“اگر کسی از مذهب نفرت نداشته باشد یا باید در عقلش شک کرد یا انسانیتش و یا هرد دو”(حبیب بکتاش از حزب کمونیست کارگری ایران)
“” جدن باید گفت مسلمانان مسلمانی نمانده. مسلمانان حیا کنید ومسلمان کشی را کنار بگذارید.”!(مجید آذری از حزب کمونیست کارگری ایران)
مقدمه:
در مقالات و مناظره های متعددی ، من سعی کرده ام ، فرق بین کمونیزم کارگری بعنوان یک جنبش سیاسی با آته ایزم قشری را روشن کنم. توضیح دادم که یک موضع سیاسی اصولی در مورد مذهب، سکولاریزم است و نه آته ایزم.آته ایزم وقتی به قدرت سیاسی تبدیل شود همان می شود که انور خوجه انجام داد! اعتقادات می شود جرم! جنایت مذهب به جنایت ضد مذهب تغییر شکل می دهد و باز جنایت است.(۱و۲و۳)
دو لایه کاملا جدا و در عین حال متداخل در مورد برخورد به مذهب هست که در ادبیات و فرهنگ احزاب کمونیست کارگری هنوز مغشوش است. بعنوان مقال، مینا احدی چند ماه پیش بود که به “اته ایستها فراخوان داد به حزبشان یعنی حزب کمونیست کارگری بپیوندند”! یعنی این گرایش قشری که حزبیت کمونیستی را با آته ایزم یکی گرفته و تلاش دارد حزب کمونیست کارگری را به حزب آته ایستها تبدیل کند! این بخشی از وضعیتی است که تحزب کمونیست کارگری امروز توش گیر کرده! یک عقب گرد سرتاسری حتی از آنچه منصور حکمت پایه گذاشت! نه اینکه جلوتر نرفته اند بلکه عقبگرد داشته اند!
نتیجه اش طبعا این می شود که مذهبیون را “در عقلش یا شک می کنند یا در انسان بودنش یا هردو.”! یا اینکه فریاد برمی آورند که “مسلمانی نمانده و به مسلمانها می گویندحیا” کنید!
در این مقاله مرزبندیهای این چند مفهوم را از دید خودم ارائه می دهم:
(۱)آته ایزم قشری در مقایل آته ایزم علمی:
آته ایزم قشری ، “ضد اسلام” است! اسلام را یک تئوری بد می داند و مرتب بهش فحاشی می کند! آته ایزم قشری می خواهد “ریشه اسلام” را بکند! می خواهد قرانش ممنوع شود(رجوع کنید به نظریات مهران محبوبی از دیگر متفکرین حزب کمونیست کارگری!). آته ایزم قشری مسلمانها را کم عقل و کمتر از انسان می داند! دنیا را به مذهبی و غیر مذهبی، اسلامی و غیر اسلامی تقسیم می کند! بردیگر درک مذهبیست! روی دیگر سکه مذهبیون که انسانها را به “مسلمان، مسیحی …و کافر” تقسیم می کنند! آته ایزم فشری خواهان برخورد سیاسی به مسلمانان است.خواهان برچیده شدن مساجد و مراکز مذهبی!خواهان ساختن احزاب ضد اسلامی و ضد مذهبی! خواهان حل مسئله مذهب با تکیه به سانسور بستن زبانها ، هوچی بازی و فحاشی و اتهام زنی است. فضاسازی این آته ایزم اینگونه است که آنها که مثل اینها نیستند، مزدورند، مدافع مذهب و اسلامند! سفید اینها هستند و بقیه دنیا سیاه!
آته ایزم علمی، بخشی است از فرهنگ مدرنیته خواهان گسترش مناظره انسانی با مذهبیون است. برخوردی چند لایه ای با استفاده از روانشناسی اجتماعی ، روانشناسی تکاملی به مذهب دارد.»ذهب را از دید معرفت شناسی و از دید پایه های مادیش می کاود و برخوردی آموزشی دارد.دنبال آلترناتیو سازی است برای ارائه پاسخهای بهتر به مسائل انسانی و جایگزینی آنها با پاسخهای مذهبی. آته ایزم علمی انسانگراست.از درونش قرار است انسانها پیروز شوند.همه انسانها را برابر می داند و فرض می گیرد که مذهب داشتن علامت پائینتر بودن از انسان نیست!
(۲)آته ایزم در مقابل سکولاریزم:( ۳)
آته ایزم مجموعه نظرات و جنبشی است که نادرست بودن نظرات مذهبی را اعلام می کند و در بهترین حالت راه حلهای بهتری برای شناخت سوالات اساسی انسان ارائه می دهد.یک گرایش فرهنگی است.بخشی است از مدرنیته و فرهنگ مدرن. جامعه ای که درش آته ایزم بتواند حرفش را بزند طبعا جامعه مدرنتر و انسانی تر است.آته ایزم بخشی است از انسانگرائی.
