نگاهی به یک پیشروی کارگران ماهشهر

یک اتفاق مهم در این هفته دستیابی کارگران پتروشیمی ماهشهر به یک پیروزی است. هزاران کارگر این مجتمع در عملی متحد بیانیه‌ای داده بودند که برای اجرایی شدن کوتاه شدن دست پیمانکاران حاضرند ۴ ماه دیگر به دولت و مقامات مسئول فرصت دهند اگر در این فاصله مبلغی معادل ١۵٠ الی دویست هزار تومان به دستمزدهایشان اضافه شود و این مبلغ از آغاز سال نود محاسبه گردد و توافقات بصورت کتبی اعلام گردد. و بعد اعلام داشتند که اگر با این خواست موافقت نشود روز ٢٠ دی همگی دست به اعتصاب خواهند زد.
در برابر چنین اولتیماتومی، مسئولین پتروشیمی و مقامات دولت دو روز مانده به مهلت تعیین شده فورا با نمایندگان کارگران به مذاکره نشستند و سرانجام قرار شد که تا مهلت تعیین شده برای اجرایی شدن خواست کارگران، صد هزار تومان به دستمزد اکثر آنان و بین ۵٠ تا ٧٠ هزار تومان به دستمزد کارگرانی که دریافتی آنان بالای ۶٠٠ هزار تومان است پرداخت شود. بعلاوه اینکه این کارگران قبل از پایان سال جاری مشمول حق جذب، بدی آب و هوا، استفاده از بیمارستان صنایع پتروشیمی و اجرای تورهای مسافرتی بشوند. همه اینها یک موفقیت برای کارگران پتروشیمی ماهشهر است که بیش از بیش قدرت متحد اعتراضاتشان را در برابر کل جامعه قرار میدهد. بدین ترتیب کارگران پتروشیمی اولین ثمر از مبارزات متحد خود را بعد از ده ماه کشاکش بدست آورده و امروز در موقعیت بسیار قدرتمند تری برای تحقق خواست اصلی شان خواست کوتاه شدن دست پیمانکاران قرار گرفته‌اند. از همین رو امروز ما شاهد روحیه‌ای بالاتر و تعرضی‌تر در میان این کارگران و انعکاس چنین روحیه‌های در بخش‌های دیگر کارگری هستیم. طبعا رسیدن به چنین نقطه‌ای از مبارزه نتیجه ده ماه مبارزه متحد، هوشیارانه و سازمانیافته کارگران پتروشیمی ماهشهر است که باید درسهای آنرا مورد توجه و دقت قرار داد و در مبارزات آتی بکار گرفت. با هم نگاهی به این درستها و دستاوردها داشته باشیم.
با آغاز سال جاری، هزاران کارگر پتروشیمی ماهشهر با خواست تعرضی کوتاه شدن دست پیمانکاران به میدان آمدند و یازده روز مبارزه قدرتمند و متحد این کارگران بطور واقعی نقطه عطفی در جنبش اعتراضی کارگری بعد از خیزش انقلابی مردم در سال ٨٨ بود. اتفاقی که توانست توجه بخش‌های مختلف جنبش کارگری را بخود جلب کند و تاثیر خود را بر گسترش فضای اعتراض در دیگر بخش‌های وابسته به نفت و مراکز بزرگ و متمرکز کارگری گذاشت.
در فروردین ماه امسال اعتراض از پتروشیمی بندر امام آغاز شد و طی یازده روز کارگران از شرکتهای دیگر در این مجتمع به این حرکت پیوستند. طی این یازده روز کارگران هر روز تجمع برپا کردند. در محوطه مجتمع راهپیمایی کردند و بدین شکل در برابر ساختاری که هر بخشش دست پیمانکاری است و با این شکل تلاش شده است تا کارگران را از هم دور نگاهدارند و شقه شقه کنند، شکلی از مبارزه سراسری و متحد بوجود آمد و فضای کل مجتمع پتروشیمی ماهشهر به فضای اعتراض و مبارزه تبدیل شد. تا همین جا این اتفاق منحصر به فرد بود و در مقابل کارگران نفت، کارگران ایران خودرو، کارگران ذوب آهن اصفهان و همه مراکزی که عملا به اردوگاههای اجباری کار تبدیل شده‌اند، راه نشان داد. در واقع با این شکل از مبارزه کارگران نشان دادند که دیوار کشیدن میان آنها، تکه تکه کردن بخش‌های مختلف آنها تحت عنوان شرکت‌های پیمانی و غیره دیگر نمیتواند در مبارزات متحد آنان تاثیری بگذارد. چون خواستشان واحد است. و این مبارزات در واقع سرآغازی بود برای کشیدن سوت پایان به این شکل برده وار کار در محیط‌های کار در ایران.
