در جامعه سرمایه داری، دائما طبقه کارگر برای بقاءاش در جدال طبقاتی با سرمایه است، کارگران زمانی می توانند خواسته هایشان را به کارفرما و صاحبان سرمایه بقبولانند، که متشکل شده باشند. بنابراین کارگران با هر چه بیشتر متشکل شدنشان است که می توانند بکوشند از این شرایط وحشیانه و بشدت بیرحمانه رهایی یابند و موقعیتی بهتر و انسانی‌تر برای خود بدست آورند. آنها بدون حمله به منافع بورژوازی، که همانا استثمار کارگران است، قادر به انجام این کار نخواهند بود. بورژوازی با تمام نیرویی که ثروتش و قدرت دولتی در اختیار او میگذارد از منافع خود دفاع میکند. به نسبتی که کارگران تصمیم به تغییر اوضاع موجود بکنند و متشکل شوند، به همان نسبت هم بورژوازی مانند یک دشمن قسم خورده در مقابلشان خواهد ایستاد.
در طول تاریخ سرمایه داری، کارگران در سطح جهانی و کشوری از تشکلهای مختلف برای متشکل شدن استفاده نموده اند. اتحادیه ها، سندیکاها و مجامع عمومی و شوراها الگو هایی از تشکلهای کارگری بوده که به اشکال و درجات مختلفی کارگران را متشکل کرده و از نقش و جایگاه مهمی برخوردار بوده و تاثیرات به سزائی نیز در این سالها به جا گذاشته اند. اتحادیه‌ها، در اثر مبارزه کارگران در انگلیس در سال ١٨٢۴ قانونی شدند، در تقابل با سرمایه داران تحت عنوان تشکلهایی که از حق و حقوق کارگران دفاع نمایند به میدان آمدند. نا گفته نماند سرمایه‌داران همیشه متشکلند و متحد برای منافع خود عمل می کنند و ابزارهای دولتی را در دست خود دارند. آنها از نظر تعداد در مقایسه با کارگران تعداد کمی و در اقلیت هستند، و طبقه مجزایی را در تقابل با طبقه کارگر تشکیل میدهند. تشکیل اتحادیه ها در اثر مبارزات کارگران به سرمایه داری تحمیل شد. اتحادیه های کارگری جدا از پروسه تکوین تاریخی شان، به مثابه ابزار مبارزاتی کارگران برای حفظ سطح معیشت، اوضاع اقتصادی و شرایط کارشان، در دوره های مختلف بنا به توازن قوای طبقاتی کارگران پیشرویهایی داشته اند. باید به این نکته توجه نمود که جنبش کارگری متاثر از گرایشات مختلف است. هر کدام از این گرایشات در هر دوره ای توانسته اند در درون تشکلهای کارگری دست بالا را داشته باشند، کارگران توانسته اند خواسته های خود را در سطح وسیعتری به بورژوازی بقبولاند و یا بدرجه ای عقب نشینی کنند. اما در مواقعی که گرایش رفرمیستی و سوسیال دمکراسی در اتحادیه ها قویتر بوده اند، کارگران با چالش جدی برای تحمیل خواسته هایشان روبرو بوده اند. بهمین دلیل گرایشات مختلف درون جنبش کارگری توانسته اند به درجات مختلف در جنبش کارگری نقش بازی کرده و در کشکمش با خریداران نیروی کار تاثیر گذار باشند.
