واقعیت است . بقول خودش او همیشه مشوق پارتیزانهای مبارز غیرحزبی است .
آندرش غیر از رمان و شعر و داستان ، خالق تعدادی نمایشنامه رادیویی ، مقاله و سفرنامه و ترجمه نیز است . از جمله آثار او – زنگبار یا آخرین دلیل ، سرخ ها ، آلبالوهای آزادی ، زمستان ، دیوار های خونین ، ادبیات آلمانی در تصمیم ، فرار از زیر پرچم ، پیاده روی در شمال ، افراهیم ، از یک زمستان رومی ، عاشق نیم سایه ها ، پدر یک قاتل ، گم شدنم در ولایت ، و ناراحت نباشید آسمان آبی ، هستند . مجموعه آثار ۱۵ جلدی او در سال ۱۹۷۹ منتشر شد .
تماس .
Nushad@web.de