بدنبال چنین مبارزه‌ای متحد و تعرضی پس از یازده روز مدیریت و مقامات دولت ناگزیر از سر مذاکره وارد شدند. زمان خواستند و نتیجه مذاکرات کتبی شد. اما پس از پایان مهلت تعیین شده، دور‌های بعدی مبارزات این کارگران آغاز گردید. اعتصابات دور دوم کارگران پتروشیمی ماهشهر در مهر ماه سال جاری ١۴ روز بطول کشید و در کل نقطه قوت مبارزات کارگران پتروشیمی متحد شدن بیشتر صفوف مبارزه شان بعد از هر دور اعتراض و مبارزه حول خواست کلیدی و محوری کوتاه شدن دست پیمانکاران و انعقاد قرارداد مستقیم با شرکت بود. کارگران در این مبارزات هر بار اولتیماتوم دادند و بر سر اولتیماتوم خود ماندند و با این کار عزم جزم خود و قدرت اتحادشان را به نمایش گذاشتند. کارگران پتروشیمی در این مبارزات با برپایی اجتماعات هر روزه و انتخاب نمایندگانشان گام مهمی در سازمانیافتگی مبارزاتشان برداشتند. اجتماعات هر روزه آنان به محل تصمیم گیری و متحد شدنشان تبدیل شد. نمایندگان منتخب شرکت‌های مختلف درگیر در اعتصاب به عنوان هیات نمایندگان کارگران، د رعمل نقش شورای سراسری کل مجتمع پتروشیمی را در برابر مدیریت و دولت بازی کردند و با چنین صفی متحدی بود که گام به گام کارگران جلو آمدند. بدین سان بود که بعد از ده ماه کشاکش نتیجه مبارزات کارگران پتروشیمی ماهشهر به اینجا و موقعیتی که امروز قرار دارند کشیده شد.
طی تمام مراحل مبارزات کارگران پتروشیمی ماهشهر مدیریت و مقامات مربوطه تمامی تلاششان را بکار بردند تا در صفوف کارگران تفرقه ایجاد کنند. دست به دستگیری زدند. تلاش کردند از دیگر کارگرانی که در پستهای دیگری در این شرکت کار میکردند، برای چرخاندن تولید و خنثی کردن اعتصاب کارگران استفاده کنند، حتی از کارگران در پتروشیمی کرمانشاه خواستند که به جای کارگران اعتصابی بیایند و آنجا کار کنند. اما موفق نشدند و همه جا با صف متحد کارگران روبرو شدند. از سوی دیگر یک تلاش مدیریت برای شکستن اتحاد کارگران دادن وعده و وعید و در این میان ایجاد تزلزل در صفوف اعتراض کارگران بود. اما در برابر همه این تشبثات کارگران هوشیارانه عمل کردند و هر بار بعد از مذاکرات نمایندگان منتخب کارگران، همه کارگران را در جریان نتایج مباحثات قرار داده و در آخر هم با تصمیمی واحد جلو آمده و هیچگونه راه در روی برای کارفرمایان و دولت باز نگذاشتند و به این شکل تا همین جا توانستند گام به گام آنها را عقب برانند.
از نقطه قوتهای مهم دیگر اعتراضات کارگران پتروشیمی ماهشهر، اطلاع رسانی آنها و یا حضور بموقع خانواده‌ها در تجمعات کارگران است. طبعا اینها همه تصویری کلی است که از تعقیب کل این حرکت میتوان بدست آورد. اما شکی نیست که رهبرانی که سازمانده این اعتراضات گسترده بودند، تجربیات و حرفهای گفتنی بسیاری دارند و فراخوان من به آنان اینست که این تجربیات را بنویسند. باید این پیشروی‌ها را ثبت کرد و تجربیاتش را به بخش‌های کل جامعه انتقال داد. باید از درسهای مبارزات کارگران پتروشیمی ماهشهر آموخت.
امروز همانطور که اشاره کردم کارگران پتروشیمی ماهشهر در موقعیتی بسیار قدرتمند نسبت به یکسال قبل قرار دارند و بطور واقعی در یک قدمی تحقق خواست کلیدی، خواست کوتاه شدن دست پیمانکاران هستند. برای برداشتن گامهای بعدی باید آماده شد. تداوم تجمعات این کارگران برای تصمیم گیری و ادامه مبارزاتشان، ارتباط نمایندگان شرکت‌های مختلف موجود در این مجتمع برای حفظ ابعاد سراسری اعتراض در سطح کل این مجتمع هزاران نفره از مهمترین اقدامات برای حفظ اتحاد و قویتر کردن موقعیت این کارگران برای پیگیری خواستهایشان است. بعلاوه کارگران پتروشیمی ماهشهر با جلو آمدن با چنین خواست اساسی‌ای بدرجه‌ای راه را برای کارگران نفت و دیگر مجتمع‌ها یی که دقیقا با چنین خواست و با چنین معضلاتی روبرویند، باز کردند. امروز بهترین فرصت است که بخش‌های دیگر کارگران نیز در سطحی سراسری‌ای به این خواست اعتراضی بپیوندند. باید دست دلالان مفتخور از محیط‌های کار کوتاه شود. باید به این بردگی خاتمه داد.
واقعیت اینست که امروز مبارزات بخش‌های مختلف کارگران را خواستهای واحدی به هم پیوند میدهد. اعتراضات کارگران پتروشیمی ماهشهر به درجه زیادی بر فضای این اعتراضات و روحیه تعرضی کارگران تاثیر گذاشته است، تنها پاسخ گرد آمدن حول خواستهای سراسری و رفتن بسوی اعتصابات سراسری کارگری است.*