تشکلات کارگری در سطح جهانی با مشکلات زیادی روبرو بوده و با فداکاری و جانفشانی های چشمگیری موفق شدند که خود را به کارفرمایان و صاحبان سرمایه بقبولانند. سازمانها و تشکلهای کارگری بیشماری را که امروز در سطح جهانی مشاهده میکنیم، تاریخ مبارزاتی عظیم، اعتصابات، بیکاری، دستگیری و زندان و … را پشت سر دارند و همیشه در یک مبارزه بی امان طبقاتی با سرمایه در جدال بوده اند و بی وقفه زیر فشار و تهاجم بوده و هستند. واقعیت این است که تشکیل اکثریت این اتحادیه ها و سندیکای های کارگری در شرایطی صورت گرفته است که کارگران برای شرایط بهتر و گرفتن حقوق اولیه و مسلم خود به این آگاهی دست یافته اند که حداقل ترین خواسته ها هم بدون تشکل و سازمانیابی امکان پذیر نیست و مقابله فردی جوابگوی نیاز آنها نخواهد بود. فقر و بیکاری، حقوقهای پائین، نا امنی محیط کار و بی امنیتی شغلی و … آنها را بر این داشت که به اشکال مختلف خود را سازماندهی کنند، کارگران در محل کار از موقعیتهای مختلف برای گفتگو، شور و مشورت و تبادل نظر سر مسائل مهم کارگری و مطالبات و خواسته های خود استفاده نموده اند، خود را حول مسائل و مطالبات مختلف سازمان داده ا ند، از هر موقعیتی استفاده نموده تا تشکلهای خود را قوی تر کنند و یکصدا شوند، متشکل شدن کارگران در گرو آمدن پیامبر، فدائی، مجاهدی و یا فلان کادر نبوده و نیست، خود آنان نیروی اصلی هدایت کننده خود بودند و هستند و در محل کار و زندگی گرد هم میآیند. در یک شرایط یکسان درون خود به درجات و اشکال مختلف به هم بافته شده اند. این یک خصوصیت ذاتی طبقه ای است که محصول تولید است. باید پذیرفت که مقاومت در برابر استثمار هر روزه جزء هویت طبقاتی کارگران است، آنگاه باید این را پذیرفت که مبارزه این طبقه همواره اشکالی از اتحاد و همبستگی طبقاتی را ببار می آورد. آنها استثمار و بی حقوقی را با تمام وجودشان لمس میکردند و شاهد آن بودند، و راه برون رفت را خود با توجه به شرایط، توازن قوای خود سازمان میدادند، سازماندهی اصلی کارگران در محلهای کار و کارخانه ها صورتگرفته و توانسته به تشکلهای توده ای تبدیل شود. در ادامه کارگران دریافتند که نیاز است در اشکال مختلف برای پیشبرد خواسته ها و پیشرویشان در مبارزه با کارفرماها، خود را سازمان دهند. تشکلهای وسیعتراجتماعی که بتواند با بی مسکنی، بیماری، مبارزه با اعتیاد به الکل و مواد مخدر مقابله کند، نیز سازماندهی شوند. صندوقهای مختلفی را برای یاری در شرایط سخت خود سازمان دادند، این حرکت جمعی همبستگی طبقاتی کارگران را ارتقاء داد و در عمل متعلق بودن خود به یک طبقه با درد و منافع مشترک را لمس و اثبات کردند. کارگران از مشکلات و کمبودهای خود آگاه شده و با درک یکسان از شرایط هم، به ضرورت مبارزاتی دست یافتند و بدین وسیله بود که با اعتماد به هم سازمانهای کارگری خود را ایجاد نمودند.
سازمانیابی طبقه کارگر به اشکال مختلفی صورت گرفته است، ایجاد جمعهایی در محلها و مراکز کار و زندگی که توانست به مرور با دخیل کردن کارگران در محیط و شرایط کاری شان گروهها و انجمنهای کارگری را سازمان بدهند و برای ارتقاء آن و تداوم کار، فعالیتهای جمعی، کلاسهای آموزشی و بحث و تبادل نظر، مشترکا نظرات و پیشنهادات خود را با هم در میان گذاشتند، تدوین مطالبات و خواسته ها، مطلع شدن از کارگاه و کارخانه و شناخت کافی از آن، ارتباط با دیگر گروهها و انجمنها را لازمه ادامه کاری خود میدانستند . ایجاد صندوقهای بیماری، قرض، بیمه و بیکاری برای تمام متقاضیان و مشمولین کار و یاری رسانی مالی به اعضایی که نیاز مبرم داشتند را در میان خود سازمان دادند و جمع زیادی از کارگران را حول این صندوقها گرد آورده و موفق شدند ارتباط روتین و تنگاتنگی بین بخشهای مختلف کارگری برقرار کنند. پشتیبانی از اعتصابات و سازماندهی اعتراضات مشترک در دستور گذاشته شد و درسطح سراسری کارگران خود را سازماندهی کردند. در سطح جهانی نوع ایجاد این گروهها، انجمنها و سازمانها از تشابه بسیاری برخوردار است.
