“نمی توانم برای اعتراض مرزی قبول داشته باشم. این شروع سانسور است. اعتراض برای من برابر با هستیست. تا زمانیکه نفس می کشم این جریان ادامه دارد. پس بحث اعتراض به بهبود شرایط ربطی ندارد، خود بودن است، قائم به خویش است. حتی مرگ هم نمی تواند صدای اعتراض را خاموش کند!..” (شاهین نجفی)
مقدمه:
چندی پیش شاهین نجفی – ترانه سرا و خواننده ممنوع الصدای ایرانی – که از نوجوانی در زمینه شعر و موسیقی فعال بوده است – متعاقب انتشار ترانه ای بنام “نقی” توسط آیت الله صافی گلپایگانی مرتد اعلام و فتوای قتل او صادر شد. این اولین بار نیست که یکچنین تبلیغ و ترویجی بر علیه دگراندیشان و نوآوران از درون جامعه ای که جمهوری اسلامی حکومت آن را بر عهده دارد بیرون می آید. اتهاماتی از این دست و در پی آنها اقدامات ضد بشری وابستگان و حمایت کنندگان این حکومت کثیف، بارها در گذشته انجام گرفته است. بعنوان مثال فتوای قتل سلمان رشدی – نویسنده و مقاله نویس هندی مقیم انگلستان – پس از انتشار کتابش بنام “آیات شیطانی” که در آن مذهب اسلام بشدت انتقاد و شعاعر آن بزیر سئوال رفته بودند، حدود بیست و چهار سال پیش در بهمن ۱۳۶۷ توسط خمینی بود. از پیامدهای آن فتوا می توان به کشته شدن یک عضو حزب الله لبنان بنام مصطفی مازح (که جهت حمایت از فتوای مذکور اقدام به بمبگذاری کرد و بدلیل انفجار پیش از موقع بمب خودش قربانی آن شد.) و همینطور اخراج شدن دهها دانشجوی ایرانی مقیم اروپا از کشور محل زندگی خود، اشاره کرد.
پر واضح است که یک چنین اعمالی در زیر نفوذ طرز تفکرات تبلیغ شده و موجود در این کشور، و در سایه حکومت ضد انسانی اسلامی، امری طبیعی و تقریبا اجتناب ناپذیر می باشد. در جامعه ای که پایه اش استثمار انسان از انسان، و روبنای آن مذهب اسلامیست که در پیشروی کردن، از امورات سیاسی، حقوقی و اجتماعی انسانها گرفته، تا مسائل خانوادگی و فردی آنها را فرا گرفته است، و بدینطریق از همه سو در تلاشست تا جلوی رشد افراد را بگیرد، صادر کردن چنین فتواها و به مخاطره انداختن زندگی انسانهای آزاد و باشهامت، حتی در سطح وسیعتری از مرزهای جغرافیایی خودش، باید ساده و طبیعی باشد.
در این مقاله که امیدوارم قدمی باشد برای حمایت هر چه گسترده تر از هنرمند خوب و عزیزمان شاهین نجفی، ابتدا می پردازم به مختصری درباره فتوای مذکور و تلاشهای موافقین و مخالفین در پی انتشار آن، سپس نگاهی کوتاه خواهم انداخت به کارهای شاهین، و در آخر نیز نتیجه گیری خواهم کرد.
(۱) صدور فتوا و پیامدهای آن
مدت کوتاهی پس از صدور فتوا بر علیه جان شاهین، سایت اسلامی “شیعه آنلاین” اعلام کرد که جایزه ای صد هزار دلاری برای هر کس که این خواننده را بقتل برساند تعیین شده است. مدیر این سایت – فوأد عبادی – بعدا اضافه کرد که اعلام این جایزه از طرف یک فرد عرب ساکن خلیج فارس بوده که بنابر دلایل امنیتی نام او محفوظ خواهد ماند.
پس از این ماجرا، معدود افراد و گروههایی هم در اینجا و آنجا – از جمله، مرجع تقلید “ناصر مکارم شیرازی” و سایت دولتی “فارس نیوز” – از این فتوای ضد انسانی و قرون وسطایی حمایت کردند. گروهی از “افسران جنگ نرم” و حزب الهی ها هم مدعی شدند که “در تدارک کشتن شاهین نجفی هستند.” و در صفحه ای از فیسبوک عکس شاهین نجفی را بهمراه این پیغام که: “حیوان، تو را خواهیم کشت” گذاشته بودند، که خوشبختانه طولی نکشید تا بهمت ایرانیان مبارز و انساندوست این صفحه بسته شد.
