مقدمه:
چند ماهی هست که درگیریها و اعتراضات در اوکرائین عوج گرفته و خصوصا بعد از مخالفت رهبری کنونی اوکرائین برای پیوستن به اتحادیه اروپا ، شورش شهری در شهر کیف به اشغال میدان استقلال توسط مردم و درگیریهای وسیع بین مردم و پلیس و کشته شدن بیش از صد نفر ..اینها گوشه هائی از اخباریست که نشان از یک زمین لرزه اجتماعی در این منطثه حساس در اروپای شرقی دارد.
خبرها حاکیست که امروز جمعه ۲۱ فوریه ۲۰۱۴ سرانجام با وساطت حمعی از نخست وزیران اروپا، یک قرارداد “صلح” بین برخی از “رهبران” اپوزسیون و حکومت یانکویچ بسته شده که توسط مقامات کشور آلمان این قرارداد منتشر گردیده.در بالا، رهبران همه در حال جشن گرفتن هستند و به هم تبریک می گویند و در خیابانها مردم و رهبران خیابانی اعلام ناامیدی می کنند و مشکوک هستند که این توافقات، واقعا چیزی را عوض کند.
اوکرائین و خصوصا شهر کیف هنوز ملتهب است و مردم میدان این شهر را تخلیه نکرده اند.رهبران اپوزسیون از همین الان دارند مردم را فرا می خوانند که ساختمانهای دولتی اشغالی را تخلیه کنند و به خانه هاشان برگردند.اعلام کرده اند که “ملت به خواستهایش رسیده”! اسامی با سایر صحنه ها فرق دارد ولی داستان بسیار شبیه است به امواج قیامهای اخیر چند ساله!
در این مقاله کوتاه می خواهم نگاهی بیندازم به این ماجرا که حتما در جمع آوری تجربه بیشتر برای انقلابیون ایران کمک خواهد بود:
(۱)بازیگران اصلی صحنه و درگیری منافع
اوکرائین شامل دو بخش جغرافیائی است.بخش شرقی آن بیشتر گرایش به فرهنگ روسیه دارد و بخش غربیش بیشتر به فرهنگ غرب متمایل است.صنعت نفت و گاز وسیعی در بخش غربی اوکرائین هست که سابقه نزدیک به ۲۰۰ ساله دارد.در طی چند دهه اخیر این صنعت اهمیت بسیار بیشتری یافته و دهانهای کمپانیهای روسیه از سوئی و کمپانیهای اروپائی امریکائی را به شدت آب انداخته.درگیری جناح های حکومتی اوکرائین بیشتر تابع دعواهای حاکمان روسیه از یکسو و جاکمان “اتحادیه اروپا” بوده است. مثلا سال ۲۰۱۰ نخست وزیر اوکرائین بنام خانم یولیاتیمشنکو را به جرم اختلاس در قراردادهای نفتی دستگیر و به زندان محکوم کردند.کمپانیهای غربی هم از آنزمان بدجوری دارند برای آزادیش تلاش می کنند!
یکی از شاخص ترین رهبران کنونی “اپوزسیون” اوکرائین فردیست بنام ویتالی کلیچنکو(دکتر مشت آهنین)که در آلمان شهرت زیادی دارد و حمایت می شود و از قهرمانان سنگین وزن بوکس است! ایشان ظاهرا خیلی ژرمنوفیل و پروغرب تشریف دارد و دویچه وله این روزها بنام رهبر “حزب دموکرات” و لیدر اپوزسیون بادش می کند!
در طرف مقابل یانکویچ را داریم و میکولا آزارف(نخست وزیر) که اینها روسوفیل تشریف دارند! در خیابانها مردم دارند خون می دهد که این شارلاتانها در بالا قدرت را بین خودشان تقسیم کنند یا دست بدست!
تا همینجا که گفتیم مشخص است که دو دعوا وجود دارد: در بالا دعوا بر سر همان منافع نفت و گاز و قراردادها و رشوه هاست و در پائین مثل همیشه مردم ناراضی از دیکتاتوری از رشد فقر و بیکاری! تاریخی به غایت آشنا برای آنها که داستان دردناک انقلابهای دزدیده شده را دنبال می کنند!
