در میانمار (برمه) چه میگذرد؟
گفتوگو با یک گروه آنارشیست میانمار
تا لحظهای که مصاحبه زیر با یکی از اعضای گروه آنارکوپانک The Rebel Riot فعال در میانمار صورت بگیرد، دولت نظامی موسوم به Tatmadaw بیش از هفتصد نفر از معترضان را کشته بود. نظامیان کودتا را به بهانه تقلب در انتخابات نوامبر ۲۰۲۰ انجام دادند. کودتاگران یک سال وضعیت اضطراری اعلام کردند.
میانمار سال ۱۹۴۸ استقلال خود را از انگلستان اعلام کرد. ارتش سال ۱۹۶۲ قدرت را به دست گرفت. دولت نظامی رسماً سال ۲۰۱۱ منحل شد. با این حال نظامیان در انتخابات پارلمانی یکچهارم کرسیها را در اختیار گرفتند.
کودتاگران برای جلوگیری از انتشار اخبار سرکوب، اینترنت را مسدود کردند اما آن را گاهی باز میکنند. مصاحبه زیر در یکی از زمانهای بازگشایی اینترنت انجام شده است. این مصاحبه را رادیو فراگماتا انجام داده است.
همان گونه که در مصاحبه میخوانیم فعالان آنارشیست دولت چین را عامل کودتا اعلام میکنند. گفتنی است که روز ۱۴ مارس ۲۰۲۱ در منطقهی صنعتی هلاینگ تاریار که یک منطقه صنعتی در شمال رانگون، پایتخت میانمار (برمه) است، چندین آتشسوزی و سابوتاژ در سیودو کارخانه رخ دادند که همگی عمدی بودند. کارگران اعتصابی پیشتر اعلام کرده بودند که در برابر هر یک معترض کشتهشده یک کارخانه را به آتش میکشند. بیشتر این کارخانهها متعلق به سرمایهداران و دولت چین بودند. پس از آن که کارگران به وعده خود عمل کردند، دولت چین کمی عقبنشینی کرد و حتا اعلام کرد که نقشی در کودتا نداشته است!
مقدمه و ترجمه: نادر تیف
۹ مه ۲۰۲۱
پرسش: اخبار میانمار در رأس خبرهای بینالمللی قرار گرفته است. از دید شما وضعیت چگونه است؟
پاسخ: وضعیت از روز اول فوریه وخیم شده است. نظامیان هر روز افرادی را دستگیر میکنند. تاکنون هفتصد نفر را کشتهاند، البته اینان کسانی هستند که از مرگشان اطلاعات وجود دارد و احتمالاً تعداد بیشتر است. مردم در ترس و وحشت روزگار میگذرانند و هر روز از خود میپرسند که آیا دستگیر یا کشته میشوند؟ نظامیان مردم را بدون دلیل بازداشت میکنند و تحقیق نمیکنند که آیا کسی در اعتراضات شرکت کرده است یا نه.
پرسش: آیا میتوانید کمی بیشتر توضیح دهید که چگونه وضعیت تغییر کرد و آیا استعمارگران غربی نقشی در آن دارند؟
پاسخ: از ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰ تلاش شد که نوعی دمکراسی هر چند سرودم بریده در میانمار شکل بگیرد، اما در همین دهه نیز نظامیان بودند که رشته اصلی امور را در دست داشتند. ارتش هرگز به لیگ ملی برای دمکراسی (NLD) [حزب انگ سان سو چی – م.] اجازه نداد که قدرت را واقعاً اعمال کند. این گروه سیاسی سالهای ۲۰۱۵ و ۲۰۲۰ در انتخابات پیروز شد، اما نظامیان ادعا کردند که در انتخابات ۲۰۲۰ تقلب شده و آن را بهانهی کودتا کردند. کودتاگران تلاش میکنند که به کودتای خود دلایل عقلانی بدهند. هر چند استعمارگران غربی نقش فراوانی در تاریخ میانمار دارند، اما اصلیترین عامل کودتای اخیر دولت چین است.
