مصاحبه با کودکان کار – بخش سوم
لطفا خودتو معرفی کن و بگو چند سالته؟
من اسمم مهرداد و ۱۷ ساله هستم.
مهرداد جان میشه بگی از چند سالگی شروع به کار کردی و اولین شغلت چی بود؟
من از ۱۳ سالگی شروع کردم به کار خیاطی و تا به امروز هم به همین کار مشغولم.
یعنی حدود ۴ سال که داری کار خیاطی میکنی ؛آیا از اول در همین کارگاه بودی؟
بله من از ۴ سال پیش شروع به کار کردم در همین کارگاه و الان ۴ سال که اینجا کار میکنم.
چه عواملی باعث شد که از سنّ ۱۳ سالگی به کار مشغول بشی؟ چرا ادامه تحصیل ندادی؟
به دلیل مشکلات خانوادمون و اینکه خانواده نمیتونست هزینه تحصیل من فراهم کنه مجبور به ترک تحصیل شدم در صورتی که خیلی دلم میخواست ادامه تحصیل بدم.
شغل پدرت چیه مهرداد جان و چند تا خواهر و برادر داری؟
پدرم کارگر میدان میوه و تره بار بود قبلا؛ الان هم چند سال که در یک کارخانه پلاستیک سازی کار میکنه ما هفت تا خواهر و برادر هستیم که من بچه چهارم هستم.
خواهر و برادرات کارشون چیه؟ آیا اونها هم کار میکنن؟
یکی از برادرام همونجا پیش بابام کار میکنه ، یکی دیگه هم درس میخونه و هم کار میکنه؛ یکی از خواهرام ازدواج کرده بقیه هم کوچیکن و میرن مدرسه.
مهرداد جان زمانی که ترک تحصیل کردی و در این کارگاه مشغول کار به کار شدی روزانه چند ساعت کار میکردی و چقدر دستمزد میگرفتی؟
از ساعت ۸ صبح تا ۸ شب کار میکردم یعنی روزی ۱۲ ساعت و چون کار بلد نبودم و شاگردی میکردم هفتهای ۲۵ هزار تومان دستمزد میگرفتم.
الان بعد از ۴ سال شرایط کار و دستمزدت چطوره؟
تقریبا بعد از ۶ ماه که اینجا بودم و کمی کار یاد گرفته بودم دستمزدم رفت بالا و از اون به بعد هر ۶ ماه یک بار افزایش دستمزد داشتم تا الان که هفتهای ۱۰۰ هزار تومان دستمزد میگیرم.
مهرداد جان میشه بگی الان چند ساعت در روز کار میکنی؟
الان که کار یاد گرفتم روزنه ۱۳ ساعت کار میکنم از ۷ صبح تا ۸ شب؛ بعضی وقتها هم باید اضافه کاری کنیم که البته اجباری هست و چون ما دستمزد هفتگی دریافت میکنیم و ساعتی نیست هیچ پولی بابت اضافه کاری دریافت نمیکنیم.
چند روز در هفته کار میکنی؟
از شنبه تا پنج شنبه کار میکنم فقط جمعهها تعطیلم.
چند نفر تو این کارگاه کار میکنید همکارای دیگه که داری چند ساله هستند؟
الان ۱۲ نفر اینجا کار میکنیم؛ از ۱۱ ساله تا ۲۵ ساله؛ البته یک همکار ۱۲ ساله افغانستانی داشتیم که چند روز پیش از اینجا رفت؛ اون زمانی که اومد اینجا پیش ما برای کار کردن یک پا دوی حرفهای بود و نزدیک به ۴ سال جای دیگه کار میکرد که بعد از اینکه یک ماه پیش ما بود با خانوادهٔ از ایران رفتند.
مهرداد جان اگه میشه کمی از شغلت بگو مثلا گفتی پا دوی حرفهای اگه میشه بیشتر توضیح بده؟
کسی که با چرخ خیاطی کار میکنی بهش میگن اوستا کار یا چرخ کار هم بهش میگن؛ برش کار داریم؛ پا دو داریم؛ پا دو به کسی میگن که به عنوان یک آچار فرانسه داخل کارگاه هست؛ یعنی باید کارگاه رو تمیز کنه ؛کارهایی که اوستا کار با چرخ میدوزه رو با قیچی مرتب کنه و نخهای اضافه رو بزنه و کارهایی از این دست.
مهرداد جان برخورد صاحب کار با شما چطوره؟
چون من از طریق یکی از بستگان به اینجا معرفی شدم زیاد با من کاری نداره اما کلا آدم سختگیری هست تو کار.
مهرداد جان اگه شرایط اقتصادی خانواده خوب بود و مجبور نمیشدی ترک تحصیل کنی و به کار مشغول بشی دوست داشتی تو کدوم رشته ادامه تحصیل بدی و یا کلا چه شغلی انتخاب میکردی؟
من خیلی دوست داشتم درس بخونم؛ دوست داشتم حسابداری بخونم ولی الان دیگه مجبورم تو همین کار بمونم تا یک روزی موفق بشم از این وضعیت خلاص بشم و برای خودم کار کنم؛ کار کردن اینجا خیلی سخته ۶ روز در هفته تو این زیر زمین گرم که بعضی وقتها احساس خفگی به آدم دست میده فعلا مجبورم ادامه بدم همینجا.
مهرداد جان به عنوان یک کودک که از ۱۳ سالگی مجبور کار کردن شدی میتونی بگی چه آرزوهایی داری و چه پیامی برای هم سنّ و سالهای خودت داری؟
چی بگم! من واقعا دوست ندارم که هم سنّ و سالهای من مجبور به کار کردن بشن از سنّ پایین مثل من که از ۱۳ سالگی شروع به کار کردم؛ چون من دارم عذاب میکشم؛ من دوست دارم شرایطی برای همه کودکان فراهم بشه بتونن درس بخونن؛ خیلی سخته که ۶ روز در هفته روزانه ۱۳ ساعت تو یک زیر زمین گرم باشی و با صدای چرخ خیاطی و گرما کار کنی؛ دوست دارم تمام کودکان دنیا زندگی شادی داشته باشن و از شادیهای زندگی لذت ببرن نه اینکه مجبور به کار کردن بشن.
مهرداد جان ممنون از اینکه وقتت رو در اختیار ما گذاشتی آیا حرف خاص دیگهای داری؟
نه ممنون.
مرداد ۱۳۹۲