(۲)متن توافقنامه منتشر شده بین اون حکومت و این “رهبران اپوزسیون”
هنوز جوهر “توافقنامه” شارلاتانهای حکومت و رهبران “اپوزسیون” خشک نشده در غرب، حکومتها دارند شامپاین می گردانند و پوتین هم گفته که باید توی این بازی نقش داشته باشد.بسیار شبیه کرکسهائی هستند که دور لاشه ای جمع شده اند!
“توافقنامه” امروز خلاصه اش اینست که قرار است نخست وزیر بلافاصله برکنار شود و یک دولت “اتحاد ملی”(؟) بین اپوزسیون و حکومتیان تشکیل شود. تا تاریخ دسامبر ۲۰۱۴ انتخابات ریاست جمهوری انجام شود (سعنی این شارلاتان امروزی بماند در قدرت فعلا!)، قانون اساسی سال ۲۰۰۴ برگردد،رسیدگی به جنایاتی که در دوره اخیر باعث کشتار مردم شده رسیدگی شود، اسلحه ها از دست مردم جمع شود و ..خلاصه همه بروند خانه هاشان و تعدادی از حامیان حکومتهای غرب هم دستشان در قدرت وارد شود! اینها ظاهرا رئوس “توافقنامه” ای است که قرار است به مردم اوکرائین تحمیل شود!
ظاهرا اون “قهرمان بوکس” که حالا بعنوان رهبر اپوزسیون به مردم غالب شده، گقته که باید رئیس جمهور هم الان استعفا کند! با پیشنهاد حکومت که او را نخست وزیر کنند هم مخالفت کرده! شاید این “دکتر مشت آهنین” دندان تیز کرده خودش رئیس حمهور بشود! خلاصه در اون بالاها بین رهبران اوکرائین و “رهبران” اپوزسیون و حکومتهای اروپا و روسیه بدجوری اوضاع شلوغ است و تلاشها برای تقسیم قدرت و مقام در جریان!
رهبران جنبش خیابانی اوکرائین هم بعد از شنیدن “توافقنامه ، نگرانیشان را و غم اندوهشانرا در مورد این “توافقات” اعلام کرده اند.ظاهرا اونها هم بوی گند سازش بین رهبران سازشکار و پروغرب را با حکومتیان روسوفیل حس کرده اند و احساس می کنند که کلاه دارد سرشان می رود!خواست اینها رادیکالتر است.اینها خواهان پائین کشیده شدن کامل صاحبان کنونی قدرت هستند، خوهان کاهش اختیارات ریاست جمهوری و مهمتر از همه خواهان زندگی انسانی
(۳)اوکرائین به کجا می رود؟
شورشها و قیامها به آنجا می روند که رهبرنشان می خواهند.رهبران کنونی “اپوزسیون” اوکرائین مشتی سازشکار و پروغرب هستند. همین الان هم دنبال سازش دنبال شریک شدن در قدرت هستند.قیام مردم اوکرائین شانس زیادی برای پیروزی واقعی ندارد. سرعت تحولات بیشتر از فرصتی است که جامعه برای رادیکالیزه شدن دارد.حاکمان و طبقات حاکمه همیشه همین دینامیزم را سازمان می دهند که از نیروی مردم برای چابجائی قدرت استفاده کنند و بعد مردم را بفرستند خانه! بنظر می رسد اوکرائین دارد مقداری در حکومت دست بدست می شود مردم دارند خون می دهد که اینکار انجام شود.جامعه ای که چپ و کمونیزم اجتماعی نداشته باشد، قیامهایش و انقلابهایش مرتب ملاخور می شود!
منابع دیگر:
تظاهر کنندگان به رغم توافقات رهبرانشان در خیابانها مانده اند (بی بی سی)
http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-26299670
نگرانی و عدم اطمینان بعد از توافقات بین رهبران اپوزسیون اوکرائین و حکومت(سی ان ان)
http://www.cnn.com/2014/02/21/world/europe/ukraine-protests/
دویچه وله: اپوزیسیون اوکراین: رئیس‌جمهور باید از مقام خود استعفا دهد
تاریخ صنعت نفت و گاز اوکرائین
http://www.naftogaz.com/www/3/nakweben.nsf/0/69CDD708EEFC16B4C22570D8003432CC?OpenDocument&Expand=1&
سعید صالحی نیا:رابطه جنبش اسلامی و انقلاب ۵۷
http://monazere-siasi.com/مقالات-سیاسی/مقالات-سال-٢٠١۴/۵۸۰-رابطه-جنبش-اسلامی-و-انقلاب-۵۷