فاجعه معدن “مانیسا” در شهر سوما ترکیه با جانباختن ٣٠١ کارگر، با گسترش اعتراضات توده ای خیابانی در داخل ترکیه و خارج از ترکیه با اعتراضات گسترده میلیونها مهاجر در کشورهای اروپایی و با به چالش کشیدن دولت سرمایه “اردوغان” وارد فاز جدید شد.
در شهرهای بزرگ ترکیه استانبول و آنکارا بر دامنه نارضایتی و اعتراضات توده ای علیه دولت افزوده شد. فاجعه انسانی جانباختن کارگران سوما بر خشم و نارضایتی توده های میلیونی افزود. در خارج از ترکیه نارضایتی و رویگردانی از دولت ترکیه تحت تاثیر اعتراضات پر دامنه در داخل، توده وسیع و ده ها هزار نفری از مهاجرین ناراضی از دولت را بسیج و به خیابانها برای اعتراض کشاند. نارضایتی وسیع مهاجرین ترکیه برای دولت “رجب اردوغان” پر هزینه است و بر اقتصاد مالی و میزان رای و محبوبیت دولت تاثیرات بلافصل و تعیین کننده ای خواهد داشت. جامعه مهاجرین ترکیه در کشورهای اروپایی در اقتصاد مالی و سیاسی ترکیه نقش مهمی دارند. سالانه میلیاردها دلار پول بحسابهای بانکی ترکیه در کشورهای اروپایی ریخته میشود. جمعیت عظیمی از مهاجرین ترکیه و جوانان به سن رسیده بجای رفتن به سربازی پولهای هنگفتی بابت خرید دوره سربازی به دولت ترکیه پرداخت میکنند. بازارهای تجاری و دامنه گسترده بازاریابی در زمینه تجارت مالی و گسترش صنعت توریستی توسط مهاجرین در کشورهای اروپایی بر میزان قدرت مالی و ازدیاد بودجه های صندوق مالی `دولت ترکیه میفزاید. و با توجه به اینکه رجب طیب اردوغان در ماه های اتی در مقابل انتخابات قریب الوقع ریاست جمهوری قرار گرفته است. سفر او در روز ٢۴مه به کلن آلمان با واکنش و اعتراضات گسترده ای مواجه شد. توجیه سفر رجب طیب اردوغان به کلن به مناسبت ده‌سالگی تأسیس اتحادیه دمکرات‌های اروپایی ـ ترکی (UETD) بود. این اتحادیه حامی حزب عدالت و توسعه اردوغان است. اما این سفر به منظور به دست آوردن آرای حدود یک ونیم میلیون مهاجرین مقیم آلمان است. و به این اعتبار کاستن از بار سنگین نارضایتی ها و به درجه ای خنثی کردن خشم و اعتراضاتی است که مردم ترکیه در سطح میلیونی در خارج و داخل ترکیه از دولت دارند. دولت آلمان با ناخشنودی و شک و تردیدهای سیاسی از سفر اردوغان به کلن(آلمان) برخورد کرد. این تردیدها و ناخشنودی آشکار در برخورد بالاترین مقام شهردایهای کلن« یورگن روترز (Jürgen Roters ابراز شد. او صبح شنبه (٢۴ مه/ ٣ خرداد) در گفت‌وگو با شبکه رادیویی WDR گفت، سفر خارجی اردوغان “درست پس از سانحه سنگین معدن این کشور و در پی درگیری‌های خشونت‌‌آمیز در ترکیه اقدامی قطعا تحریک‌آمیز” است. یورگن روترز چهارشنبه گذشته نیز در گفت‌وگو با “اشپیگل‌آنلاین” آلمان اظهارات مشابهی مطرح کرده بود. او گفته بود: «به نظر من بهتر بود اردوغان به جای سفری برای رقابت‌های انتخاباتی به آلمان با تحقیقات مربوط به سانحه معدن کشور خود همکاری می‌کرد». روترز با توجه به تنش‌های موجود در ترکیه بیم دارد که کلن نیز صحنه درگیری‌های مخالفان و موافقان اردوغان شود. سیاستمدار حزب سوسیال دمکرات آلمان ادامه داد: «تا به ‌حال ما با وجود مواضع متقاوتمان روابط دوستانه‌ای داشتیم. اما حالا این موضوع تحت تأثیر احساسات [بر آمده از تنش‌های موجود] قرار گرفته است».
روز ٢۴مه در کلن موافقین و مخالفین دولت ترکیه به خیابان آمدند. موافقین دولت با سرویس های مجانی(بمانند بسیج های ساندیسی با روش های دولتهای سرمایه داری و جمهوری اسلامی) به شهر کلن منتقل شدند. و مخالفین نیز در سطح تعدادی از کشورهای اروپایی از جمله آلمان ـ فرانسه ـ هلند و بلژیک با بسیج بیش از ۴۵هزار نفر در مخالفت با دولت اردوغان و در حمایت از آزادی بیان و حمایت از کارگران معدن در سوما مارش بزرگ و قدرتمندی را به نمایش گذاشتند. دولت و مسئولین ایالتی دولت ائتلافی آلمان علیرغم ابراز ناخشنودی از سفر رجب طیب اردوغان از انعکاس و پوشش خبری و تعداد شرکت کنندگان مخالفین و تظاهرات کنندگان ناراضی و معترض به نظام دولت ترکیه با اغماض برخورد کرده و از دادن آمار واقعی شرکت کنندگان سرباز زدند.
اعتراض و نارضایتی میلیونی در ترکیه و نارضایتی ده ها هزار نفر از مهاجرین ترکیه ای در آلمان قطعا در سرنوشت انتخابات آتی و به چالش کشیدن دولت اردوغان تاثیر مهمی خواهد داشت. اما مساله اساسی برای میلیونها نفر از کارگران و مردم در ترکیه فقدان حزب کمونیستی است که بتواند در شرایط پر از تحول سیاسی و نارضایتی توده ای و خاموش نشده کنونی در ترکیه بر سرنوشت سیاسی ـ اجتماعی کارگران و مردم در ترکیه موثر باشد. و موازنه قدرت سیاسی را به نفع کمونیسم و کارگران تغییر دهد، است.
٢۶مه ٢٠١۴