پرسش: ما دائماً میشنویم که دولت مردم را در تظاهرات شهری میکشد، اما در روستاها هم علیه گروههایی که وجود دارند، کشتار هست. علت چیست؟
پاسخ: سرکوب در شهر و روستا افزایش یافته است، زیرا دولت از همبستگی و پیوند جنبشهای انقلابی به شدت میترسد.
پرسش: شما به عنوان آنارشیستهای فعال در برمه چگونه با گروههای دیگر ضدکودتا و موافق دمکراسی فعالیت میکنید در حالی که آنها چشماندازهای شما را نمیپذیرند؟
پاسخ: ما در شرایط فعلی مته به خشخاش نمیگذاریم. نیروها و افراد سیاسی گوناگونی که اختلاف نظر دارند، امروز برای مبارزه با دشمن مشترک گرد هم آمدهاند. ما از همه گروههایی که با کودتاگران مبارزه میکنند، پشتیبانی میکنیم. ما آنارشیست هستیم و نظرات خود را در شبکههای اجتماعی مطرح میکنیم و در عین حال با همه کسانی که علیه دولت میانمار به عنوان دشمن مشترک میرزمند، اعلام همبستگی مینماییم.
پرسش: نیروهای سیاسی دیگر که با کودتاگران مبارزه میکنند چه برخوردی با آنارشیستها و ضدفاشیستها دارند؟
پاسخ: ما نظر آنها را در رابطه با خود نمیدانیم، اما خودمان به عنوان آنارشیست در میان مردم هستیم و با همه کسانی که برای کسب حقوق خود مبارزه میکنند، همراهی میکنیم.
پرسش: آیا قیام علیه کودتاگران گروههایی را که اختلاف داشتند به وحدت سوق داده است؟ اگر چنین است، آیا این همبستگی بیسابقه در میانمار به اختلافات تاریخی پایان میدهد یا فقط برای یک دوره موقت است؟
پاسخ: ما بر این باوریم که کودتاگران دشمن مشترک همه کسانی هستند که از آنان حمایت نمیکنند. گروههای اتنیکی زیادی که از وحشتآفرینی رنج میبرند در کنار هم و کنار عموم مردم علیه کودتاگران مبارزه میکنند. اکنون همگان در کنار هم قرار میگیرند تا علیه ترور مبارزه کنند. همه گروههای اتنیکی با بامارها [دو سوم جمعیت میانمار – م.] در کنار هم قرار گرفتهاند تا با رژیم کودتایی مبارزه کنند و این بیسابقه و مثبت است.
پرسش: آیا شما از گروههایی بیشتر حمایت میکنید؟
پاسخ: ما از کمیته اعتصاب عمومی (General Strike Comitte) پشتیبانی زیادی میکنیم، زیرا در آن اعضای زیادی از چپ حضور دارند. در این کمیته به ویژه کارگران و دانشجویان سندیکالیست فعال هستند.
پرسش: مقاومت علیه رژیم نظامی در سطح کشور چگونه است؟ آیا پویایی مبارزه در شهرها و مناطق گوناگون متفاوت است؟ ما شاهد شورش در شهرها و قیام مسلحانه در مناطق روستایی هستیم. اما نظامیان به همه یورش میآورند. برخی مردم نگران هستند که وضعیت شبیه سوریه شود. اگر ارتش دست به عقبنشینی نزند، آیا جنگ داخلی محتمل است؟
پاسخ: مقاومت در سراسر کشور در یک سطح جریان ندارد و بستگی به گروهی که درگیر مبارزه میشود و همچنین مکان و اراده افراد درگیر دارد. شرایط مبارزه در همه جا همگون نیست و مقاومت در هر منطقهای باید با وضعیت شهری و روستایی آن همخوانی پیدا کند. همبستگی با انقلاب نیز با وضعیت جمعیت هر منطقه بستگی دارد. برخی از شهرها کاملاً و بعضی دیگر جزئاً در اعتصاب عمومی شرکت میکنند. شرایط دائماً تغییر میکند و نمیتوان یک پاسخ قاطع داد. من نمیدانم آیا وضعیت مانند سوریه خواهد شد یا نه.
