شطرنج صحنه عراق و بحران قدرت در خاورمیانه
از: سعید صالحی نیا
۲۰ ژوئن ۲۰۱۴
مقدمه:
در مقاله قبلی توضیح دادم (۲) که از دید من عروج داعش نتیجه کلاپس سیاسی و نظامی حکومت امریکا در عراق و از هم پاشیدگی جامعه مدنی در این کشور است. حمله نظامی امریکا به عراق و ساقط کردن حکومت صدام حسین به دلایل متعدد ی نتیجه اش عروج گرایشات ارتجاعی قومی و مذهبی بود.دیکتاتوری صدام حسین جز این نتیجه نداشت و کافی بود از بالا سرنگون شود تا اون گرایشات ارتجاعی مثل دمل سرباز کنند.
حضور ارتش امریکا در یک دهه و مصرف صدها میلیارد دلار برای برپائی یک حکومت متمرکز الگوی “دموکراسی خاورمیانه ای” نتیجه نداد و حکومت امریکا بخاطر بحرانهای وسیع درونی و جهانی سرمایه مجبور به عقب نشینی از عراق شد و متعاقبش همین صجنه ها شد که شاهدش بودیم!
حکومت مرکزی عراق به سمت قطب “شیعی” چرخید و بخش “سنی نشین” را قبایل و عشایر متحجر سنی و حامیان صدام حسین بتدریج “اشغال” کردند، کردستان عراق هم قدمهای بیشتری بسوی جدائی کامل برداشت و ..زمینه آماده شد تا این گله القاعده ای بنام داعش بشود “نوک پیکان” جنبش ارتجاعی غیر شیعی بر علیه حکومت مرمزی دست نشانده عراق که مجبور شده هر روز بیشتر به رژیم اسلامی ایران آویزان شود.
بنظر می رسد طی یک هفته اخیر سرعت پیشرفت این قبیله جنایتکار داعش کند شده باشد.اینها تا چند ده کیلومتری بغداد پیش آمدند و ظاهرا مقاومتهای نظامی منظم تر در مقابلشان سازمان یافته. در حال تلاشند تا منطق نفتی بیشتری را تصاحب کنند. اینها فعلا بخشی از اطلاعاتی است که بدست یک ناظر می رسد.
در این مقاله سعی می کنم گوشه های دیگری از این صحنه را باز کنم ضمن اینکه تاکیید می کنم این صحنه ها هنوز در حال وقوع هستند و دینامیزم آنها هنوز نهائی نیست و پیش بینی نهائی تقریبا غیر ممکن:
(۱)حکومت امریکا کجای صحنه ایستاده؟
متاسفانه خلاء واقعی قدرت متمرکز درون عراق، نیروهای آنرا که عموما ارتجاعی هستند در وضعیت آچمزی در مقابل هم قرار داده! هیچکدام توان پیروزی نهائی را ندارند.قبیله داعش هر چند با “عشایر سنی” و نظامیان بعثی متحد شده، باز هم زورش نخواهد رسید دو منطقه اصلی عراق یعنی مناطق کردنشین و شیعه نشین را ببلعد! رژیم اسلامی ایران هم گرچه هم از حهت ایدئولوژیک و سیاسی و هم از جهت نظامی خرش در بخشی از عراق می رود، ناتوانست در بدست گیری قدرت متمرکز در عراق. قطبهای ارتجاعی درونی عراق هم را کاملا آچمز کرده اند!
سوال اینست که حکومت امریکا در این صحنه کجا ایستاده؟
عده ای معتقد هستند که اساسا این داعش کار خود امریکائیهاست! من فکر می کنم این درک دائی جان ناپلئونیست! آنچه در مدیا مشاهده شد و می شود اینرا تایید نمی کند! حکومت امریکا همانطور که در مقابل انقلابها سورپرایز شده در مقابل این عروج ارتجاعی داعش هم سورپرایز شده و هنوز بدور خودش می چرخد!
درگیریهای جناح دموکرات و جمهوریخواه در حاکمیت امریکا هنوز ادامه دارد و هرکدام دیگری را عامل این وضعیت می نامند! بخشی خواهان ابراز قدرت نظامی کامل در عراق هستند و اوباما را ترسو می نامند و مماشات طلب. اوباما و جناحش تکرار می کنند که فرستادن سرباز به عراق کار درستی نیست و بیشتر خرج می گذارد و باید “خود عراقیها” کاری بکنند و حکومت امریکا فقط پشتیبانی کند.