سکولاریزم ، رویکری سیاسی فرهنگی است که رابطه معینی بین قدرت سیاسی و مذهب را نمایندگی می کند.بواقع بخشی است از نظریه قدرت سیاسی مدرن.مدریته در زمینه قدرت سیاسی ، آنچا که قوانین نوشته می شوند و روابط انسانها تعیین می شود، سکولاریزم را ارائه داد.سکولاریزم طبعا یک گرایش نیست.گرایشات رادیکالتر و نیم بند سکولاریستی هستند.در ایران گرایشات نیم بند لیبرال مذهبی دامن سکولاریزم را گرفته و بخشی از نبرد بین رادیکالیزم هم همین عرصه نوع سکولاریزم است.
در گفتمان سکولار، حرف اساسی اینست که مذهب باید از قدرت سیاسی جامعه، قوانین و نظام اموزشی چدا شود.قوانین، نظام آموزشی باید عقل گرا ، انسانگرا تعیین شوند . این مفهوم عمومی سکولاریزم. دولت سکولار ، هدف مدرنیته بوده و هست.
دولتهائی که خواسته اند آته ایست بشوند تبدیل شده اند به دولتهای جانی! مبارزه فرهنگی بین مذهب و آته ایزم باید بیرون از فضای قدرت سیاسی و سوبسید دهی دولت و حکومت دنبال شود.
(۳)کمونیزم کارگری و سکولاریزم:
کمونیزم کارگری بعنوان نظریه و جنبش، نهادیست سیاسی.در فضا و شرابط معین برای حل مسائل معینی جلو کشیده شده.این جنبش سیاسی است.هدفش پس زدن قدرت سیاسی معین است.در دوران بحران سرمایه داری در ایران، در دوران حکومت مذهبی در ایران این جنبش شکل گرفته.یک جنبش “اعم” یک راه کلی برای همه عصرها و نسلها نیست! این جنبش مجبور اسن سکولار باشد.مجبور است نفی قدرت مذهب در سیاست و قدرت را اعلام کند.
کمونیزم کارگری انسانها را به “مسلمان و غیر مسلمان” به کورد و تورک و …” تقسیم نمی کند! کمونیزم کارگری بدنبال تعیین هویت انسان برمبنای هویت طبقاتی خود بر اساس روابط مادی زندگیش هست.کمونیزم کارگری مذهب را بخشی از خوداگاهی دوران معینی از تاریخ انسان می داند که بنا بع علل بسیار مادی و فرهنگی سخت جانست.باید ابتدا قدرت سیاسیش و قوانینش و نظام اموزشیش را کنار زد.
کمونیزم کارگری نمایندگی می کند از سکولاریزم رادیکال.سکولاریزمهای راست و لیبرال را بخاطر نیم بند بودنشان نقد می کند. کمونیزم کارگری بین مسلمان و غیر مسلمان مرز نمی کشد.کارگرها را هم تقسیم به مسلمان و غیر مسلمان نمی کند!
کمونیزم کارگری بدرستی از زبان منصور حکمت اعلام کرد که “مسلمان خواندن” ادمها یک انتخاب سیاسی است! کمونیستهای کارگری ادمها را اینطور نمی خوانند چون هویت انسانی ادمها هویت طبقاتی ادمها را برجسته می خواهند.
(۴) برگشت و عقب گرد حزب کمونیست کارگری ایران به “اته ایزم قشری”:
وقتی مینا احدی به اته ایستها فراخوان می دهد که “این حزب حزب شماست” ازش باید پرسید که ایا اون حزب حزب کارگران مسلمان نیست؟! آیا این حزب ادمها را به مسلمان و اته ایست تقسیم کرده؟! آیا اون مسلمانها که وارد حزب هم بشوند در عقلشان و انسانیتشان باید شک کرد؟! ملاحظه بفرمائید! هرجور نگاه کنید دیگر این حزب اون حزب نیست! یک چیز دیگر شده! داستان فیل شهر قصه است و دگرگون شدن پله به پله اش به “چیزی دیگر”!
تلاش مداوم فعالین کمونیست و کارگری باید این عقبگردها را نشان جامعه دهد.به امید احیای تحزب کمونیزم کارگری!
منابع دیگر:
(۱)تقلیل عروج داعش به “جنگ مسلمان با مسلمان” ، کمونیزم کارگری یا برداشتی اسلامی؟!(سعید صالحی نیا)
(۲)سعید صالحی نیا: دو مقاله در موضوع : کمونیزم کارگری یا آته ایزم قشری؟
http://www.azadi-b.com/arshiw/?p=35441
(۳)برنامه های مناظره سیاسی حول بحث سکولاریزم و آته ایزم:
(۱)برنامه شماره یازدهم از مناظره سیاسی: تفاوتهای اته ایزم و سکولاریزم: کدام باید به حکومت برسد؟
با شرکت: مادح نظری، سپهرداد گرگین و سعید صالحی نیا و مدیریت سیمین مجد
http://www.youtube.com/watch?v=Cf1oqRgWSyI&feature=youtu.be
(۲) بخش هفتم از مناظره سیاسی: چه سکولاریزمی می خواهید؟
شرکت کنندگان: فرحناز عمادی، آرش مهدوی، رامین ژوبین و سعید صالحی نیا