پرسش: آیا در کشور اعتصاب عمومی جریان دارد و تأثیری داشته است؟
پاسخ: اعتصاب عمومی به وقوع پیوسته است و قطعاً پایههای رژیم نظامی را لرزانده است.
پرسش: ما شنیدیم که اعتصابات گسترده به زنجیره تأمین مواد غذایی و برخی منابع دیگر بالقوه و همچنین ثبات کاری کارگران ضربه زده است. ما همچنین شنیدیم که در چنین وضعیتی مردم شبکههای همیاری متقابل درست کردهاند. آیا این یک واقعیت است یا خیالپردازی بیش نیست؟
پاسخ: همبستگی بین غیرنظامیان مهمترین سویهی جنبش اجتماعی جاری علیه حکومت نظامیست. اراده مردم برای حمایت از یکدیگر در برابر دشمن مشترک، علیرغم شرایط سخت، بر پایه تأمین اقلام خوراکی و مایحتاج اولیه به وجود آمد. این همبستگی حتا در شرایط آرامتر وجود داشت. پس این یک خیالپردازی نیست. این همبستگی نیروییست که انسانیت را زنده نگه داشته است.
پرسش: قدرتهای غربی کورکورانه از آنگ سان سو چی حمایت کردند و حتا به او جایزه نوبل دادند، در حالی که به نسلکشی روهینگیایان اهمیت نداد و دست ارتش را برای آن و دیگر خشونتها باز گذاشت. اکنون مردم به طور گسترده در خیابانها هستند و باز هم همان قدرتهای غربی او را رهبر اعلام میکنند. نظر شما به عنوان آنارشیست در این باره چیست؟
پاسخ: من شخصاً برای آنگ سان سو چی احترام قائل هستم. اما مردم برای آزادی مبارزه میکنند و نه برای او. او نیز از سالها پیش برای دمکراسی و مردم مبارزه میکند. من در باره او احساسات متفاوتی دارم. وی برای دمکراسی و مردم میانمار فداکاریهای زیادی کرده است، اما من مخالفم که او را نماد سیاسی، قهرمان کشور یا رهبر جنبش کنونی نامید. من به شدت با سکوت او در رابطه با سرکوب گروههای اتنیکی و نسلکشی روهینگیایان مخالفم.
پرسش: قدرتهای غربی در تظاهرات گذشته برای «دمکراسی» در میانمار از راهبان بودایی که به زعم آنها «مسالمتآمیز» اقدام کردند، تمجید نمودند. بدیهیست که وقتی نظامیان بیقید و شرط یکچهارم پارلمان را در اختیار خود دارند، صحبت از «دمکراسی» زیادهگوییست. با این حال راهبان بودایی پرشماری «ضدکودتا» هستند و در عین حال مواضعی به شدت ملیگرایانه و نژادپرستانه علیه مردم به حاشیه رانده شده همچون روهینگیایان دارند و حتا از حمله به آنان و به آتش کشیدن روستاهایشان حمایت کردند که منجر به یک بحران بزرگ پناهجویی در سطح جهان شد. آیا این راهبان بودایی نقشی در جنبش کنونی دارند و شما چگونه با آنان برخورد میکنید؟
پاسخ: ما در میانمار سه گونه راهب بودایی داریم. دسته اول راهبانی هستند که در انقلاب زعفران [جنبشی که در سال ۲۰۰۷ در میانمار به وقوع پیوست – م.] شرکت کردند و هوادار دمکراسی هستند. این دسته به کرامت انسانی اهمیت میدهند و دارای روحیات بازی هستند. گروه دوم راهبان ۹۶۹ و راهبان Mabata هستند که از نظامیان طرفداری میکنند و به شدت جنسیتگرا و هموفوب هستند. آنان در ضمن ضدروهینگیا و ضدمسلمان هستند. دسته سوم آنانی هستند که به سیاست کاری ندارند و نیروی خود را صرف دین و کارهای خیریه میکنند. البته بسیاری از راهبان عروسکان خیمهشببازی نظامیان هستند.
