حمید تقوائی می پذیرد که “می شود برنامه دنیای بهتر را ، “بهتر کرد” اما؟!
بخش ۲۵ از نقد برنامه دنیای بهتر
از: سعید صالحی نیا
۲۹ ژانویه ۲۰۱۴
مقدمه:
در سری بحثهای نقد به برنامه دنیای بهتر (۱) که هنوز ادامه دارد، توضیح دادم که برنامه دنیای بهتر به سبب محدودیت نویسنده آن ، نیاز به بازنگری دارد.این بازنگری در چند محور است:
اولا: موضوعاتی که در زمان نگارش آن شاید اصلا وارد جنبش مطالباتی نشده بود و الان این موضوعات کاملا اجتماعی شده اند و درگیر شدن سیاسی حزب را طلب می کنند. (مثل مسئله محیط زیست، مسئله حقوق سالمندان، حقوق همجنسگرایان، حقوق حیوانات، حقوق بیماران روانی و …)
دوما: موضوعاتی که در همان زمان هم مطرح بودند و پاسخ نویسنده برنامه به آنها نادرست بوده (مثل سن حداقل ازدواج، سن حداقل انتخاب شدن در مسئولیتهای سیاسی، مسئله الفبا و رابطه اش با پیشرفت فرهنگی و…)
سوما: موضوعاتی که از جهت تئوریک ، رابطه قدرت و حزب و نظام مشارکت مردم را مورد بررسی قرار می دهند و بازهم در ذهن نویسنده برنامه مغشوش بوده اند(مثل نقش حزب در گسترش مشارکت مردم، رابطه حزب و شوراها، رابطه حزب و حکومت، مسئله مرحله بندی انقلاب و دوران گذار، مرزبندی بین نظام سرمایه داری، نظام گذار و دوران سوسیالیزم و …)
نقدهای من در این سه محور انجام شده و ادامه می یابد. اما راستی رهبران احزاب کنونی کمونیست کارگری در این زمینه چه دارند بگویند؟ قبلا توضیح دادم که کادرهای این احزاب مدعی شدند که “بعد از بدست گرفتن شوراها، اونها باید این برنامه را عوض کنند! بعضیهاشان در مقابل نقدهای من ، فحاشی کردند و اتهام زدند و این روزها اکثرشان تحت فراخوان، به بایکوت کردن پرداخته اند! اینها نمونه های استیصال است که زیر پوستش، فرقه ایزم و ذوب شدگی در منصور حکمت نهفته است و تلاش برای توجیه ترس از دست زدن به برنامه حزبی! اینها دارند نشان می دهند که بدور منصور حکمت حلقه زده اند و نه بدور کمونیزم کارگری! لذا توان بازنگری و تصحیح برنامه حزبیشانرا ندارند.
اما اینها را پشت سر گذاشتیم و رسیدیم به “لیدر” حزب کمونیست کارگری ایران و مصاحبه اخیرش در مورد برنامه دنیای بهتر(۲). حمید تقوائی چند روز پیش در یک مصاحبه یکساعته تلاشی کرد برای دفاع از این برنامه ۳۰ ساله که من خوانندگان را به دیدن این مصاحبه حلب می کنم و چند نکته را در نقد به ایشان ارائه می دهم و نتیجه گیری می کنم:
(۱)حمید تقوائی چه گفت؟
جمید تقوائی در این مصاحبه یکساعته که از سوی حزب خودش و کادر خودش انجام می شد تلاش کرد که از برنامه ۳۰ ساله حزبش دفاع کند. مصاحبه ایشان را اگر نگاه کنید نمی توانید تاریخ امروز را برایش بگذارید! می شد دقیقا همینطور از این برنامه ۳۰ سال پیش دفاع کرد! می شد همین مصاحبه را به تاریخ ۱۳۶۵ شمسی منتقل کرد. این ایراد بزرگیست! در مصاحبه تقوائی دفاع از برنامه از این موضع انجام می شود که “در شرایط نوشتن برنامه” چه برتریهائی داشته! درست مثل یک باستانشناس که کنار یک ارابه توپ ایستاده و دارد از برتریهای توپ در زمان ساخته شدنش در مقابل سایر سلاح ها سخن می گوید!
تنها در یک نقطه و لحظاتی هست که حمید تقوائی می گوید:” بله می شود مواردی را الان به برنامه اضافه کرد که بهتر شود..موضوعاتی مثل محیط زیست و…” و بعد؟ ایشان ادامه می دهد به دفاع از تیترهای همان برنامه ۳۰ ساله!
