مذاکره و سازش و بازی دولتها با احزاب ناسیونالیست در کردستان
مصاحبه تلویزیون ایسکرا در مورد تحولات سوریه با نسان نودینیان.
آوات فرخی: اخیرا ما شاهد تحولات جدید در سوریه هستیم. مرزهای مشترک ترکیه و سوریه و کردستان عراق شاهد لشکرکشی هایی جدید از طرف این کشورها شده است. اوضاع آن منطقه را چگونه ارزیابی میکنید؟
نسان نودینیان: کاملا درست میگویید. این مشاهده هر ناظری است که اخبار و تحولات کنونی در سوریه و ترکیه را تعقیب میکند، نیز میباشد.
ما در سوریه شاهد تحولات جدیدی هستیم. جنگی تمام عیار در سوریه از یک طرف ارتش و نظام حاکم و در جبهه مقابل شورای نظامی است که اپوزیسیون و سکان اعتراضات سوریه را در دست دارد. من در این مصاحبه به ماهیت و کاراکتر این اپوزیسیون نمیپردازم. شاید در فرصتی مناسب در مورد این شورای ملی و نظامی بیشتر بتوانیم صحبت کنیم که جا دارد خطاب به شنوندگان عزیز تلویزیون ایسکرا در اینمورد بیشتر صحبت کنیم. در یک مشاهده سریع و کوتاه باید بگویم که متاسفانه تحولات سوریه از کنترل واقعی و توده ای مردم خارج شده است. روابط دیگر دخالت ناتو و قدرتهای دولتی در منطقه از جمله از یک طرف جبهه دولت بشار اسد و متحدین استراتژیک او از جمله جمهوری اسلامی و بدرجه زیادی دولت نوری مالکی قرار دارد، و در جبهه دیگر ناتو و ترکیه و هه ریم کردستان جریان مسعود بارزانی قرار گرفته است. متاسفانه جریانات چپ و رادیکال و توده های مردم در تحولات سوریه دخالت ندارند. در دل این اوضاع وقتی اراده توده ای مردم از معادله خارج شده است و حرف نهایی توسط این اوباش مملکتی و قدرت دولتی و ارتش زده میشود، جای پای سازش و دیپلماسی و بند و بست هم پیدا میشود. و در دل این اوضاع پیچیده است که ما شاهد تحرک ناسیونالسیم کرد هستیم. و آنچه امروز بیش از همه برای مردم این منطقه آشکار شده است کار و سیاستی است که پ. کا.کا انجام داده است. ما از یک سال گذشته با اوج گرفتن میزان نارضایتی های توده ای در سوریه و شروع تظاهراتها علیه دولت بشار اسد، دولت ترکیه مرزهای مشترکش را با سوریه و اساسا در منطقه کردنشین باز کرد. عملا از این طریق هزاران نفر از ناراضیان دولت بشار اسد در مرز ترکیه و سوریه فرار و اسکان داده میشوند. همچنین شاهد این بودیم که در ترکیه کنفرانس و نشست هایی با حضور اپوزیسیون سوریه به ابتکار دولت ترکیه برگزار شد. مجموعه این تحولات رابطه ترکیه و سوریه را تیره کرد. به همین دلیل دولت بشار اسد مترصد موقعیتی بود که فشار متقابل را بر ترکیه وارد کند و در این رابطه تنها برگ برنده و آسی که در دست داشت حزب پ. کاکا بود. این حزب دیر زمانی است که با دولت بشار اسد ارتباط داشته است. قبل از خروج عبدالله اوجلان این حزب در خاک سوریه مستقر بود و با تحولات یک دهه قبل و فشار دولتهای منطقه رابطه عبدالله اوجلان و بشار اسد در یک بن بست سیاسی قرار گرفت که نتیجه اش خروج پ کا کا و عبدالله اوجلان از کردستان سوریه بود. همچنانکه اشاره کردم این رابطه سابقه طولانی دارد و بشار اسد با توجه به این سابقه در نزاع و اختلافات اخیر خود با دولت ترکیه فرصت را غنیمت شمرده و مجددا با یک ائتلاف غیر رسمی