خامنه ای منفعل تر از همیشه

اظهارات تازه رهبر جمهوری اسلامی در خراسان شمالی نشانگر آن بود که نه تنها وی میلی برای تعدیل سخنان خود و درس گرفتن از گذشته ندارد بلکه بنا دارد در شرایط کنونی با تکیه بر سیاست های لجوجانه خود به صف آرایی تمام قد در مقابل غرب بایستد و این درحالی ست که بحران اقتصادی از پس سقوط فزاینده ارزش ریال به مرحله ای غیر قابل کنترل پا گذاشته است . 
عمده سخنان علی خامنه ای در محافل و جلسات با گروههای مختلف در خراسان شمالی , پافشاری بر سیاست ماجراجویانه هسته ای ایران بوده وی سعی داشت با مانند گذشته فعالیت هسته ای نظام را برگ برنده ای در مقابل فشارهای غرب نشان دهد . او باز هم تلاش کرد تصویری با صلابت از کشور در نتیجه ایستادگی ملت در برابر به گفته او عصیانگری آمریکا و غرب به نمایش بگذارد. این رویکرد با توجه به تحریم های تازه اتحادیه اروپا و آمریکا و قبال جمهوری اسلامی , خود نشان از آن دارد که رهبر تمامیت خواه نظام اسلامی بنا ندارد از بی تدبیری های خود دست بکشد و این سخن که وی عنوان می کند : ما هیچگاه از میز مذاکره کنار نکشیده ایم که بخواهیم دوباره به آن بازگردیم , تنها حربه ای برای خرید زمان است جهت پیدا کردن راههای تازه برای دور زدن تحریم ها و با نگاه خوشبینانه تر گرفتن امتیاز از غرب در برابر توقف غنی سازی اورانیوم تا مرز ۲۰ درصد که آن هم با در نظر داشتن کارنامه و خط مشی چندگانه نظام در طی مذاکرات گذشته شاید به نوعی بازی سیاسی شبیه باشد تا هدف جمهوری اسلامی برای بردن مسیر مذاکرات به سمتی که نتیجه ای از آن حاصل شود .
اما نکته دیگر سخنان علی خامنه ای جایی ست که صحبت از قشری را میان می آورد که به اصطلاح در جامعه « بد حجاب » نامیده می شوند .با توجه به آنچه که همواره در این سالها شاهد بودیم که نهاد های ذیربط که عمدتا متشکل از گشت های مخصوص برای برخورد با بدحجاب ها بوجود آمده اند , تا جای ممکن زنان و دختران را از آزار و اذیت خود بی بهره نگذاشته اند , این خود به خصوص در چند سال اخیر به یک انزجار عمومی مبدل کشته , حال موضع رهبر جمهوری اسلامی در این ارتباط که خواهان رفتار خوش و بالابردن آستانه تحمل در مقابل به اصطلاح بر حجاب ها شده , بیانگر آن وی با سیگنالهایی از اطرافیان خود دریافت کرده , دریافته که این قشر از جامعه حتی با تشدید فشارهای اجتماعی نه تنها به خواسته حکومت تن نداده بلکه به نوعی با تکرار رفتار خود تقابل در برابر نظام را از منظر اجتماعی در پیش گرفته که نتیجه کلی آن دوری بیش از پیش از خط مورد نظام , حتی در معتدلانه ترین شکل آن است .
البته ناگفته نماند احمدی نژاد نیز در گذشته گاه و بیگاه انتقادی مشابه در این مورد از دستگاههای مربوط در ارتباط با برخورد با بدحجاب ها داشته و علنا در اسفند گذشته در صحن مجلس از رویکرد دوگانه حکومت در این راه سخن گفت . وی عنوان داشت , چرا برخوردها و فشار ها در روزهایی مانند انتخابات و راهپیمایی های حکومتی کمتر می شود؟ و استفاده ابزاری از این افراد را در روزهای مذکور را به باد انتقاد گرفته بود . به نظر می رسد علی خامنه ای با طرح این موضوع می خواهد حربه ای را احمدی نژاد زیرکانه از آن سود برده را به نوعی خنثی کند .
نکته بعدی اظهارات خامنه ای حمایت آشکارا از نیروها ی جوان و تازه نفس در تداوم مسیر نظام است . وی در جایی از سخنان خود به نیروهایی اشاره می کند که با فریفته شدن به لبخند دشمن از مسیر انقلاب خارج شدند , نظر خود را به نیروهای به اصطلاح ولایت مدار جلب می کند . بی شک مقصود وی از خارج شدگان سران اصلاح طلب , و افرادی چون موسوی و کروبی و حتی رفسنجانی می باشد . گرچه نمی توان انتقاد او از برخی افراد طیف بازاری و سنتی را نیز نادیده گرفت . وی حساب ویژه ای روی نیروهایی مانند بسیج و سپاه باز کرده چرا که با خدماتی که حکومت برای این نیروها ارائه می دهد توقع می رود در مقاطع التهاب کشور و بحرانی شدن شرایط جامعه با سرکوب سیاسی – اجتماعی , پاسدار انقلاب باشند .
وی همچنین در قسمتی از سخنان خود به موضوع انتخابات بعدی ریاست جمهوری اشاره می کند , وی که نمی توانست نگرانی خود را از بروز دوباره جنبش های اجتماعی مانند سال ۸۸ را پنهان کند بیشتر سعی بر آن داشت که از تشدید و تنش و دعواهای سیاسی میان نیروهای رقیب و عمدتا اصول گرا و به زعم او موضع گیری های دشمن شاد کن بکاهد . به هر صورت انتصاب احمدی نژاد در دوره گذشته و اتفاقات پس از آن که به نافرمانی غیر علنی وی در مقابل حلقه رهبری , این هراس را در وجود خامنه ای بیشتر کرده که در نمایش انتخابات بعدی در انتصاب شخص مورد نظر خود حساسیت بیشتری به خرج دهد .
در مجموع سخنان علی خامنه ای رویکرد تازه ای در بر نداشت , آنچه که نسبت به گذشته تفاوت آشکاری دارد شرایط بحرانی اقتصادی – اجتماعی کشور است , جایی که وی نگران است فشارهای بین المللی و بی کفایتی سیاست مداران داخل به لبریز شدن کاسه صبر مردم منجر شود و عنان نظام از دستش خارج شود . از این رو می کوشد به تلطیف فضای جامعه بپردازد و مردم را در مقابل مشکلات متحد نشان دهد , حربه ای که تصور می شود دیگر کارایی ندارد چراکه مردم به نقطه ای بی بازگشت رسیده اند .

حامد زیدآبادی نژاد