شکست طرح “هدفمند کردن یارانه ها”

این روزها دوباره بحث طرح یارانه ها در مجلس اسلامی داغ شده است. بنا به گزارش ایرنا کمیسیون موسوم به “کمیسیون ویژه طرح تحول اقتصادی” مجلس اسلامی در آستانه یک ‌سالگی اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها اعلام کرد: “عدم ‌تامین کامل منابع مورد نیاز قانون هدفمند‌سازی‌ یارانه‌ها از محل اصلاح قیمت‌های حامل‌های انرژی منجر به انباشته‌شدن کسری حدود ١۵٠ هزار میلیارد ریالی شده است. بنا به این گزارش پرداخت نشدن سهم ٣٠ درصدی بخش‌های اقتصادی از منابع ناشی از هدفمندی یارانه‌ها و نگرانی فزاینده از تشدید کسری بودجه باعث شد تا کمیسیون ویژه مجلس خواستار کشیده شدن ترمز ماشین هدفمندی در سال‌جاری و اصلاح فرایند اجرای قانون شود به‌ ویژه اینکه استقراض از بانک مرکزی برای پرداخت یارانه نقدی باعث افزایش نرخ تورم خواهد شد.”

طرح پرسرو صدای موسوم به “هدفمند کردن یارانه ها”  طرحی بود که قرار بود از نظر طراحانش جمهوری اسلامی را از بحران عمیق اقصتادی بیرون بکشد. در واقع تنها راهی بود که فکر میکردند اقتصادشان را نجات خواهد داد و یک سرمایه داری تیپیک بازار آزاد را بر مبنای چپاول کامل شکل خواهد داد. اما از همان ابتدا روشن بود که این طرحی محکوم به شکست است. ما در همین نشریه انترناسیونال گفتیم که این طرحی از قبل شکست خورده است. زیرا یک طرح کهنه ریاضت اقتصادی است اما حکومت اسلامی پیش شرطهای اعمال سیاست ریاضت اقتصادی (بیش از آنچه عملا به مردم تا کنون تحمیل شده ) را در شرایط کنونی ندارد. اما اوضاع حتی از آنچه ما پیش بینی کرده بودیم برای جمهوری اسلامی خرابتر از آب در آمد. اول انقلاب و خیزش عظیم سال ٨٨ پیش آمد و همه چیز را بهم ریخت. اما علاوه بر این به مدت کوتاهی بعد از آن خیزش، احمدی نژاد که به همراه این طرح و در واقع با هدف اجرای این طرح به راس دولت رانده شده بود و به ملیجک خامنه ای شهرت یافته بود، و آنهمه دردسر و مخمصه برای حکومت به این دلیل درست شد، خود با جناح خامنه ای سرشاخ شد. و این دیگر همه چیز را بهم ریخت. و بعلاوه تحریمهای اقتصادی بین المللی هرروز فشار بیشتری را به جمهوری اسلامی وارد میکند و این بار با تحریم نفت و بانک مرکزی، اقتصاد جمهوری اسلامی به معضل بسیار حیاتی ای روبرو شده است. اکنون بطور خلاصه اوضاع اینگونه است که طرح یارانه ها برای احمدی نژاد یک طرح به اصطلاح ناموسی و مرگ و زندگی است. و برای باند خامنه ای موفقیت این طرح باعث تقویت احمدی نژاد میشود. در نتیجه آن شور و اشتیاقی که از جانب این جناح از ابتدا برای طرح یارانه ها نشان داده میشد بهیچ وجه دیگر وجود ندارد. بلکه برعکس بعضا سر راه آن سنگ اندازی میکنند و تلاش میکنند آنرا متوقف کنند. از سوی دیگر باند احمدی نژاد میخواهد از این طرح برای مقابله با جناح رقیب استفاده کند و آن جنبه های اقتصادی آن برایش چندان مهم نیست. زیرا چندان آینده ای برای خود در حکومت نمی بیند. طی چند ماه اخیر دولت احمدی نژاد حتی از صندوق ذخیره دولتی و منابع دیگر پول برداشت کرده است تا صرف پرداخت نقدی یارانه ها بکند. و آخرین خبر همانست که این طرح اکنون ١۵ میلیارد دلار دچار کسری بودجه است. بعلاوه ۵٠ میلیارد هم دولت احمدی نژاد از بانک مرکز تنخواه دریافت کرده که آنهم بنا به گفته نمایندگان مجلس اسلامی پرداخت نشده است. به همین دلیل مجلس اسلامی زمزمه کشیدن ترمز این طرح و توقف کامل این طرح را دارد طرح میکند. بعبارت دیگر احمدی نژاد پولهایی را صرف پرداخت یارانه نقدی میکند تا در انتخابات بعدی رای بخرد. این را برخی از نمایندگان مجلس اسلامی به نحوی تلویحی بیان کرده اند. اما صراحتا نمیتوانند بیان کنند زیرا کل توطئه هایشان را در مورد این طرح که قطع کامل یارانه ها و به فقر بیشتر کشیدن مردم بود را رو میکند. از سوی دیگر بخشی از پولهایی که به بهانه کمک به تولیدات اشتغالزا قرار بود به کارفرمایان خودی پرداخت شود، و حدود ٣٠ درصد از درآمد حاصل از زدن یارانه ها بود پرداخت نشده است. اینهم بنا به برخی شواهد به این دلیل است که این کافرمایان غالبا از آقازاده های منتسب به جناح رقیب هستند. به کل این تصویر باید مقاومت مردم در پرداخت قبضهای سنگین برق و گاز را اضافه کرد که بالغ بر میلیاردها دلار میشود و دولت جرات فشار به مردم را ندارد و عملا به آن تن داده است. همه اینها و بسیار تنگناهای دیگر بیانگر اینست که طرح “هدفمند کردن یارانه ها” دچار شکست شده است و همانگونه که نمایندگان مجلس اسلامی طرح میکنند این احتمال زیاد است که کلا متوقف شود. اما متوقف کردن آنهم میتواند علاوه بر همه جنبه های دیگر به بالا گرفتن نزاعهای درون حکومت منجر شود. بیشترین احتمال اینست که این طرح با کل دولت احمدی نژاد کلا برچیده شود و به زباله دان انداخته شود. اما این طرح بهمراه خود گرانی و تورم زیادی را آورده و زندگی را بر مردم سخت تر کرده است. حتی با وجود پرداخت بخشی از یارانه ها بصورت نقدی اکنون فشار گرانی بر مردم بسیار بیش از قبل از اجرای این طرح است. اما اگر این هم زده شود تنها چیزی که از این طرح میماند همان گرانی چند ده درصدی است که زندگی زیر خط فقر کارگران و مردم محروم را از آنچه اکنون هست نیز بسیار وخیم تر خواهد کرد. تنها راه خلاص شدن از این وضعیت به زیر کشیدن کل جمهوری اسلامی با تمام جناحها و طرحها و سیاستهایش میباشد. برای مردم هم عملا راهی جز این باقی نمانده است.*