هفته پیش دوبار دو گروه نظامی مجموعا ۶۰۰ نفره را به عراق فرستادند.گروه اول قرار است از مقر سفارت امریکا دفاع کند و گروه دوم قرار است از جهت اطلاعاتی به ارتش عراق کمک برساند. اوباما به علاه به ناوگان امریکا دستور داده به عراق نزدیکتر شوند و اماده باشند برای حمله هوائی. اما تکلیف حکومت مالکی چیست؟
(۲) قرار است با حکومت مالکی چه بشود؟
حکومت مالکی امروز بیش از همیشه تضغیف شده.پایه هایش چه در کردستان عراق و چه در بخش سنی نشین کاملا قطع شده و توان مدیریت را ندارد.حکومت امریکا تقریبا به اجماع رسیده که مالکی باید برود تا یک حکومت “ائتلافی” تشکیل شود. هنوز اکثریت حکومت امریکا روی پروژه حکومت متمرکز توافق دارند و طرح بایدن در مورد تجزیه عراق را نمی پذیرند اما چرا؟
می گویند که عراق تجزیه شده بیشتر احتمال دارد به مرکز تروریزم ضد امریکائی تبدیل شود.گرایش به رژیم اسلامی ایران از یکسو و حکومت طالبانی القاعده ای از سوی دیگر! طرح تجزیه عراق حداقل در انچه بیان می شود طرفدار جدی در حکومت امریکا ندارد.بیشتر بدنبال حکومت ائتلافی جانشین برای مالکی هستند.این دلیل اصلی این پا و اون پا کردنشانست.
نتیجه:
هنوز زود است اخر داستان را دید.اما عوامل موثر در وضعیت کنونی عراق تا همینجا دارند بردارهای زیر را نشان می دهند:
الف: قرار ندارند عراق را تجزیه کنند
ب: قرار دارند مالکی را بگذارند کنار
ج: قرار دارند حکومت اتئلافی بسازند و سر فرصت خدمت اراذل داعش هم برسند. قرار دارند حدالمقدور نگذارند رژیم اسلامی برنده عراق بشود. قرار دارند روی بحران موجود عراق همچنان حاکمیت خود را نگه دارند و مردم عراق را ملعبه های این زندگی توام با خون نگه دارند. حکومت امریکا می خواهد با بازی با مهره هایش و با کمترین هزینه اینبار از دورتر بازی شطرنج را ببرد!
اینها باز هم درس باشد برای انقلابیون و ازادیخوهان و جامعه که سپردن سرنوشت بدست اربابان یعنی همین!جائی برای جامعه انسانی در عراق نمانده!این همان سناریوی سیاهی است که منصور حکمت می گفت! یادش به خیر!
منابع بیشتر:
(۱)برخی مقالات جالب برای خواندن:
علل رشد داعش و ادامه جنگ و تجاوز امپریالیسم آمریکا برای بسط امپراطوری بر جهان چیست؟(برهان عظیمی)
http://www.azadi-b.com/G/2014/06/post_60.html
بحران عراق , شکارگاهی که شکارچیان آن در هر دو سو همه از یک جنس اند / رحیم کریمیان – روزبه کوراغلی
http://www.azadi-b.com/G/2014/06/post_62.html
جنگ مذهبی؛ بهانهء تغییر جغرافیای خاورمیانه(کوروش اعتمادی)
http://www.azadi-b.com/G/2014/06/post_56.html
داعش، جمهوری اسلامی و آمریکا! جوانب سیاسی پیشروی داعش در عراق!(محسن ابراهیمی)
http://www.azadi-b.com/G/2014/06/post_55.html
داعش در صفحه مختصات خاورمیانه جدید(بیژن نیابتی)
http://www.tipf.info/niyabati,daash.htm
(۲)مقالات این نویسنده در مورد عروج داعش:
حمایت فرقه رجوی از آدمخوارهای “داعش” برگی دیگر در کارنامه اسلام سیاسی(سعید صالحی نیا)
هجوم “داعش” از سوریه به عراق علامت ادامه عقب نشینی حکومت امریکا از خاورمیانه؟(سعید صالحی نیا)