پرسش: نظامیان چه پایه پشتیبانی دارند؟ چه کسانی واقعاً از آنان حمایت میکنند؟ آیا اعضای سابق جنبش ناسیونالیست بودایی راست افراطی ۹۶۹ از آنان هواداری میکنند؟
پاسخ: بیشتر کسانی که از نظامیان حمایت میکنند دوستان راهبان بودایی هستند. اینان سرمایهداران بزرگ، نخبگان و سلبریتیهایی هستند که بدون نظامیان دارای موقعیتی که دارند، نبودند و فقط نظامیان میتوانند امتیازات آنان را پاسداری کنند.
پرسش: ما در جنگ داخلی سوریه شاهد بودیم که مناطق زیادی درگیر و با گرسنگی و بمباران شیمیایی روبهرو بودند در حالی که به نظر میرسید در شهر نظامی دمشق به نوعی زندگی عادی جریان داشت. آیا در میانمار همه کشور درگیر مبارزه علیه کودتاگران است یا این که در بخشهایی که وفاداری به رژیم بیشتر است، اتفاق ویژهای نمیافتد؟
پاسخ: وضعیت در هر منطقهای فرق میکند. مثلاً مسدود کردن اینترنت و حتا رسانهها همه جا نیست. بالطبع هر جا مبارزه و مقاومت بیشتری در جریان است، اینترنت یا مسدود یا کمتر است. در همین مناطق دستگیری و سرکوب بیشتر است. در برخی مناطق وضعیت به شکل جنگ داخلی درآمده است. پیشگویی آینده دشوار است. اگر کودتاگران کنارهگیری نکنند، امکان این که وضعیت شبیه سوریه بشود کم نیست، زیرا بخش کوچکی از مردم از آنان حمایت میکنند.
پرسش: نظر شما در باره دخالت بالقوه غرب چیست؟ آیا تحریمها میتوانند به نظامیان ضربه بزنند یا بیش از آنان، مردم فقیر را فلج میکنند؟
پاسخ: تحریمها قطعاً به اقتصاد ضربه میزنند و هم رژیم و هم مردم را تحت تأثیر قرار میدهند. تحریمهای بینالمللی موجب خواهند شد که فقیران شغل خود را بیش از پیش از دست بدهند و بیثباتتر از قبل شوند. اما خوب اقتصاد را هم شدیداً فلج میکنند و به رژیم نظامی ضربه میزنند. متأسفانه هر چقدر اقتصاد بیشتر فلج شود، رژیم نظامی به سرکوب گستردهتری علیه طبقه کارگر دست خواهد زد.
پرسش: آیا نیازی به حمایت مالی و لجستیکی وجود دارد؟ اگر آری، آیا راه اعتمادپذیر و مطمئنی برای کمک به مردم میانمار هست؟ شما چه سازمانهایی را برای کمکرسانی پیشنهاد میکنید؟
پاسخ: ما به حمایت مالی و لجیستیکی نیاز داریم. شما میتوانید با برپایی تظاهرات مقابل سفارت میانمار در کشورتان به ما کمک کنید. شما میتوانید در اینجا https://www.facebook.com/fnbmyanmar به برنامه «غذا و نه بمب برای میانمار» کمک مالی کنید.
پرسش: شما به جز درخواست حمایت مالی، چه پیامی دارید؟ مردم خارج از میانمار چگونه میتوانند با مبارزات جاری ابراز همبستگی کنند؟
پاسخ: اقتدارگرایی و فاشیسم فقط مسئله میانمار نیست و در سراسر جهان وجود دارد. ما باید به وظایف انسانی خود عمل کنیم و همه جا علیه اقتدارگرایی و فاشیسم مقاومت و مبارزه کنیم. اگر به این موضوع اهمیت ندهیم، آنها روزبهروز بیشتر گسترش مییابند.
ما به همبستگی بینالمللی برای مبارزه با نظم فاشیستی نیازمندیم.
صفحه گروه در فیسبوک:
https://www.facebook.com/therebelriot/
برای مطالعه بیشتر: