بهرام رحمانی
bamdadpress@ownit.nu
حجاب اسلامی در مراکز آموزشی و دانشگاه های ترکیه بار دیگر ممنوع شد. حکومت اسلامی، که از همان آغاز به قدرت رسیدنش در تلاش بود تا پان اسلامیسم را به کشورهای منطقه گسترش دهد، علاوه بر آموزش اسلامی – نظامی گروه های اسلامی ترکیه ای، کلیه مراکز آن هم چون سفارت خانه، کنسولگری، مراکز تجاری و فرهنگی آن نیز همواره در جهت استقرار حکومت اسلامی در این کشور تلاش کرده اند. اکنون نیز به دلیل ممنوعیت حجاب اجباری در ترکیه، نیروهای سیاه پوش و واپسگرای اسلامی در مقابل سفارت ترکیه در تهران تجمع کردند و خواهان برقراری حجاب اسلامی در ترکیه شدند. حجاب اسلامی اجباری نه یک پوشش معمولی، بلکه سمبل تحقیر و اسارت زن و اونیفورم اسلامی محسوب می شود. بر این اساس حکومت اسلامی، همه نیروهای سرکوبگر خود را در خیابان ها مستقر می کند تا به زور سرنیزه حافظ رعایت حجاب اسلامی زنان شود.
جمهوری ترکیه که در جنگ جهانی اول به دنبال فروپاشی امپراتوری عثمانی در سال ۱۹۲۳ تاسیس شد همواره تناقضات سیاسی و اجتماعی و تابوهای سیاسی هم چون سکولاریسم و مذهب، قتل عام ارمنی ها و کردها و… را با خود حمل می کند. این جمهوری، از یک سو در تلاش است به جامعه اروپا بپیوندد و از سوی دیگر عقب ماندگی های به اصطلاح فرهنگ سیاسی و اجتماعی «جهان سوم» را در بطن خود دارد.
مصطفی کمال پاشا، معروف به «آتاتورک»، پان ترکیسم را پایه ریزی کرد و یکی از ویژگی های بارز آن، سکولاریسم است. پس از به قدرت رسیدن حکومت اسلامی در ایران، اسلام سیاسی در دهه های اخیر به ویژه در ترکیه نیز آن چنان رشد کرد که حزب اسلامی «عدالت و توسعه» در راس حاکمیت این کشور قرار گرفت. جریان سوم، جنبش کارگری سوسیالیستی با تجربه در این کشور است که هنوز نتوانسته صف خود را از اغتشاش فکری ناسیونالیسم و سکولاریسم و رفرمیسم جدا کند. به این ترتیب، جامعه ترکیه بیش از سه دهه است که بر سر سه راهی قرار گرفته است: پیوستن به جامعه اروپا و پذیرش قوانین مدرن و سکولار غرب؛ یا غرق شدن در پان ترکیسم و مذهب و سوم این که استراتژی سوسیالیستی و انترناسیونالیسم پرولتری در مقابل جامعه قرار گیرد. این هم وظیفه ای فعالین جنبش کارگری سوسیالیستی است که به طور پیگیر و مداوم در جهت این استراتژی بکوشند.
سیاست ها و قوانین فعلی ترکیه، با قوانین اروپا فرسنگ ها فاصله دارد. حقوق اقلیت ها در این کشور ۷۰ میلیونی، به ویژه مساله مردم کرد که بزرگ ترین اقلیت در این کشور محسوب می شود و بین ۱۸ تا ۲۲ میلیون نفر تخمین زده می شود هنوز به رسمیت شناخته نشده است. اساسا قدرت ارتش ترکیه و پلیس مخفی مخوف آن (میت) در ادامه ناآرامی ها در مناطق کردنشین است.
دولت ترکیه تا سال ۱۹۹۷، طی آمارهای رسمی منتشر شده، حدود چهارصد هزار نیروی نظامی را در شرق و جنوب ترکیه مستقر کرده بود. هزینه جنگ ارتش با «پ.ک.ک» و سرکوب مداوم مردم کرد برای این کشور ۱۰ میلیارد دلار هزینه در بر داشته است. این رقم شامل ۳ تا ۴ میلیارد دلاری نیست که در بخش های دیگر هزینه می شود. سه هزار و ششصد روستا ویران شده، بیش از ۳۰۰ روزنامه نگار که بیش تر شان کرد بوده اند به قتل رسیده اند. بیش از سه هزار تن دیگر در پیوند با جنبش مردم کرد کشته شده اند که چگونگی قتل آن را در «خفا» مانده است. با سیاست های پاک سازی ملی و قومی، سه میلیون کرد به شهرهای شرق و جنوب شرق کشور و هم چنین شهرهای بزرگ غرب کشور، به ویژه آنکارا، استانبول و ازمیر کوچ داده شده اند. هم چنین حدود ۴۰ هزار سرباز و از نیروهای «پ.ک.ک» در درگیری ها جان خود را از دست داده اند.