همانطور که انتظار می رفت، اکثریت مردم در ایران و سایر نقاط جهان نه تنها از این فتوا حمایت نکردند؛ بلکه مخالفت و انزجار خود را نیز نسبت به آن به اشکال مختلف نشان دادند. در صفحات متعددی در فیسبوک میلیونها ایرانی با گذاشتن پستها و پیامهای خود از هنرمند محبوب خود حمایت کردند و از اینطریق فتوا بر علیه جان او را تماما و قلبا محکوم نمودند.
شاهین آگاه و بیباک نیز بعد از صدور این فرمان، از موضع خود بعنوان هنرمند مردم کناره نگرفت، و این تصمیم خودش را در مصاحبه اخیر خود با تلویزیون آلمانی “دویچه وله” با جملاتی از قبیل: “ما باید جسورتر از گذشته باشیم، و باید ادامه دهیم. این هدف ماست و ما باید به خواسته خود دست یابیم.” و “باید ادامه دهم، طرفدارانم به من نگاه می کنند. نمی توانم برگردم، نمی توانم تسلیم شوم.” بصراحت بیان کرد.
از جمله فعالیتهای وسیع در حمایت از شاهین نجفی، همچنین می توان به “کمپین حمایت از شاهین نجفی” اشاره کرد، که توسط آن روز ۲۶ ماه مه، روز حمایت جهانی از شاهین نجفی اعلام شد، و حمایت وسیعی را نیز در شهرهای بزرگ اروپایی و نیز در آمریکا به خود جلب کرد. این کمپین هنوز فعالیت می کند و خوانندگان عزیز هم می توانند با مراجعه به لینک قید شده در پایین این مقاله، به استقبال کنندگان از این اقدام انساندوستانه و انقلابی بپیوندند.
(۲) محکوم کردن فتوا توسط کمیسیون حقوق بشر و تعداد زیادی از هنرمندان در آلمان
در ۱۶ ژوئن ۲۰۱۲ کمیسیون حقوق بشر پارلمان آلمان نیز در پیامی حمایت خود از شاهین نجفی را اعلام کرد. همزمان با این بیانیه، بیانیه دیگری توسط نویسندگان و هنرمندان آلمانی در حمایت از این هنرمند عزیز منتشر شد. متن این بیانیه در وبگاه آکادمی هنرهای آلمان انتشار یافت و امضای حدود پنجاه نفر از چهره‌های فرهنگی مشهور از جمله: “گونترو گراس” نویسنده و هنرمند لهستانی و برنده جایزه ادبی نوبل، “الفریده یلینک” نویسنده اتریشی و برنده جایزه ادبی نوبل، و دیگران بر پای نامه نقش بسته بود. اعضای کمیسیون دفاع از حقوق بشر و امور انسانی در بیانیه خود اعلام کردند که:
«هنر باید آزاد باشد و حق انتقاد داشته باشد؛ اما از آنجا که برخی از مراجع افراطی ایران به این اصل اعتقادی ندارند، امروز شاهین نجفی در آلمان باید بخاطر جان خود در بیم بسر برد.»
در این بیانیه همچنین افزوده شده بود که:
«آزادی بیان معیاری اساسی برای هر نوع جامعۀ چندصدایی و دموکراتیک است. نقض این آزادی همواره به نابودی سایر موازین حقوق بشر منجر می‌شود، به همین خاطر شهروندان باید همواره نسبت به هرگونه تعرض به آزادی بیان هشیار و حساس باشند.»
و در پایان نیز این نکته بچشم می خورد:
«ما برای شهامت شاهین نجفی احترام فراوان قائل هستیم. این هنرمند با وجود فتوای قتلی که علیه او صادر شده، سر تسلیم فرو نیاورده و به آزادی بیان و حقوق انسانی خود وفادار مانده است. ما در نبرد با دشمنان آزادی بیان و آزادی مذهب، در کنار او هستیم: از دولت تا همه مردم آلمان.»
“الفریده یلینک” نویسنده اتریشی پیش از این نیز، پس از مسافرت وزیر امور خارجه ایران به اتریش در سال ۲۰۰۹ مخالفت خود را با این دولت چنین اظهار کرده بود:
«دولتی چون ایران که مخالفان سیاسی خود را تا حد شکنجه و اعدام سرکوب می کند، و در سیاست خارجی نیز کشور دیگری مانند اسرائیل را به روال ناسیونال سوسیالیستها به نابودی تهدید می‌کند، با حداقل خواسته‌های متمدنانه نیز سازگار نیست. پذیرایی رسمی از یکی از سیاستمداران بلند پایه چنین دولتی، اعتبار بخشیدن به آنست، و باید بطور گسترده با آن مخالفت کرد.»
(۳) مختصری درباره کارهای شاهین
شاهین نجفی خواننده ۳۱ ساله اهل بندر انزلی، کار هنری خودش را از سالهای نوجوانی آغاز کرد؛ ابتدا در زمینه سرودن شعر و ترانه، و بعد از سن ۱۸ سالگی به نواختن گیتار به سبکهای کلاسیک و اسپانیایی پرداخت.
