روز اول ماه مه، روز جهانی مبارزه و همبستگی کارگری در سراسر جهان است. هر چند این روز منشائش در اعدام و درگذشت پنج کارگر آنارشیست در ایالات متحده آمریکاست، اما متعلق به هیچ ایدئولوژی و گروه سیاسی نیست. بورژوازی دهههاست تلاش کرده این روز جهانی را از محتوا خالی کند، اما هرگز موفق نشده است.
امسال تظاهرات اول ماه مه در پاریس با حضور چندین سندیکا و تشکل کارگری برگزار شد. گروههای سیاسی و تشکلات آنارشیست مانند سالهای گذشته در میدان «جشنها»ی پاریس تجمع کردند و با صفوفی فشرده و منظم به میدان «جمهوری» رسیدند. تظاهرات وحدتطلبانه کارگری اول ماه مه، با هر گرایش و نظری، از این میدان به سوی میدان «ملت» در نظر گرفته شده بود. اکنون چند سالیست که چند هزار نفر جلوی صف رسمی سندیکاها قرار میگیرند و با شعارهای رادیکالتری نسبت به تظاهرات رسمی، شور دیگری میآفرینند. این گروه گاهی به بانکها و شرکتهای چندملیتی به عنوان نمادهای سرمایهداری بزرگ حمله میکند. امسال هم شیشههای یکی از شعبات بانک «سوسیته ژنرال» در هم شکسته شد. این بانک در سال ۲۰۱۹ عملکردی نزدیک به ۲۵ میلیارد یورو و ۳ میلیارد و ۲۰۰ میلیون یورو سود داشته است. این گروه از افراد به قولی «بلوک سیاه» تشکیل میدهند که به هیچ عنوان یک گروه سیاسی متشکل نیست. بلوک سیاه در یک تظاهرات شکل میگیرد و سپس متلاشی میشود. هر گروه از کسانی که با هم ارتباط دارند و سپس یک بلوک سیاه چند هزار نفری تشکیل میدهند، معمولاً دو یا سه نفر هستند و همین شکل از حرکت موجب شده است که نیروهای پلیس، علیرغم تلاشهای فراونشان، نتوانند در بلوک سیاه نفوذ کنند. اعضای یک بلوک سیاه میتوانند آنارشیست یا مارکسیست باشند، کمااینکه بارها دیده شد است که پرچمهای سیاه به عنوان نماد آنارشیسم یا پرچمهای سرخ منقوش به داس و چکش به عنوان نماد مارکسیسم حمل میکنند. البته نام بلوک سیاه ربطی به نماد آنارشیسم ندارد. نیروهای بلوک سیاه برای این که پلیس نتواند آنان را شناسایی کند لباسهای سیاه میپوشند و نقاب سیاه بر چهره دارند زیرا عامدانه دست به اقدامات «غیرقانونی» میزنند.
همانگونه که تظاهرات آنارشیستها در میدان جشنها به سمت میدان جمهوری دارای «سرویس نظم» (به فرانسوی Service d’ordre یا SO ) بود تظاهرات بزرگ میدان جمهوری به سمت میدان ملت نیز دارای سرویس نظم خود بود. امسال در پایان تظاهرات اول ماه مه پاریس به سرویس نظم یکی از سندیکاهای فراخواندهنده که ث.ژ.ت.(CGT) بود حمله شد، چند کارگر عضو این کنفدراسیون زخمی شدند و شیشههای چند وانت تدارکاتی آن در هم شکسته شد. هر چند یاوهگویانی که رویدادها را از دوربینهای رسانههای جریان اصلی همچون شبکههای خبری تلویزیونی FranceInfo، LCI، Cnews و BFMTV میبینند حمله به ث.ژ.ت. را فوراً به گردن بلوک سیاه انداختند، اما ث.ژ.ت. در همان شب اطلاعیهای منتشر کرد و نوشت که حملهکنندگان خود را «منسوب» به جلیقه زردها کردند که این خود بدین معنا نیست که واقعاً آنان جلیقه زرد بودند. یاوهگویان که فوراً بلوک سیاه را مسئول حمله اعلام کردند حتا از فرماندهی پلیس پاریس هم کندذهنتراند، چرا که این نهاد روز بعد حمله اعلام کرد که برای معلوم کردن هویت حملهکنندگان دست به تحقیق میزند و هیچ نامی نه از جلیقه زردها برد و نه بلوک سیاه! البته ما نیازی به سگان حافظ سرمایه و سرکوب یعنی نیروی پلیس نداریم تا هویت حمله کنندگان را دریابیم. یکی از سندیکاهای فراخواندهنده این تحقیقات را انجام داده و نتیجه را به صورت داخلی اطلاعرسانی کرده است. با توجه به درونی بودن اطلاعرسانی فقط بخشهایی از آن که میتوان انتشار بیرونی داد در زیر خواهد آمد. اما پیش از آن به موضعگیری علنی سه تشکل آنارشیست در رابطه با حمله به ث.ژ.ت. میپردازیم.
«سندیکای متحد ساختمان» که یکی از سندیکاهای کنفدراسیون (آنارکوسندیکالیست) ملی کار (CNT) است در اطلاعیهای که سوم ماه مه منتشر کرد حمله به کارگران عضو سرویس نظم ث.ژ.ت. را محکوم کرد. این سندیکا نوشته است که هر چند سرویس نظم ث.ژ.ت. سابقاً به کارگران عضو سندیکای متحد ساختمان با الفاظی زشت و جنسیتگرا یورش آورده است، اما حمله به همان سرویس نظم را نادرست اعلام میکند. سندیکای متحد ساختمان نوشته است که حمله به ث.ژ.ت. اشتباه در هدفگیریست و به وحدت طبقاتی کارگران ضربه میزند، هر چند این طبقه دارای راهکارها و راهبردهای متفاوت است. متن کامل اطلاعیه در لینک زیر در دسترس است:
«گروه ژورژ مورل» عضو فدراسیون آنارشیست (بلژیک، فرانسه و سوئیس) که در شهر آمین فعالیت میکند در اطلاعیهای که روز چهار مه منتشر کرد حمله به سرویس نظم ث.ژ.ت. را محکوم کرد. این گروه افزود که قصد ندارد راهکارهای سنتی اعتراض و رادیکال را در برابر هم قرار دهد. کسانی که به کارگران سرویس نظم ث.ژ.ت. حمله کردند با فریاد آنان را Collabo معرفی کردند. این واژه برای کسانی استفاده میشد که در دوران اشغال فرانسه توسط آلمان هیتلری به فرانسویانی اطلاق میشد که با نازیها همکاری میکردند. گروه ژورژ مورل استفاده از این واژه را نیز نکوهید و نوشت که درست نیست تا دم و دستگاه یک پلیس سرکوبگر بورژوازی را با یک تشکل سندیکایی تودهای یک کاسه کرد. این گروه همبستگی خود را با کارگران عضو سرویس نظم ث.ژ.ت. اعلام کرد. متن کامل اطلاعیه این گروه:
https://fa-amiens.org/Retour-sur-le-1er-Mai-2021.html
و سرانجام به اطلاعیه یک گروه سیاسی دیگر آنارشیست به نام «اتحادیه کمونیست لیبرتر» بپردازیم. این گروه برای اطلاعیه خود عنوان «ضربه به یک نفر از ما، ضربه به همه ماست» برگزیده است. این سازمان سیاسی ضمن محکوم کردن حمله به اعضای سرویس نظم ث.ژ.ت. نوشته است که این اقدام یک معنای سیاسی روشن دارد و آن هم این است که کسانی علیه خودسازماندهی زحمتکشان ابراز تنفر میکنند. این گروه نوشته است:«حمله فیزیکی، زخمی و مثله کردن زحمتکشانی که جرمی به جز متشکل شدن علیه استثمارکنندگانشان ندارند یکی از مختصات بارز راست افراطیست که مستقیماً در خدمت دشمنان طبقاتی ما، یعنی دولت و بورژوازی هستند.» اتحادیه کمونیست لیبرتر (آزادمنش) نوشته است که حملهکنندگان به ث.ژ.ت. آگاهانه یا ناآگاهانه همدست قدرت حاکم هستند. متن کامل نوشته این گروه:
هیئت تحقیق سندیکالیست (که ربطی به ث.ژ.ت. ندارد) در اطلاعیه درونی خود مینویسد که بسیار مشکل است تا به روشنی تصویر درستی از همه افراد حملهکننده داد. با این حال در میان آنان کسانی بودند که قبلاً عضو سازمانهای آنارشیست فردگرا و خودمختار بودند و از آنها اخراج شدند چرا که رفتاری داشتند که با اصول پذیرفته شده آنارشیسم در تناقض اساسی بود از جمله این که برخوردهای خشن، جنسیتزده و سلطهطلب بروز میدادند. افراد حملهکننده اغلب در مصرف الکل افراط کردهاند. آنان همچنین گفتارهای ضدسندیکالیستی دارند و شعارهای کسانی که طرفدار تئوری توطئه هستند مطرح میکنند. هیئت تحقیق بی آن که نامی از بلوک سیاه یا جلیقه زردها بیاورد بر این باور است که افراد حملهکننده به راست افراطی وابسته هستند که قصد دارند به اعتراضات کارگری بیش از پیش نفوذ کنند و به همین جهت خواستار مواظبت بیشتر و جستوجوی راهکار برای مقابله با آنان شده است. این هیئت تحقیق در ابتدای گزارش نوشته است که فرمانده پلیس کنونی پاریس که دیدیه لالمان (Didier Lallement) نام دارد از چهار اتحادیه فراخواندهنده به تظاهرات امسال اول ماه مه یعنی ث.ژ.ت. (CGT)، اف.اُ (FO)، اف.اس.ئو. (FSU) و اس.ئو.د. (SUD) خواسته بود که به فرمانداری پلیس بیایند و در جلسهای برای هماهنگی بیشتر شرکت کنند، اما هر چهار اتحادیه به نشانه اعتراض به خشونتهای پلیسی به این درخواست پاسخ منفی دادند.
نگارنده این سطور حملات وحشیانه نیروهای پلیس را تأیید میکند. روز اول ماه مه به همراه یک فعال کارگری تبعیدی مشغول پخش ترجمه بیانیه یک تشکل کارگری داخل ایران بودیم، در میانه راه از شدت گاز اشکآور و گلولههای آن که پلیس به هر سو پرتاب میکرد، مجبور به ترک تظاهرات شدیم زیرا دارای تجهیزات کافی از قبیل عینک استخر، سروم ضدگاز و کلاه کاسک دوچرخهسواری نبودیم. در سالهای اخیر نیروهای وحشی پلیس فرانسه در خروجیهای مترو و همه خیابانهای مبدأ تظاهرات مستقر میشوند و این نوع تجهیزات را ضبط میکنند، اما کسانی موفق میشوند این تجهیزات را با جاسازی پیشاپیش داشته باشند.
نادر تیف
۵ مه ۲۰۲۱