کارگران در سطح جهانی برای ایجاد سازمانها و تشکلهای خود با مشقات و معضلات، خشونت و وحشیگری صاحبان سرمایه، دولتهای حامیشان و نیروهای نظامی روبرو شده اند. این شرایط ویژه این گوشه و یا آن گوشه دنیا نیست. تشکلهای کارگری در سطح جهانی در یک کشمکش دائمی و روزمره با صاحبان سرمایه بوده و هستند. اشتباه است که فکر کنیم که کارگران و تشکلهای کارگری مشکلاتی نداشته و یا همیشه از حقوق اولیه حق تشکل و آزادیهای نیم بند سیاسی برخوردار بوده ا ند. همین اتحادیه ها و سندیکاهایی که به نظر جماعت به اصطلاح رادیکال، اشکال دارد و براحتی فحش و لعنت نثارشان می کنند با از خود گذشتگی و فداکاری، خون و رنج ساخته شده اند. برای این جماعت درک رابطه رفرم و انقلاب مشکل است. هر رفرمی را با رفرمیسم اشتباه گرفته و درکشان از انقلاب بخشا مانند جهاد کردن مسلمین است.
حساب آن سازمانهایی که دست ساخته و یا زیرنفوذ نیروهای امپریالیستی می باشند و بعنوان تشکلهای کارگری سعی شده به کارگران قالب شود، مجزا است و از حوصله این نوشته خارج.
اینکه اتحادیه ها و سندیکاها بخشی از منافع کارگران را در چهارچوب نظام حاکم مطالبه کرده و میکنند از ارزش مبارزاتی آنها نمی کاهد. بدون همین درجه از مبارزه شرایط ده چندان سخت تر میشد و نا امنی را چه در محلهای کار و چه در سطح جامعه را بهمراه می آورد. صاحبان سرمایه، تحمل همین درجه از تشکل یابی کارگران را هم ندارند. بخش وسیعی از این اتحادیه ها بعنوان نمایندگان اعضای خود حق برخورداری از عقد قرار دادهای کاری و دسته جمعی در مورد شرایط کار، ایمنی کار، ساعت کار، تعطیلات سالیانه و سطح دستمزدها را بعهده دارند. که تاثیر مستقیم در زندگی روزمره کلیه فروشندگان کار دارد.
زمانی که کارگران با ایده دفاع و مبارزه از حقوق خود پا به میدان گذاشتند، موفق شدند که در سازمانهای خود متشکل شده و تشکلات توده ای قوی سازماندهی کنند. این سازمانهای کارگری به حق میتوان گفت ضرورت وجودیشان درعین حال مانعی است برای اینکه صاحبان سرمایه بتوانند به راحتی منافع و سود بیشتر بدون تقبل بخشی از خواست کارگران را کسب کنند.
دست آوردهای جنبش کارگری در کشورهای مختلف نتیجه مبارزه متشکل کارگران درسطوح مختلف بوده و با توجه به اوضاع سیاسی دوره های گذشته، دولتهای سرمایه داری مجبور به پذیرش بخشی از رفاهیات برای حفظ خود و ترس از شعله اعتراض و انقلاب شده اند. متاسفانه سیاست غالب در اکثر تشکلهای کارگری در سطح جهانی نتیجه نامطلوبی را بهمراه داشته و این تشکلات مبارزاتی کارگران که هدفی دفاع از منافع کارگران و اعضای اتحادیه و سندیکایی را جزعهده دار نبودند، تبدیل به تشکلاتی شده اند که توده کارگر در آن دخالتی نداشته و آنها نقش نمایندگی کارگران را به خود داده اند و درپشت میزهای مذاکره با کارفرمایان و سران سرمایه بدور از چشم کارگران توافقاتی ما بین خود حاصل نموده اند و بخشا کارگران را به سکوت و تولید بیشتر دعوت میکنند. زیر دفاع از میهن تولید بیشتر و سود دهی بیشتر را تبلیغ میکنند. بخشا به فکر قدرت خرید هستند، تا تولید بی مشتری نماند. بخش وسیعی از تشکلات عموما ابزاری برای پیشبرد سیاستهای حاکم و دولتهای در قدرت اند و سیاست حاکم در این سازمانها دیکته میشود. البته این بدان معنی نیست که در میان این سازمانها هیچ اعتراض و اختلافی موجود نیست. اما سیاست غالب، ابزارها و پستهای تصمیم گیری در اختیار نمایندگان واقعی کارگری نیست. کارگران در تصمیم گیریها نقش ندارند. مشکل این تشکلات از یک طرف سیاست غالب لیبرالی و از طرف دیگر نوع آرایش و سازماندهی این تشکلات است. که صد البته سازماندهی منطبق با سیاست های بورژوایی است. سوسیال دمکراسی تمامی گندید گی لیبرالی، ناسیونالیستی ورفرمیستی خود را درون تشکلهای کارگری و در میان کارگران اشاعه داده است.
احزاب غیر کارگری، سوسیال دمکرات و لیبرال موفق شده اند که تاثیر مستقیم سیاسی بر این تشکلهای کارگری داشته باشند و کلا آنها را از اهداف واقعی اشان دور نمایند. و بجای اینکه بعنوان ابزاری برای دفاع از حقوق و مطالبات کارگران عمل نمایند، با تسلط سیاستهای گرایش راست جنبش کارگری و سوسیال دمکراسی بر این تشکلها در تلاشند که آنها را از محتوی واقعی خارج نمایند. و برای منافع و در قدرت بودن رای مورد نیاز بورژوازی را تامین نمایند.
در میان بخش وسیعی از تشکلهای کارگری در سطح جهانی دست بالا را گرایش ناسیونالیستی، رفرمیستی و لیبرالی داشته و بیشترین تاثیر را در این تشکلها گذاشته اند و سالها توانسته اند با نیروی اجتماعی و وسیع این تشکلها، حضور خود را در پارلمانها و تصویب قوانین علیه خود کارگران و اعضای اتحادیه و سندیکا بتصویب برسانند .
گرایش راست درون جنبش کارگری با تسلط خود طی سالها کشمکش سعی در دور نگهداشتن تشکلهای کارگری از سیاست را داشته اند و سعی نموده اند، دربهترین حالت فقط مبلغ مسائل صنفی برای کارگران باشند، و با محدود نمودن خواسته های آنها در سطح کارگاه و کارخانه، دخالت در مورد سیاست به سیاستمداران و یا احزاب پارلمانی بسپارند. این گرایش رفرمیستی که خط سیاسی خود را از احزاب لیبرال و سوسیال دمکراتش می گیرد همیشه به کارگران گوشزد میکنند که فراموش نکنید که موفق شده اید حق رای را بدست آورید و چند سال یکبار از این حق استفاده کنید و از میان سیاستمدارانی که مشغول تدوین قوانین نه تنها علیه کارگران بلکه اکثریت جامعه هستند، با رای به آنان در سیاست دخالت کنید.
