جدائی شبهه جزیره کریمه از اوکرائین نتیجه سازش حکومت پوتین و بلوک غرب؟
از: سعید صالحی نیا
۷ مارس ۲۰۱۴
مقدمه:
تحولات در منطقه اوکرائین به سرعت جلو می رود . منطقه اوکرائین در حال حاضر داغترین منطقه ژئوپولیتیک جهان است.جائیست که موازنه جدید قوا بین بلوک روسیه-چین از یکسو بلوک آمریکا-اروپای غربی از سوی دیگر در حال شکل گیریست. ماجرا هر چه هست، متاسفانه آنچیزی نیست که مردم به جوش آمده اوکرائین دنبالش بوده اند.صحنه را ارتجاع چه بصورت دولتهای غربی و روسیه و چه بصورت گروههای های فاشیست و دست راستی پروغرب یا پرو روسیه یا حتی اسلامیهای تاتار دارند قبضه می کنند. در نبود یک جنبش سیاسی مترقی و آزادیخواه و برابری طلب، اوکرائین صحنه نبرد ارتجاع داخلی و جهانیست و مردم این وسط توان کمی دارند که بین بد و بدتر یکی را انتخاب نکنند.
در کنار مرزهای اوکرائین، ارتش روسیه مانور وسیعی را سازمان داد و ناوگان ناتو هم در حال نزدیک شدن به منطقه جنوبی اوکرائین است هر چند که هیچکدام ، پیش بینی درگیری نظامی را نمی کنند اما هشدارها به طرف مقابل دارد افزایش می یابد.
دولت پروغرب اوکرائین در کیف در حال سازماندهی خود می باشد.نخست وزیر و پارلمان را سازمان داده اند و مسافرتهای نخست وزیران آلمان و وزیر خارجه امریکا و وعده های بیش از دو میلیاردی برای کمک فوری برای بازسازی دولت ورشکسته اوکرائین که گفته می شود به نزدیک به ۳۵ میلیارد دلار برای بهبود وضعیتش نیاز دارد از یکسو و سازماندهی پارلمان منطقه ای شبه جزیره کریمه و تسخیر پستهای نظامی این منطقه توسط نظامیان حامی روسیه یا متعلق به روسیه ، علامت شکل گیری دولتی محلی در کریمه است تا در پله های بعدی نقش بازی کنند.
بنظر می رسد طرح حداقلی برای پایان دادن بحران اوکرائین در حال شکل گیریست که در پشت صحنه و با توافقات دار پله به پله شکل می گیرد.ببینیم این طرح چه می تواند باشد؟
(۱)طرح حداقل احتمالی برای پایان بحران اوکرائین چیست؟
با تسخیر کامل شبه جزیره کریمه توسط هواداران روسیه، سازماندهی پارلمان محلی کریمه ، طرحی از سوی این پارلمان که پروروس است ارائه شده که در روز ۱۶ مارس یعنی تا ۹ روز دیگر ، یک نظرسنجی در منطقه کریمه انجام خواهد شد که هدف آن پیوستن این منطقه به اتحادیه روسیه خواهد بود. قرار بود این نظرسنجی در تاریخ ۳۱ مارس انجام شود ولی ظاهرا رهبران کرملین و پارلمان محلی متقاعد شدند که باید در زمان کوتاهی قائله را بخوابانند و با یک نظر سنجی منطقه حساس گکریمه را به زیر پرچم روسیه بکشند.
اخبار منتشر شده از سوی حکومت امریکا و حکومت مرکزی اوکرائین ظاهرا از مخالفت اینها با این طرح،منتشر شده است.ظاهرا نه حکومت امریکا و نه حکومت مرکزی اوکرائین نمی خواهند این طرح روسیه را گردن بگیرند. اما آیا چاره ای دیگر دارند؟
از دید من نه حکومت امریکا و نه حکومت مرکزی اوکرائین توان این را ندارند که در مقابل این طرح خداقل روسیه مخالفت کنند.نه نیروی نظامی مقابله با این طرح را دارند و نه توان مالی کافی دارند که بتوانند روسیه را زیر فشار جدی قرار دهند.حکومت مرکزی اوکرائین بیش از یک و نیم میلیارد دلار به روسیه بابت گاز وارداتی بدهکار است و خط لوله گاز روسیه از اوکرائین به سمت کشورهای غربی اوکرائین از جمله کشور المان کشیده شده.حتی کشور المان نیز حدود ۳۰ در صد گاز وارداتیش را از این خط لوله برداشت می کند و لذا اوکرائین همانطور که حکومت امریکا و حکومت های غربی دیگر می گویند ، نمی تواند از جهت اقتصادی به روسیه پشت کند.
همانطور که در مقالات قبلی توضیح دادم ، روسیه به شبه جزیره کریمه نیاز حیاتی دارد.مرکز ناوگان دریائی روسیه که به ابهای ازاد منطقه مهمی از دنیا راه دارد در این شبه جزیره مستقر است و براستی کریمه را حیات خلوت روسیه دانسته اند.لذا روسیه از این منطقه پس نخواهد نشست و با همین متد سازختن دولت پاپت محلی نیروهایش را در این منطقه حفظ خواهد کرد.
لذا من فکر می کنم دیر یا زود ، این دو طرف اصلی دعوا یعنی حکومتهای غرب و روسیه سر همین نقطه یعنی جدائی سیاسی شبه جزیره کریمه توافق کنند و بحران اوکرائین بخوابد. اینکه سرنوشت مردم اوکرائین و مشکلات عدیده مادیشان چه می شود، البته بحث دیگریست! هیچکدام از این دو طرف منازعه برای مردم پاسخی ندارند.
(۲) تغییر تدریحی نظم جهانی با تثبیت وضعیت اوکرائین:
از دید من ، ماجرای اوکرائین را باید در امتداد ماجرای سوریه دید.این دو ماجرا نقاط عطفی بوده اند که نشان می دهند جهان دارد وارد یک مرحله جدیدی می شود.دو قطبی بین روسیه-چین از یکسو و حکومت امریکا-اروپا از سوی دیگر در حال شکل گیریست.هیچکدام توان پیروز شدن به دیگری ندارد و هر دو قطب هم به هم نیاز دارند.نبرد به این دو قطب تاثیرات مهمی در نبرد طبقاتی جهان خواهد داشت.هر چه هست غرب و حکومت امریکا تا همینجا نتوانستند “انقلاب نارنجیشان” را در حیات خلوت روسیه جلو ببرند و این یعنی شروع چرخش موازنه قوا.
بیرون از این دو قطبی ارتجاعی، مردم و اکثریت مردم دنیا یا باید جنبشهای خود را سازمان دهند تا به پیروزی برسند یا باید شاهد موج جدیدی از تاختن ارتجاع و نبردهای بالائی ها باشند.دو راهی بربریت یا سوسیالیزم به مسئله اصلی انسانیت تبدیل شده است.
منابع دیگر:
(۱)مداخله روسیه و تشدید بحران اوکرائین علائمی دیگر از تغییر نظم جهانی؟(سعید صالحی نیا)
(۲)سعید صالحی نیا: اوکرائین هم بنام مردم بکام دیگران!
http://monazere-siasi.com/مقالات-سیاسی/مقالات-سال-٢٠١۴/۵۸۵-اوکرائین-هم-بنام-مردم-بکام-دیگران
(۳)آخرین اخبار از اوکرائین:
http://www.bbc.com/news/world-europe-26463731
http://news.yahoo.com/ukraine-ushers-era-president-39-whereabouts-unknown-111638516.html