معلمین او استادان سرشناسی مثل فریدون پور رضا و سنگاچینی بودند که او از آنها آوازهای هارمونی و سلفژ را آموخت. ( Solfège در فرانسوی :موسیقی تکنیکی آموزشی برای آواز خوانیست که در آن هر نت مطابق سیلاب خاصی که سیلاب سلفژ نامیده می‌شود خوانده می‌شوند. هفت سیلاب که بیشتر از آنها استفاده می‌شود عبارتند از:دو، ر، می، فا، سل، لا، سی).
پس از شروع تحصیل در رشته جامعه شناسی در ایران، شاهین کار هنری خودش را با خواندن به سبکهای اسپانیولی و راک با همکاری در گروههای زیرزمینی ادامه داد. او چندی بعد بخاطر صراحتی که در اظهار نظرکردنها از خودش نشان می داد، تحت عنوان “هنجار شکنی” از دانشگاه اخراج شد.
شاهین که پیش از مهاجرتش به آلمان در ایران ممنوع الصدا شده بود، پس از ورودش به این کشور ابتدا سرپرستی گروهی بنام “اینان” را بعهده گرفت، و بعد به گروه “تپش ۲۰۱۲” پیوست. او در این گروه با خواندن شعرهای سیاسی – اجتماعی شهرت و محبوبیت زیادی، بخصوص در میان مخاطبان و رسانه های فارسی زبان، پیدا کرد.
روزنامه کیهان در تاریخ ۸ مهرماه ۱۳۸۷ در متن کوتاهی با عنوان “برقراری دمکراسی با دایره و تمبک” بطور مستقیم وحشت رژیم را از همفکری وسیع در سطح بین المللی که این گروه برای او – بخصوص از طریق برنامه ریزی کمپین “یکصد هزار امضا” – بوجود می آورد، اظهار کرد. در این نوشته روزنامه کیهان این گروه را: “تعدادی جوان ایرانی و آلمانی مخالف نظام با گرایشهای مارکسیستی، که جزوی از طرفندهای آنها برای جذب دانشجویان استفاده از ترانه های مبتذل و محرک جاذبه های جنسی است.” معرفی می کرد.
شاهین در اول ماه مه – روز جهانی کارگر – سال ۲۰۰۸ میلادی اولین کار هنری خود را در زمینه موسیقی رپ فارسی با آلبومی بنام “ما مرد نیستیم” که بهمراه گروه تپش ۲۰۱۲ اجرا کرده بود، آغاز کرد.
در سال ۲۰۰۹ شاهین از گروه تپش ۲۰۱۲ جدا شد و به گروه “آنتی کاریزما” پیوست. گفته شده که یکی از دلایل جدائیش از تپش ۲۰۱۲ پخش بدون اجازه آهنگ “طرف ما” در صدای آمریکا بوده است، که البته این مسئله ظاهرا چندی بعد از وقوعش بین طرفین حل شد.
پس از حوادث خرداد سال ۱۳۸۸ در ایران، شاهین آثار متعددی در حمایت از اعتراضات مردمی از خود ارائه داد. از جمله این کارها می توان به تک ترانه “ندا”، آلبوم “توهم” و همینطور ترانه “وقتی خدا خوابه” که در آن بوضوح صحنه های دستگیریها و شکنجه شدنهای معترضین توسط مامورین رژیم را به تصویر می کشد، اشاره کرد.
شاهین نجفی بجز از کارهای ذکر شده در بالا، کارهای زنده نیز اجرا کرده، بعنوان مثال در اکتبر سال ۲۰۰۸ در کنفرانس صلح در شهر اسن آلمان، برنامه ای را اجرا کرد.
جدیدترین کار او آهنگ “ایستاده مردن” است که در واکنش نسبت به حکم فتوای صادر شده و تهدیدها بر علیه جانش سروده است.
(۴) صدای شاهین صدای ماست!..
وحشت و درماندگی رژیم اسلامی از اشاعه افکار انقلابی و نیز قدرت گیری چنین افکاری بواسطه احساس عمیقی که اشعار، ترانه ها و موسیقی می تواند در میان توده های ستمکش بوجود آورد، بدلیل ماهیت کثیف و ضد انسانی آن، کاملا طبیعی و برای ما قابل درک می باشد.
این اولین بار نیست که تلاش فشرده و مستقیم نیروهای ضد انسانی، ضد اندیشه نو و مخالف پیشرفت انسانیت، در برابر پیکارها و تلاشهای انساندوستانه مبارزین راه آزادی قرار می گیرد. اینچنین روشن و عریان چهره واقعی خویش را به جهانیان نشاندادن، و گستاخانه اهداف شوم خویش را برملا ساختن، تنها از حکومتی بر می آید که خود را مالک جان و اندیشه مردم تحت سلطه اش می داند، و همچو ضحاک بر مسند قدرت تنها با کشتن و مکیدن خون انسانها، قادر به استمرار زندگی بیمار خویش می باشد.