از جمله در مقابل این سوال که بالاخره این برنامه رفرم در نظام سرمایه داری را ارائه می دهد یا سوسیالیزم را؟ ایشان دچار لاغتشاش بیشتر منطقی می شود و می گوید:” بله اینها رفرم در نظام سرمایه داریست اما همه می دانند در نظام سرمایه داری نمی شود…بسیاری از تقاط این برنامه در عین حال(؟) سوسیالیستی هستند!” این تناقض را من بطور مشروح در نقد به برنامه توضیح دادم و راه چاره اش را هم اینطور ارائه دادم که بخش گذار به سوسیالیزم بعنوان برنامه مقدم حزبی و جامعه تیتیربندی جدا پیدا کند تا این “شترگاوپلنگی” منطقی رفع گردد.
حمید تقوائی از بسیاری از بندهای این برنامه ۳۰ ساله دفاع کرد.قصد من تکرار حرفهای او نیست بلکه می خواهم بعد از ارائه این چند نکته از بحثهای او روی یک نکته اصلی بحث را ادامه دهم:
(۲)برنامه را می شود بهتر کرد اما!!!!(روانشناسی ترس از عبور از خط قرمز!)
حمید تقوائی رسما می پذیرد که “می تواند چیزهائی به برنامه اضافه شود” اما این بحث را همینجا رها می کند! نمی خواهد بهمنطقه ممنوعه وارد شود! نمی خواهد کافر شود! نمی خواهد دیگران بگویند که کمونیست کارگری او با منصور حکمت فرق دارد! کالیبر جلوتر رفتن از منصور حکمت را ندارد.او بخشی از مسئله ای است که این حزب و احزاب خواهرش بهش گرفتار هستند.خودش جافظ امام زاده منصور حکمت است. اگر امام زاده زیر سوال برود او حس می کند زیر سوال رفته!
این نکته از دید من گره گاه اصلی “دفاع” اوست از برنامه دنیای بهتر:
اولا: بفرض که برنامه همه اش خوبست “فقط می شود بهش اضافه کرد” سوال اینست که چرا ایشان نمی رود در کنگره حزب طرح بازنگری برنامه حزبش را بدهد و از بقیه هم بخواهد که اینک کار را بکنند؟ چرا در این مساحبه، ایشان از ادامه این بحث حساس فراریست؟
دوما: همانطور که در مقدمه گفتم: محورهای نقد به برنامه دنیای بهتر فقط شامل موضوعات نو و نیاز الحاق آن به برنامه نیست بلکه در بسیاری موارد این برنامه باید محدودیتهای فکری منصور حکمت و نتیجه گیریهای نادرست او را تصحیح کند.کلمه ای که حمید تقوائی و فعالین احزاب موجود کمونیست کارگری از بکار بردنش واهمه دارند!
خلاصه کنم:
مصاحبه حمید تقوائی در دفاع از برنامه ۳۰ ساله حزبش علامت اینست که از یکسو نیاز به بازنگری برنامه حزبش را فهمیده و از سوی دیگر شهامت لازمه برای بحث شفاف در این موضوع را در خودش نمی بیند.بعنوان سازنده معبد منصور حکمت ، به آنچه منصور حکمت نوشته بیشتر وفادار است تا واقعیت تا نیازهای حزبش به تغییر.حمید تقوائی بخشی از تاریخ احزاب کمونیست کارگریست که دیگر باید پشت سرگذاشته شود.زمان بازنشستگی سیاسی اوست.رسیده به نقطه ای که گورباچف رسیده بود! هم می فهمد اوضاع خرابست هم شهامت شکستن نظم خودساخته اش درون حوض کوجکش را ندارد چرا؟ چون هویتش با اون تاریخ گره خورده و همه اینها ربطی به متد منصور حکمت هم ندارد!
از همان ابتدا بین حمید تقوائیها و اصحابش با منصور حکمت فرق بزرگی بود.منصور حکمت از دید من دیدی تیز داشت و می توانست ساختار شکنی کند و از خودش عبور کند.حمید تقوائی اینکاره نبود و نیست.او بخشی از عوامل تولید بن بست کنونی احزاب کمونیست کارگریست.عجز او در پیش بردن پروژه بازنگری به برنامه دنیای بهتر براحتی در این مصاحبه مشهود است.
از همه فعالین جنبش کمونیزم کارگری می خواهم به دقت مصاحیه ایشانرا گوش دهند و نقدهای من را هم دنبال کنند و خودشان نتیجه بگیرند!
منابع بیشتر:
(۱)آرشیو نقدها به برنامه دنیای بهتر(از: سعید صالحی نیا)
http://monazere-siasi.com/در-نقد-برنامه-دنیای-بهتر
(۲)دفاعیه اخیر حمید تقوائی از برنامه دنیای بهتر:
بخش اول
بخش دوم