خوش آمدی “اتاتورک”! در حاشیه اظهار نظر “اسلاوی ژیژک” در مورد رخدادهای ترکیه

فواد عبداللهی: “قطعا من هیچگاه آشوب و هرج و مرج رو ستایش نکردم. من چند بار در چنین موقعیت هایی بودم و میدونم چقدر خطرناک هست. اما بگذارید روراست باشیم بدون این لحظات باز، لحظاتی که نمیدونیم کی در قدرت هست یعنی منظروم آشوب در این معنی است. موقعیت هایی اینچنینی که من دوست دارم. من خیلی این استعاره رو دوست دارم. در کارتون تام و جری که بعضی وقتها صجنه هایی دارید که گربه داره راه میره بعد یه لحظه از روی پرتگاه رد میشه و هیچی زیر پاش نیست اما هنوز نیافتاده وقتی زیر پاشو نگاه میکنه و میبینه که زمینی زیر پاش نیست سقوط میکنه! اونهایی که در قدرتند بایستی خودشون رو در چنین لحظه هایی پیدا کنند برای اینکه سقوط کنند.” بهمن ۹۱ – اسلاوی ژیژک در مصاحبه با الجزیره

اسلاوی ژیژک یک متد دارد با چاشنی بالایی از هارت و پورت. همانگونه که “حزب کمونیست کارگری ایران” جدال واقعی در جامعه را جدال “انسانها” علیه “بربرها” تثبیت کرد، ژیژک نیز کشمکش در جامعه را نه جدال طبقات و جنبش های اجتماعی در برابر هم بلکه جدال جناح “تام” علیه جناح “جری” می داند. خوب، مرسی از “روشنگری” ژیژک. اما سیاست، بازی تام و جری نیست. او تا وقتی آرای لاکان و هگل را باز شرح می دهد کمی قابل تحمل است، پایش را که از محدوده بیرون می گذارد و سیاستمدار می شود گند می زند. فکر کن دنیا را بخواهند امثال ژیژکها بگردانند. حالا من “تام” حالا تو “جری”.

در مورد جنگ و جدال چند روزه جناحهای بورژوازی ترکیه علیه هم – یعنی پرچم اپوزیسیون اتاتورک علیه جناح دولتی اردوغان این نکره آنکارا- که به بهانه تخریب پارکی در مرکز استانبول بود و هنوز ادامه دارد ژیژک با همان متد آشنای بالا همراه با دوز بالایی از دروغ، اظهار نظر کرده است: “اعتراض‌ها، به معنای دقیق کلمه، اثبات زنده‌ این حقیقت‌اند که بازار آزاد نه تنها مستلزم آزادی اجتماعی نیست بلکه می‌تواند با سیاست اقتدارگرایانه همزیستی داشته باشد. به همین دلیل است که اعتراض‌ها بخشی از یک تحرک جهانی‌اند که دارد نظم مستقر را در سراسر جهان می‌لرزاند. با این اوصاف، همه‌ی مردمی که دغدغه‌ی آزادی و رهایی دارند باید به مردم ترکیه بگویند: خوش آمدید! ما هم‌اینک بخشی از یک پیکار جهانیِ مشترک هستیم! اسپانیا، سوئد، یونان، ترکیه و… . تنها اگر در کنار همدیگر بجنگیم بختی برای پیروزی داریم.”

اینها استدلالات “شگرف” ژیژک اند. نظریه پرداز ضد سرمایه نزد نسل جدید چپ ایران و جهان! همان ها که در تحولات خرداد ۸۸ ایران، او و بادیو و نگری و بنیامین را به خدمت گرفتند تا جنبش بورژوا لیبرال ایران را با یک شعبده بازی “انقلابی” بنامند امروز دوباره با همان متد کثیف لیبرالی، جدال جناحی از بورژوازی ترکیه تحت هژمونی پرچم اتاتورک علیه دولت اردوغان را ادامه اعتراضات جهانی علیه سرمایه قلمداد می کنند. آنجا که اردوغان تهدید به “تخریب مرکز فرهنگی اتاتورک” میکند بیچاره ژیژک باید زیر پرچم اتاتورک به جنگ اردوغان رود؛ اسمش را هم گذاشته “جنبش ضد سرمایه داری”.

اینها به وضوح تذبذب فکری او را نشان می دهد. البته کمتر کسی مثل من بیکار است که او را دنبال کند. چه کار به این کارها داریم، ژیژک خوش تیپ و خوش بیان است، سخنران قهاریست، ضدسرمایه داری هم که هست، پس بی خیال.

آنچه ژیژک می گوید برای کمونیست های طبقه کارگر تراژدی است و برای چپ های خوش باش جذاب. گفتن سخن مد روز، آنچه توده های هیجان زده می طلبند، کار زیاد سختی نیست، ولی کسی که در مورد دیروز ایران و مورد امروز ترکیه دنیا را چنین معوج و ایدئولوژیک می بیند و متوجه عواقب خونبار بی عملی چنین تظاهرات هایی در قبال زندگی و جان مردم نیست، چنین فردی را به هر حال نمی توان صادر کننده “حکم هایی درست در باب سیاست” دانست بلکه همان خیالپردازیست که مرز بین امر واقع و امر انتزاعی را گم کرده.

fuaad.net