به بهانه‌ی تحصن لندن گفتگو با حسن جداری و خانم ملک

مجید خوشدل
منبع:
www.goftogoo.net

هشت سال قبل در مقابل دفتر «سازمان عفو بین‌الملل» تحصن ۲۴ ساعته‌ای برگزار کردیم، برعلیه بی‌داد و سرکوبی که به دانشجویان دانشگاههای ایران رفته بود. شبی به یاد ماندنی بود و خاطرات خوب روبروی دانشگاه را در ما زنده کرد.

از آن زمان تاکنون چند تایی از آن جمع از میان ما رفته‌اند، تعدادی به انواع بیماری‌های جسمی و روانی مبتلا گشته و خانه‌نشین شده‌اند. عده‌ای هم‌، چنان قید سیاست را زده‌اند که در خیابان از رفقای سابق روی برمی‌گردانند. در این سالهای سرد و سیاه امّا دریغ از قطره‌ای خون تازه در اندام نسلی که اُفتان و خیزان می‌رود و سینه را هنوز راست و استوار نگاه می‌دارد.

و امروز، هشت سال بعد ، دوباره در مقابل عفو بین‌الملل عده‌ای گرد هم آمده‌اند تا پیش از هر اعتراض و محکوم کردنی با یکدیگر تجدید میثاق کنند. خوب که به چهر‌ه‌ها دقیق شویم، دلشوره و ترس را می‌توان در سیمای شرکت‌کنندگان دید، و در صبر و حوصله‌ای که در شنیدن از خود نشان می‌دهند. گویا امشب قرار نیست که مثل سالهای گذشته دل دوستان آزرده شود.

* * *

جریانهای مختلفی در تحصن اعتراضی ۲۴ تا ۲۵ جولای در شهر لندن شرکت کرده‌اند: سازمان کارگران انقلابی ایران (راه کارگر)، هواداران چریک‌های فدایی خلق ایران، حزب حکمتیست، سازمان دموکراتیک، ضد امپرایالیستی ایرانیان در انگلستان، و شاید یکی ـ دو تای دیگر. با این همه حضور حسن جداری در حرکت‌های اعتراضی ایرانیان برای اغلب فعالان سیاسی از گرایش‌های مختلف همیشه با شور و شعف همراه بوده است. او شناسنامه‌ی ایرانیان تبعیدی است که تجربه‌ی شصت سال مبارزه برعلیه رژیم‌های شاه و شیخ را در کوله‌ بار خود دارد.

رمز پایداری، موفقیّت و ثبات حسن جداری در عرصه‌ی خانمان‌سوز پولتیک ایرانی، شریک زندگی وی رفیق ملک است. این دو با هم راهی را پیموده‌اند که به خواب و خیال شباهت دارد.

با این‌که برای تهیه‌ی گزارش به این مراسم نرفته بودم اما هر چه کردم، نتوانستم بر وسوسه‌ی گفتگو نکردن با این دو زوج رزمنده‌ی خوشبخت چیره شوم:

* آقای حسن جداری، بیش از پنجاه سال مبارزه‌ی سیاسی! (با خنده) آیا زمان بازنشستگی فرا نرسیده؟!

ـ به نظر من یک آدم مبارز هیچ وقت بازنشسته نمی‌شود. مبارزه تا آخرین نفس باید ادامه داشته باشد.

* بسیار خوب! کمی از تحصن ۲۴ ساعته‌ی امروز برایم بگویید.

ـ این تحصن از ساعت یازده صبح امروز شروع شده و تا ساعت یازده فردا ادامه دارد. در این تحصن سازمانها و نیروهای مختلف، و افراد منفرد و مبارز شرکت کرده‌اند. این تحصنی است برای اعتراض به اعدام‌ها و کشتارهایی که در ایران می‌شود، که ما آن را محکوم می‌کنیم، و پشتیبانی می‌کنیم از کارگران، دانشجویان، زنان و تمام انسانهایی که امروز در زندانهای رژیم اسلامی مبارزه می‌کنند. نجات جان این زندانیان هدف تحصن ماست.

* این تحصن اعتراضی را تعدادی از رسانه‌های نوشتاری پوشش خبری داده‌اند. برآورد من از شرکت‌کنندگان رقمی حدود سی نفر است. البته دیده‌ام که کسانی می‌آیند و می‌روند. به نظر شما در شهر بزرگی مثل لندن دیگر فعالین سیاسی کجا هستند؟

ـ البته الان ممکن است سی نفر باشند، امّا همان‌طور که شما گفتی، عده‌ای آمدند و برای مدتی ماندند و بعد رفتند. یا همان‌طور که دیدید مبارزین و کمونیست‌های ترک در دفاع از این تحصن هم آمده بودند. امّا متأسفانه باید گفت که عده‌ی زیادی از ایرانی‌ها، گرچه از این تحصن خبر داشته‌اند، یا ممکن است بی‌اطلاع باشند، امّا هنوز به این مسایل حساسیت نشان نمی‌دهند، و این مایه‌ی درد است، که رژیم جنایتکاری در ایران حاکم باشد، با این همه کشتارها، امّا عده‌ی کمتری از ما در اینجا حضور داشته باشند. ولی با این واقعیت که مبارزات مردم در ایران هر روز اوج بیشتری می‌گیرد، من فکر می‌کنم که این مبارزات تأثیر خودش را در خارج خواهد گذاشت.

* در حدود یک سال گذشته مبارزات در داخل ایران تا حدودی بیشتر از قبل بوده، امّا چرا این مبارزات تأثیر به سزایی به طور مشخص در جامعه‌ی ایرانی مقیم لندن نداشته، که امروز تعداد بیشتری در این تحصن اعتراضی شرکت کنند.

ـ تا حدودی تأثیر داشته. مثلاً همان‌طور که می‌بینید در این تحصن سازمانهای سیاسی مختلفی شرکت کرده‌اند. آن هم در یک محیط دوستانه با هم علیه رژیم مبارزه می‌کنند. این مسئله شاید مقدمه‌ی همدردی‌ها و شکل‌گیری اجتماعات نیروهای سیاسی مختلف ایرانی با یکدیگر باشد…

* یعنی تکان خوردن را شما می‌بینی؟

ـ من تکان خوردن را در میان برخی از نیروها و سازمانهای سیاسی می‌بینم. امیدوارم که آن سرعت بیشتری پیدا کند.

* در اطلاعیه‌ی این تحصن نام دو تشکیلات به چشم می‌خورد. امّا امروز سازمانهای بیشتری در این حرکت شرکت کرده‌اند. پرسش‌ام این است که آیا شما قبل از این تحصن با نمایندگان سازمانهای دیگر مشورت کردید، یا این حضور خودجوش بوده؟

ـ این تحصن خودجوش نبوده. قبلاً تعدادی از سازمانها با هم تماس گرفته‌اند و بعد در این تحصن شرکت کردند. شما می‌بینید که سازمانهای مختلف با همه‌ی اختلاف‌های سیاسی که با هم دارند، در این تحصن در کنار هم ایستاده‌اند. البته قرار نبود که همه برای شرکت در این حرکت فراخوان دسته جمعی صادر کنند. این به نظر من قدم مثبتی برای اتحادها و همکاری‌های بیشتر است.

* از آنجا که این تحصن با پدیده‌ی زندان و زندانی سیاسی در آمیخته است، می‌خواهم از شما سؤال کنم که آیا شما از سمیناری که در ماه آینده در شهر کلن آلمان راجع