می خواهند با تکیه بر کتابی که نزدیک به دو هزاره از قدمت تدوین آن می گذرد، زندگی ما انسانهای قرن بیست و یکم، انسانهای دوران پیشرفته ترین اکتشافات علمی و تکنولوژی را بگردانند. می خواهند به ما نشان دهند که هر قدر هم درس بخوانیم و از دنیا بدانیم، در اعمال و در صحنه زندگی قادر نیستیم افکارمان را و انسانیتمان را بهیچوجه دلخواهی بیان کنیم، و مجبورمان سازند که “خود” را و هستیمان را در دستهای تصمیم گیرنده آنها رها کنیم.
ما مردم آگاه و شجاع ایران اینگونه طرفندها را بخوبی می شناسیم، سالهاست که با انواع و اقسام نیرنگ ها و ستمهای این ضحاکیان آشنائیم، و از همین روی نمی گذاریم تا در این نقشه شوم خویش نیز، آنها مظلومیت و بدون صدا بودن ما را باثبات برسانند. ما آزمایشات خویش را در صحنه سخت و طاقت فرسای زندگی در شرایطی که این رژیم مخوف و ضد انسانی برایمان بوجود آورده است، به محک گذاشته ایم.
ما شجاعانه در مقابل این فتوای قرون وسطایی و ضد بشری می ایستیم و یکصدا فریاد می زنیم: “نه!…”
امروز ما در همه جا صمیمانه و بطور گسترده از هنرمند محبوبمان دفاع می کنیم. صدای شاهین صدای ماست، در سختیها، دردها و آرزوها، شاهین همواره انعکاس صدای ما بوده است. او حتی در سختترین شرایط ما را تنها نگذاشته، ما نیز شاهین را تنها نخواهیم گذاشت!..
منابع دیگر:
کمپین “ما از شاهین نجفی و آزادی بیان دفاع می کنیم” – فیسبوک:
https://www.facebook.com/support.shahinnajafi
“کمپین حمایت از شاهین نجفی” – فیسبوک:
https://www.facebook.com/groups/426868880665478/
حمایت پارلمان و چهره‌های فرهنگی آلمان از شاهین نجفی – پیام همبستگی:
http://www.bbc.co.uk/persian/arts/2012/06/120616_l41_music_shahin_najafi_germany_parliment.shtml
سایت شاهین نجفی:
گزارش تلویزیون دویچه وله از شاهین نجفی – یوتیوب:
http://www.youtube.com/watch?v=M6v5tlr5VfM&feature=related
گفت و گوئی کوتاه با شاهین نجفی / امیر رضائی – خبرگزاری هرنا:
http://hra-news.org/2/1389-01-27-05-28-43/10617-1.html
درباره گروه آنتی کاریزما – مجله زیرزمین:
http://www.zirzamin.org/?q=node/871
فتوای مرگ برعلیه خواننده رپ ایرانی – نیویورک تایمز ۲۰۱۲:
“درمورد فتوای قتل علیه شاهین نجفی: صافی گلپایگانی باید در یک دادگاه بین المللی محاکمه شود!” – حزب کمونیست کارگری:
http://rowzane.com/index.php/annonce-archiev/107-hezb/9826-1391-02-21-05-36-33
“با تمام قوا علیه فتوای آیت الله ها!” – حزب کمونیست کارگری ایران:
http://rowzane.com/index.php/annonce-archiev/107-hezb/9900-1391-02-27-16-06-11
شاهین نجفی کوتاه نیا! جلو برو! ما کنارت هستیم! نامه سرگشاده به شاهین نجفی – سعید صالحی نیا:
http://www.rowzane.com/index.php/articles-archiev/80-saeed-salehi/10011-1391-03-06-08-05-37
چرا باید شاهین نجفی را حمایت کرد؟ در حاشیه اعلام فتوای آیت الله کاغذی – سعید صالحی نیا:
http://www.rowzane.com/index.php/articles-archiev/80-saeed-salehi/9860-1391-02-22-20-39-14
“موسیقی مقاومت” – نیویورک تایمز ۲۰۱۰ :
http://www.nytimes.com/2010/06/06/world/middleeast/06iranmusic.html?_r=2
روزنامه کیهان مهرماه ۱۳۸۷ – “برقراری دمکراسی با دایره و تمبک”:
http://kayhannews.ir/870708/6.htm#other604
فریدون پوررضا – ویکیپدیا:
الفریده یلینگ – ویکیپدیا: