پیرامون مساله هژمونی (۷)

(بحثی دردیسکورس جنبش چپ)

ادامه‌ی خواندن→

پیرامون مساله هژمونی (۶)

(بحثی دردیسکورس جنبش چپ) ادامه‌ی خواندن→

 نگاهی به تبیین گرامشی از مسآله هژمونی  

حدود یک دهه بعد از انقلاب اکتبر موضوع هژمونی مورد توجه دقیق آنتونیوگرامشی قرار گرفت. وی – به مثابه اندیشه ورزی مارکسیست –  روی این مقوله مهم ( با عنایت به دیدگاههای تئوریک و برنامه های عملی جنبش چپ ایتالیا ) با خلاقیّت بسیار کار پژوهشی کرد و دراین باب به رویکردها و پاسخهای تازه و بدیع رسید. دریافتهایش – طی یک دهه مطالعه و بازبینی و بازنویسی – رفته رفته ژرفا و گسترش یافتند و سرانجام در دستنوشته های وی به صورت نهائی عرضه شدند.  ادامه‌ی خواندن→

نگاهی به تناتقضات کتاب “دو تاکتیک سوسیال دموکراسی”  درباب “هژمونی”

همان طور که در بخشهای پیشین اشاره کردم، کتاب “دو تاکتیک …..” لنین نزد “احزاب اردوگاه” سابق و هنوز هم نزد م ـ ل های ما، به مثابه مرجع و منبع اولی درباب مسائل مربوط به “هژمونی پرولتاریا در انقلاب دموکراتیک” محسوب می شود و طی دهه ها بحث، اکثر نقل قول های توجیهی از همین اثر بوده اند. بنابراین لازم است نقطه نطرات لنین در این کتاب را که در ژوئیه ۱۹۰۵ یعنی همزمان با برآمدهای عظیم جنبش کارگری و آغاز شورش های دهقانی، نوشته شده، بازبینی و مورد دقت قرار دهیم. مطالب این کتاب همان طور که از نامش پیداست، به منظور پاسخ گویی به حیاتی ترین مسائل مبرم آن دوره یعنی “تاکتیک” سوسیال دموکراسی روسیه در انقلاب دموکراتیک تدوین یافت و ناگفته پیداست که از مسآله هژمونی نیز برداشتی تاکتیکی عرضه شده است. آن جمله ای از این تالیف که به مثابه فرمول هژمونی معروف شده عبارتست از “استقرار دیکتاتوری دموکراتیک کارگران ـ دهقانان” در انقلاب دموکراتیک. پیش از پرداختن به چگونگی کاربست این فرمول در تاکتیک های تبلیغاتی و سازماندهی آن دوره از جانب فراکسیون لنین، ضروری است که به زمینه اساسی استنتاجات تئوریک لنین در این کتاب نگاهی اجمالی بیندازیم. ادامه‌ی خواندن→

 استدلال دیگر لنین درباره ضرورت سانترالیسم نیز بنیان محکمی نداشت. او تصّور می کرد  معضل اپورتونیسم را که در آن شرایط تاریخی بیشتر محصول وضعیت سیاسی عقب مانده جامعه روسیه و بخصوص ناشی از ضعف حضور همه جانبه پرولتاریا در صحنه های گسترده نبرد بود، به کمک کشیدن و تنگ کردن تسمه های سازمانی و تشدید وسواس ایدئولوژیک بعلاوه اعمال سلطه بلامنازع حکمرانی رهبری حزب حل  و فصل خواهد کرد. در حالی که فرصت طلبی، بی ثباتی و گرایش به ولنگاری سازمانی و انحراف از به اصطلاح «صراط مستقیم»، آبشخورهای بسیار متنوعی داشته، خصلتی بوده و هست که در تمام ادوار جنبش با هردرجه از نظم و ترتیب و ساختار سازمانی می تواند به نوعی بارز شود. تجارب پیش و پس از  آن زمان هم نشان می داد  اپورتونیسم در شرایط و به طرق گوناگون بروز می کند. این انحراف می تواند خود را به شکل علائق و گرایشات متفاوت در آورد، به امکانات مختلف سازمانی توسل جوید و زیر ماسکهای جوراجور – گاه حتی در پس صورتک تند روی و تملق و رهبرپرستی و اطاعت کورکورانه- نیز کار خویش را پیش برد و به اهداف خود نائل شود. ادامه‌ی خواندن→

در اندیشه اعضای “گروه رهایی کار” سوسیال دموکراسی و پرولتاریا، اجزای یک پدیده واحد تاریخی ـ مبارزاتی بودند، حال آن که می دانیم تز حزب “انقلابیون حرفه ای” لنین و  نظریه سوسیالیسم به مثابه ایدئولوژی که “باید از خارج به داخل طبقه برده شود” ، در آغاز توسط “نسل جوان” رهبران و در راس آنها لنین مطرح شد. در پرتو این نظریات جدید، معنی “هژمونی پرولتاریا”  دیگر  با “هژمونی سوسیال دموکراسی”  همسان نبود. اولی در واقع به واسطه دومی تعیّن می یافت ، و درعمل و پروسه پیکار ، اغلب ابزار کار دومی می شد. همین تمایزها و تعبیرهای متفاوت و ممکن، که ابتدا در عرصه تئوری بارز شدند و سپس در زمینه سازماندهی و روند تشکیل و تکوین حوزه های حزبی و پروسه مشخص مبارزاتی فرا روئیدند،منبع اختلافات و مشاجرات حادّی  شدند که طیّ دو سال اخر پیش از انقلاب ۱۹۰۵ در  درون جنبش  روسیه تزاری (در داخل و خارج کشور) جریان پیدا کردند. بنابراین، با وجودی که ادامه‌ی خواندن→

پیرامون مساله هژمونی

(بحثی دردیسکورس جنبش چپ) ادامه‌ی خواندن→

خوب به خاطردارم دهه اول عضویّت و حضور فردی درشورای ملی مقاومت یعنی ( ۱۳۶۴ – ۱۳۷۲) رابطه مالی با شورا / مجاهدین درکارنبود، جزیک مورد که آن هم  درپی اصرارزیاده ازحدّ مسعود رجوی (درسال ۶۸) ازوی خواهش کردم برای حلّ مسآله ای که عاجل بود امداد رساند. مسآله قرضی بود به دوستی که می خواست ازایران خارج شود و نیاز مالی عاجل داشت. آن پول بلافاصله با مسافر روانه شد و کارش راه افتاد. ادامه‌ی خواندن→

اکثرخوانندگان می دادند که در زبان سازمان رجوی، ” جی.سی” مخفّف جنگ سیاسی و “افسران وسربازان” این جنگ اکنون سایبری، جزاصل اختفاء به هیچ قاعده و اخلاقی محدود نیستند. ادامه‌ی خواندن→

هانس ُمدرو  نخست وزیر جدید و شخصیّت محبوب و مورد احترام کلیه جریانهای اپوزیسیون ، تتمه اقتدار حکومت حزب را دردست دارد. وی دراولین هفته های نخست وزیری زیر فشار شدید جناح محافظه کار حزب و دستگاه بوروکراسی و سران سازمان امنیّت کشور، با وجودی که خود با اصل انحلال سازمان مزبور موافقت دارد ، اما مرتکب یک اشتباه بزرگ می شود: ادامه‌ی خواندن→