امروز هم این حملات وحشیانه ارتش ترکیه با هدف سرکوب مردم کرد و نیروهای «پ.ک.ک»، حتی با همکاری حکومت اسلامی نیز در جریان است.
در ترکیه، مذهب در دهه های اخیر، حتی توسط احزاب سکولار و ناسیونالست پارلمانی نیز باد زده شد و مساله حجاب نیز به یکی از مسایل گرهی این جامعه تبدیل گردید. برای مثال، خانم تانسو چیللر که اقتصاددان و تحصیل کرده آمریکا بود هنگامی که به دنبال فروپاشی شوروی از سوی حزب راه راست به نخست وزیری انتخاب شد در رقابت های انتخاباتی و در پی حمله روسیه به چچن و جنگ داخلی یوگسلاوی تحت عنوان دفاع از مسلمانان «چچن» و «کراوات» با روسری در تظاهرات ها سخنرانی می کرد. نتیجه این باد زدن های اسلامی، در کشوری که بیش از ۶۰ سال در دولت و پارلمان آن سکولاریسم حاکم بود نخست حزب اسلامی «رفاه» و سپس حزب اسلامی «عدالت و توسعه»، حزب حاکم فعلی از همه احزاب پارلمانی پیشی گرفت. فراتر از آن رییس جمهور نیز از این حزب انتخاب شد. در ترکیه، رییس جمهور نه از طریق انتخابات عمومی، بلکه توسط نمایندگان پارلمان انتخاب می شود. به دلیل این که حزب اسلامی اکثریت صندلی های پارلمان را در اختیار دارد رییس جمهور عبدالله گل که یک دوره کوتاه نخست وزیر و سپس وزیر امور خارجه بود با وجود مخالفت های زیاد با کاندیداتوری وی، سرانجام به ریاست جمهوری انتخاب شد. این اولین رییس جمهوری در طول جمهوری ترکیه است که سیاست های اسلامی را دنبال می کند. همه رهبران حزب اسلامی عدالت و توسعه کت و شلوار پوش و کروات زن هستند؛ و ریش شان را نیز سه تیغه می تراشند اما همسرانشان همه محجه پوش هستند به همین دلیل در تشریفات دولتی و سفرهای خارجی با مشکل روبرو می شوند. دولت کنونی ترکیه، همواره تلاش کرده است تا قوانین اسلامی را جایگزین قوانین سکولار کند. اما هر بار دست به چنین اقدامی می زند بلافاصله با شکست روبرو می شود. زیرا یک افکار عمومی قوی سکولار و چپ در مقابل آن قرار دارد. یکی از این موضوعات مورد مناقشه روز، تغییر قانون در رابطه با لغو ممنوعیت حجاب در مدارس و دانشگاه هاست.
خیرالنسا گل با همسرش عبدالله گل رییس جمهور ترکیه
روز پنج شنبه ۵ ژوئن ۲۰۰۸، دادگاه قانون اساسی ترکیه، اقدام نمایندگان مجلس را در اصلاح دو اصل قانون اساسی که به استناد آن حجاب اسلامی در دانشگاه های ترکیه آزاد می شد، رد کرد.
حزب اسلامی حاکم عدالت و توسعه بلافاصله به ریاست «رجب اردوغان»، نخست وزیر و رهبر حزب حاکم جلسه اضطراری تشکیل داد تا گام های بعدی را مورد بررسی قرار دهند. خبرنگاران می گویند حکم دادگاه قانون اساسی ترکیه می تواند نتیجه پرونده ای را که ممکن است به ممنوعیت حزب عدالت و توسعه بیانجامد، تحت الشعاع قرار دهد.
دادستان کل ترکیه می گوید حزب حاکم عدالت و توسعه «محور اصلی