مهمترین ضربه به سازمانهای کارگری زمانی وارد میشود که آنها توافق نامه همکاری طبقاتی را امضاء کرده و با احترام به همکاری طرفین، استقلال طبقاتی، مبارزه علیه استثمار از دستور خارج شده و تشکلهای عظیم کارگری به ابزاری کم تاثیر و بی خاصیت تبدیل میشوند. در این معامله و امضاء توافقنامه ها سعی میشود ضمن آشتی طبقاتی و همکاری کار و سرمایه، کارگران و سازمانهای کارگری را به زائده سرمایه تبدیل نمایند. صاحبان سرمایه موفق شده اند با این توافق، مجریان اصلی شرایط کار باشند و سود مورد نیاز را با دادن کمترین بها، تامین کنند. اما با فشار کارگران و گرایشات چپ درون اتحادیه ها و سندیکاها کماکان جنگ برای گرفتن امکانات، شرایط بهتر کاری، امنیت شغلی، امنیت محیط کار، دستمزد بهتر و …در جریان است. متاسفانه کماکان خیلی از نیروهای رادیکال و چپ یا عضو نافعال اند و یا اینکه امید به تغییر موقعیت را از دست داده اند و بخشی از آنها هم منتظر هستند شرایط بمرور تغییر یابد. طی این سالها که نئولیبرالها دست بالا را داشته اند، با تبلیغ فردگرایی و ضد کارگری و نیز بی استراژی بودن اتحادیه ها، اعضای زیادی از تشکلهای کارگری استعفا داده و به انفراد و انزوا کشیده شده اند. در حالی که نیاز به مبارزه فعالتر از طرف نیروهای رایکال و چپ برای تاثیر گزاری سیاسی جدی از درون تشکلهای و نیز درسطح اجتماعی علیه نئولیبرالیسم و دخیل کردن کارگران و اعضای تشکلهای کارگری در حیات سیاسی و اجتماعی است. بی افقی نیروهای رادیکال و گرایش چپ جنبش کارگری، میدان را برای یکه تازی لیبرالها و سوسیال دمکراتها کماکان باز گذاشته است. بی افقی اتحادیه ها در این دوره ها دو چندان شده و آلترناتیوهای کهنه باز سر بیرون آورده اند. نباید فراموش کرد که گرایش چپ درون اتحادیه ها و سندیکاها سعی می کنند که از منافع کارگران پیگیرانه دفاع کنند و بخشا در سطح بین المللی در محدود تشکلهایی دست بالا را دارا هستند، اما بعلت محدود بودن توان و عدم توازن قوا تغییرات قابل چشمگیری بوقوع نپیوسته است.
جنبشهای اتحادیه ای و سندیکایی دراین چند ده گذشته با بحران و مشکلات بیشماری روبرو شده اند و حتی امکان پیشروی آنها نسبت به دوره های قبل مشکل تر شده است.
درچند دهه گذشته شاهد بد تر شدن اوضاع و یا پس گرفتن امکانات رفاهی که توده های کارگر آن را طی مبارزه بدست آورده ا ند، هستیم. در عدم وجود سازمانها و تشکلهای واقعی کارگری که دخالتگر در حیات اجتماعی باشند، میدان را هم بورژوازی و هم تشکلهای مختلف راست و سوسیال دمکرات که با سیاستهای بورژوازی همسویی دارند رقم زده است، مبارزه طبقاتی را تحت الشعاع خود قرار داده و در همکاری و آشتی با طبقه سرمایه دار موفق شده اند که منافع صاحبان و مالکان سرمایه را تامین نمایند و بیشترین ضربه را به منافع طبقه کارگر وارد نمایند.
سبقت افسار گیسخته لیبرالیسم بار دیگر در طول تاریخ هم از زاویه نظری و هم عملی نمایانگر این بوده است که از نظر بورژوازی جهانی آلترناتیویی مناسب برای به سکوت کشاندن اکثریت جامعه و تحمیل شرایط دشوار بر توده های کارگر و زحمتکش برای تامین منافع مالکان و صاحبان سرمایه است و دولتهای دست نشانده چه با رای و چه بی رای، چه با تقلب و چه به زور، که در مسند قدرت نشسته اند، ابزار دست طبقه حاکمه یعنی سرمایه داران هستند. دولتهایی که با حمایت و حفظ سیستم استثمارگرانه، حافظ منافع سرمایه داران و مالکیت خصوصی می باشند. .