عملا پ کاکا را در اوضاع سیاسی و تحولات سوریه در بخش کردستان به بازی گرفت. ما شاهد هستیم که اکنون جنگی بسیار سخت و سنگر به سنگر در دمشق و حلب در جریان است، ارتش بشار اسد میبایست نیروهای نظامی و ارتش را در این منطقه یعنی در دمشق و حلب متمرکز کند، و عملا برای تقویت نیروهایش تمام نیروهای ارتش را از مناطق کردستان سوریه و در مرز ترکیه به طرف این شهرها اعزام کرد و دروازه های مناطق کردنشین بویژه چهار شهر از این مناطق را برای پ. کا.کا و حزب پارتی دمکرات سوریه که شاخه ای از پ. کا.کا مثل پژاک در کردستان ایران است را باز و عملا نیروهای این احزاب در این مناطق مستقر شده اند. در حال حاضر ما شاهد اوضاع جدیدی در این منطقه هستیم. در یک کلام نیروهای ارتش سوریه از مناطق کردستان در جهت تقویت بشار اسد به دمشق و حلب کشیده شده اند و پ. کا.کا عملا در یک ائتلاف غیر رسمی در شهرها مستقر شده است و عملا بشار اسد با اتخاذ این سیاست فشار عملی و سیاسی سنگینی را بر دولت ترکیه وارد کرده است و عملا برگ برنده پ. کا.کا را در راه انتقامجویی از دولت ترکیه بکار گرفته است.
آوات فرخی: بروزات و بازتاب این اوضاع اکنون چطور است؟ در حالیکه ما شاهد تحرکات جدید در شمال کردستان هستیم. نیروهای نوری مالکی یا ارتش دولت مرکزی به طرف مرزهای شمالی عراق مرز مشترک سوریه و عراق اعزام شده اند. و نیروهای مسلح وابسته به مسعود بارزانی هم در مقابل ارتش عراق جبهه گرفته اند؟
نسان نودینیان: بلی مساله به این شکل است که شما گفتید. با این تفاوت که اخیرا همین امروز در حالیکه دویگان بزرگ از ارتش دولت مرکزی عراق بیش از هشت هزار نفر بطرف مرزها اعزام شده اند و اعلام کرده اند که دفاع از مرزها و تمامیت ارضی وظیفه ارتش است، دولت ترکیه هم با بیشترین امکانات نظامی و لجستیکی در شهرهای مرزی ترکیه ـ سوریه مستقر شده است. و در جبهه کردستان عراق هم مسعود بارزانی یا حکومت هه ریم بیش از ده هزار نفر از نیروهای مسلح پیشمرگ خود را به مرزها اعزام و عملا در مقابل نیروهای ارتش دولت مرکزی جبهه گرفته اند. طبق اخبار تایید نشده ای گویا در لحظات اول نیروهای ارتش عراق و نیروهای هه ریم بطرف یکدیگر هم تیراندازی کرده اند.
عکس العمل دولت ترکیه این است که اعلام کرده که ارتش تحمل استقرار نیروهای پ. کا.کا در شهرهای مرزی سوریه را ندارد و به آنها حمله میکند. دولت ترکیه که قبل از شروع تحولات اعتراضی در سوریه متحد دولت بشار اسد بود و فشارهای روز افزون او سبب اخراج اوجلان و برچیدن پایگاه های نظامی پ. کا.کا در سوریه شده بود، اینبار در دل این تحولات شاهد استقرار این نیروها در کردستان ترکیه شده است، و عملا بشار اسد در اتخاذ سیاست فشار و استفاده از پ.کا.کا صورت مساله جدید را برای دولت ترکیه باز کرده است. (در حالیکه این مصاحبه را تنظیم میکردم، ما مطلع شدیم که دیروز ارتش ترکیه به نیروهای پ. کا.کا در مرز سوریه حمله کرده و تعدادی کشته از آنها گرفته است). ما اکنون در این منطقه شاهد اوضاع نا آرام و بشدت جنگی هستیم. ما میدانیم قربانیان این اوضاع و صف بندی ارتش های فاشیستی ترکیه مردم و ساکنین شهرها در سوریه و عراق هستند.
اینجا این را تاکید کنم که دولت بشار اسد و نظام حاکم بعثی آن شهروندان کرد و حق مسلم شهروندی آنها را هیچوقت برسمیت نشناخته اند. تا یک سال گذشته شهروندان کرد سوریه فاقد شناسنامه مثل هر شهروند دیگر مناطق عربی سوریه بودند. ستم بر کردها و مساله کرد مساله ای حاد است و هنوز حل نشده است. در یکسال گذشته تحت فشار اعتراضات و به منظور آرام کردن مناطق کردنشین بشار اسد حق داشتن شناسنامه را برسمیت شناخته است. حافظ اسد و بشار اسد یکی از فاشیسیتی ترین سیاستهای سرکوبگرانه را در مورد مردم مناطق کردنشین اعمال کرده است. این یک واقعیت انکار ناپذیر است. اینکه در حال حاضر ارتش سوریه از مناطق کردستان سوریه عقب نشینی کرده و برای تقویت ارتش و کشتار مردم در دمشق و حلب اعزام شده است و اینکه پ .کا.کا در این مناطق مستقر شده است هیچ ربطی به مساله کردستان و شهروندان میلیونی این مناطق ندارد. پ. کا.کا همچنانکه اشاره کردم برگ برنده و آسی است در دست بشار اسد برای اعمال فشار بر دولت ترکیه. کردستان ترکیه توسط قیام و در نتیجه جنبش اعتراضی توده ای مردم آزاد نشده است. هیچ خبری از اعمال حاکمیت سیاسی و تغییر زندگی مردم در این مناطق نیست. آنچه به درد سالیان دراز سرکوب مردم اضافه شده است، ترس از جنگ و دادن قربانی و کشته های بیشتر در دل اوضاع بسیار خطرناک کنونی است که عملا دولتهای منطقه و نیروهای مسلح هه ریم و پ. کا.کا ایجاد کرده اند.
آوات فرخی: مباحث و مطالب زیادی در همین رابطه پیش کشیده شده است. اوضاع پر التهاب است. در دل این وضعیت موضع مسعود بارزانی را چگونه ارزیابی میکنید؟
نسان نودینیان: با استقرار نیروهای پ. کاکا حکومت هه ریم تحت فرماندهی مسعود بارزانی بطور واقعی عکس العمل فوری نشان داد و نیروهایی زیاد بیش از ده هزار نفر از نیروهای مسلح خود را به مناطق مرزی فرستاد. مسعود بارزانی در حال حاضر با دولت ترکیه در یک ائتلاف منطقه ای قرار دارد. او یکی از مبتکران کنفرانس ملی کردهای سوریه که با شرکت ١٢ سازمان و گروه تشکیل شد، بود. دولت ترکیه در سازماندهی این تلاش هم شریک بود. این کنفرانس ملی کردها عملا در تقابل با کنفرانس شورای نظامی ملی سوریه بود. حکومت هه ریم مخالف استقرار پ. کاکا است و عملا با آنها مخالفت میکند. خارج از اینها ما میدانیم که در یکسال گذشته اختلافات دولت مرکزی نوری مالکی و مسعود بارزانی شدت بیشتری داشته داشته است و طبق آخرین اخبار مسعود بارزانی اعلام کرده است که در چند ماه آینده میخواهد رفراندوم جدایی کردستان را مطرح کند. دولت نوری مالکی هم روی خوشی با این سیاستها و تحولات کنونی نشان نمیدهد و یکی از پروبلماتیکهای جدی اینها شمال و جنوب هم مساله دخالت ارتش در مرزها است که اوضاع کنونی و تحولات سوریه و استقرار پ .کاکا بهانه اعزام ارتش را برای دولت مالکی فراهم کرده است.
آوات فرخی: در دل این شرایط درسها و تجارب و در عین حال پیام ما برای مردم کردستان چی است؟
نسان نودینیان: مساله واضح و روشن است. ما به تقابل جبهه ها و نیروهای منطقه هر چند مختصر اشاره کردیم. اولین درس مهم به نظر من مساله ناسیونالیسم و احزاب کردی است که باید در دل تحولات زنده کنونی ماهیت همیشگی اینها را برملا کنیم. ما بارها در مورد ناسیونالیسم و عواقب دخالت آنها در اوضاع منطقه هشدار داده ایم. من در این مصاحبه به رابطه دیرینه پ. کا.کا و بشار اسد اشاره کردیم و عملا در حال حاضر هم شاهد به بازی گرفتن این حزب بعنوان نیروی فشار بر علیه ترکیه هستیم. ماهیت این احزاب همین است، اینها همیشه در میان قدرتهای منطقه به بازی گرفته شده اند. پ. کا.کا با رهبری کردن یک جنبش قوی توده ای که ارتش و نیروهای سرکوبگر ارتش بشار اسد را پاکسازی کند در کردستان سوریه مستقر نشده است. به نظر من عملا اینها در کنار ارتش سوریه قرار گرفتند و برای حفظ این مناطق با همکاری بشار اسد در این شهرها کنترل این مناطق را بعهده گرفته اند. سیاست این احزاب ناسیونالیستی همین است که برمحور دیپلماسی ـ سازش و مذاکره میچرخد. در دل این تحولات ما ماهیت واقعی تر و عملی تر احزاب ناسیونالسیتی را در ارتباط با جامعه بیشتر شناخته و با دست باز به مردم کردستان در ایران و عراق و سوریه معرفی میکینم.
بعنوان یک هشدار جدی صحبتهای من این است که، تحولات سوریه و اوضاع کنونی دارای تجارب بسیار جدی برای ما در کردستان ایران است. جمهوری اسلامی از دست نارضایتی های کنونی جان سالمی بدر نخواهد برد. اوضاع سیاسی در ایران هم بسیار پر التهاب و پر تحول است. احزاب ناسیونالیستی در کردستان ایران از جمله حزب دمکرات کردستان با هر دو شاخه و سازمانهای باند سیاهی هم که در دل تحولات منطقه و با همکاری ناتو به صف شده اند. بعید و خارج از ذهن نیست که با تحرکات جدی و اوج جنبش اعتراضی در ایران و کردستان جمهوری اسلامی در یک ائتلاف موذیانه و برای حفظ نیروهایش همان سیاست و تاکتیک را اتخاذ کند که دولت برادر جمهوری اسلامی، بشار اسد انجام داه است. حزب دمکرات از مدتها قبل اعلام کرده است که حاضر است با جمهوری اسلامی پای مذاکره بنشیند. در اوج اعدامها و در روزهاییکه فرزاد کمانگر و همبندیهایش اعدام شدند خالد عزیزی پیام مذاکره را به جمهوری اسلامی از طریق بی بی سی اعلام کرد. در آنروزها این جمهوری اسلامی بود که بقول خالد عزیز “استعداد” مذاکره را نداشت. بعید نیست که در شرایطی که اوضاع منطقه کمی بیشتر از این بحرانی شود، استعداد جمهوری اسلامی و فرماندهان جنایتکارش گل بکند و پای مذاکره و بند و بست با این احزاب بنشینند. تجربه سوریه و مساله پ .کا.کا به این لحاظ حائز اهمیت جدی است. ما مردم شهرهای کردستان ایران را فرامیخوانیم بدور برنامه یک دنیا بهتر و حزب کمونیست کارگری ایران جمع و متشکل شوند. جامعه کردستان ایران سرخ است. چپ و رادیکالیسم انقلابی و کمونیستها در سه دهه گذشته در تحولات سیاسی شهرها و منطقه و دادن خودآگاهی طبقاتی ـ سیاسی نقش مهم و تعیین کننده ای داشته اند. ما باید با تمام قوا و با اتکا به جنبش اعتراضی و توده ای مردم شهرها و جنبش طبقاتی کارگران، جنبش برابری طلبانه زنان و جوانان در مقابل هر تحرک احزاب ناسیونالیستی آماده باشیم.
…………….