بخش وسیعی ازاتحادیه ها وسندیکاها همانطور که گفته شد، اگر به همین روال به کار خود ادامه دهند، جایگاه خود بعنوان ظرف مبارزاتی مناسب برا ی منافع کارگران را کاملا از دست خواهند داد. زیرا که این سازمانها سیاست حاکم بر آنها و ابزارهای تصمیم گیریشان با اهداف اولیه تشکیل این سازمانها فاصله گرفته است، اما مبارزه میان گرایشات مختلف درون این سازمانها بقوت خودش باقی است و سعی بر مقابله با سیاستهای راست و لیبرال حاکم شده در این سازمانها در جریان است. تنها راه مقابله این سازمانها با این گرایشات راست و رفرمیستی درون خود، داشتن استراتژی و مبارزه مبنی بر دفاع و مبارزه برای شرایط بهتر کار، امنیت شغلی، برخورداری از امکانات، سرویسها و تامین اجتماعی، بیمه های مختلف، دستمزد مناسب و نیز دخالت فعال در مبارزات سیاسی و اجتماعی و …می باشد و نیز دخالت فعال توده کارگر در حیات تشکلهای خود و نقش فعال در تصمیم گیریها از ابتدایی ترین داده هاست. سیاست غالب نمیتواند چیزی جز دفاع از منافع کل طبقه کارگر در مقابل طبقه سرمایه دار و ابزاری برای پیشروی طبقه کارگر برای هدایت جامعه باشد . طبقه کارگر جهانی نیاز به باز سازی پایه ای سازمان ها و تشکلهای مبارزاتی خود دارد. کارگران نیاز به سازمانهای مبارزاتی خود دارند تا در مقابل طبقه سرمایه دار ایستادگی کنند نه اینکه در همکاری با آنها جبهه کارگران را تضعیف و بی خطر نمایند.
در دنیایی که نیاز به نان و آزادی است، نظام حاکم موجود، نظام بربریتی است که هر روز زندگی و حیات میلیونها کارگر و زحمتکش را به وثیقه گرفته، و در اکثر نقاط جهان فقر و فلاکت را به توده عظیمی از مردم تحمیل نموده است. منافع و رفاه حاکمان، دولتها و صاحبان سرمایه با استثمار و ستم براکثریت جامعه تامین میگردد. نظام حاکم برای حفظ قدرت، قوانین و احکام طبقاتی خود را مبنی قرار داده و ابزارهای زور و سرکوب فراوانی را سازمان داده است. تمامی امکانات جامعه که با کار و سختی کارگران و زحمتکشان تامین میشود و تمامی دارائیها و منابع متعلق به همگان را به مالکیت خصوصی خود در آورده اند. نیاز این نظامها برای حفظ قدرت سیاسی و اقتصادی، کسب سود بیشتر از طریق استثمار وحشیانه کارگران و مردم زحمتکش جامعه است. منافع جهانی سرمایه داران در تقابل با یک زندگی انسانی، برای اکثریت آحاد جامعه که طالب رفاه و آزادی هستند، قرار می گیرد. طبقه کارگر نیز باید بتواند متحد و یکپارچه سازمانهای مبارزاتی خود را سازمان و سامان داده و تشکلهای طبقاتی خود را در هر گوشه این دنیا برپا کند و در یک جنگ طبقاتی در مقابل نظام حاکم قد علم کند. دنیای امروز با همکاری طبقاتی با حفظ و پاسداری ازمرزهای موجود و یا با همکاری و مشارکت طبقات تغییر نمی کند. کسب نان و آزادی، یک زندگی انسانی در گرو یک جنگ طبقاتی است. طبقه کارگر باید بعنوان یک طبقه ویک جنبش فعال باید پا در صحنه مبارزه بگذارد و آنگاه میتواند درمقابل طبقات حاکم ایستاده و بساط ستم و استثمار، فقر و بی خانمانی ، بیکاری و دیگر مشقات ساخته و پرداخته سرمایه داران را برچیند. این تنها جنگی است که با خود تغییری به نفع اکثریت شهروندان جامعه برقرار میکند.
تشکلهای کارگری در سطح جهانی نیاز به استراتژی علیه نظام حاکم دارند، فاصله گرفتن با سیاست همکاری و نیز فراتر رفتن از صنفی گرایی و با دخالت مستقیم و به میدان آوردن توده کارگرمیتوانند آلترناتیوی در مقابل طبقه حاکم و صاحبان سرمایه شوند.
ژوئن ۲۰۱۳
http://www.socialist-workers.org/2013/06/blog-post_2141.html
http://www.socialist-workers.org
kargar.socialist@gmail.com
Facebook: Kanone Socialisthaye Kargari