شادی، حق طبیعی هر انسانی از جمله کودکان است. خنده، بازی و نشاط، بخش جدایی‌ناپذیر کودکی هستند و نقش مهمی در رشد سالم جسمی و روانی کودکان ایفا می‌کنند. با این حال، در برخی جوامع، از جمله ایران، شاهد محدودیت‌هایی بر ابراز شادی کودکان هستیم، خصوصاً در محیط‌های آموزشی و عمومی. این محدودیت‌ها پرسش‌های مهمی را درباره دلایل و پیامدهای آن بر جامعه و کودکان مطرح می‌کند.
فواید شادی کودکان
شادی کودکان تنها یک احساس گذرا نیست، بلکه دارای فواید متعددی است که بر رشد همه جانبه آن‌ها تأثیر می‌گذارد. از جمله این فواید می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
* رشد شناختی: شادی به کودکان کمک می‌کند تا جهان اطراف خود را بهتر درک کنند، خلاقیت خود را افزایش دهند و مهارت‌های حل مسئله را توسعه دهند.
* رشد اجتماعی: کودکان شادتر، روابط اجتماعی قوی‌تری برقرار می‌کنند و توانایی همکاری و همدلی بیشتری دارند.
* سلامت جسمی: شادی با تقویت سیستم ایمنی بدن و کاهش استرس، به سلامت جسمی کودکان کمک می‌کند.
* سلامت روانی: کودکان شادتر، عزت نفس بالاتری دارند و کمتر دچار افسردگی و اضطراب می‌شوند.
چرا جمهوری اسلامی ایران با شادی کودکان مخالف است؟
دلایل مخالفت با شادی کودکان در ایران، موضوعی پیچیده و چند وجهی است. برخی از این دلایل عبارتند از:
* نگاه سنتی و محافظه‌کارانه به کودکی: در برخی دیدگاه‌های سنتی، کودکی با محدودیت و انضباط شدید همراه است و شادی و بازی به عنوان اموری کم اهمیت تلقی می‌شوند.
* نگرانی از انحراف از ارزش‌های اسلامی: برخی معتقدند که شادی‌های بی‌قید و بند و ابراز احساسات آزادانه، با ارزش‌های اسلامی مغایرت دارد.
* کنترل اجتماعی: محدود کردن شادی کودکان، یکی از ابزارهای کنترل اجتماعی است که به منظور حفظ نظم و انضباط در جامعه اعمال می‌شود.
* ترس از بروز اعتراضات اجتماعی: برخی تحلیلگران بر این باورند که اجازه دادن به ابراز شادی و آزاداندیشی در بین کودکان، می‌تواند به افزایش آگاهی و مطالبه‌گری در آینده منجر شود که برای نظام حاکم تهدیدآمیز است.
موضوع‌گیری مدیران ایرانی در مورد رقص دانش‌آموزان بابل
حادثه رقص دانش‌آموزان بابل، نمونه‌ای بارز از برخوردهای متناقض با شادی کودکان در ایران است. واکنش‌های شدید برخی مدیران و مسئولان به این اتفاق، نشان می‌دهد که هنوز هم نگاه سنتی و محدودکننده به شادی کودکان در برخی بخش‌های جامعه حاکم است. دلایل این واکنش‌ها را می‌توان در موارد زیر جستجو کرد:
* ترس از ترویج فرهنگ غربی: برخی معتقدند که رقص و شادی، نماد فرهنگ غربی است و ترویج آن در مدارس می‌تواند به تضعیف ارزش‌های اسلامی و ملی منجر شود.
* نگرانی از نظارت بر رفتار دانش‌آموزان: برخی مدیران نگران هستند که اجازه دادن به چنین فعالیت‌هایی، کنترل بر رفتار دانش‌آموزان را دشوار کند.
* فشارهای اجتماعی و سیاسی: برخی مدیران تحت فشار افکار عمومی و گروه‌های محافظه‌کار، مجبور به اتخاذ مواضع سخت‌گیرانه می‌شوند.
شادی کودکان، حق طبیعی آن‌هاست و باید به عنوان یک اصل اساسی در تربیت کودکان مورد توجه قرار گیرد. محدود کردن شادی کودکان، نه تنها به رشد سالم آن‌ها آسیب می‌رساند، بلکه به کل جامعه نیز زیان وارد می‌کند. برای ایجاد جامعه‌ای شادتر و پویاتر، لازم است تا نگاهی جامع و علمی به موضوع شادی کودکان داشته باشیم و از محدودیت‌های غیرضروری پرهیز کنیم.
توصیه‌ها:
* تغییر نگرش: تغییر نگرش نسبت به کودکی و شادی، اولین قدم برای ایجاد محیطی شاد و سالم برای کودکان است.
* آموزش والدین و معلمان: آموزش والدین و معلمان در زمینه اهمیت شادی کودکان و روش‌های پرورش آن، بسیار مهم است.
* توجه به نیازهای روانی کودکان: باید به نیازهای روانی کودکان توجه شود و محیطی امن و حمایتی برای آن‌ها فراهم شود..
* ترویج فرهنگ شادی: باید فرهنگ شادی و نشاط در جامعه ترویج شود و از محدودیت‌های بی‌مورد بر شادی کودکان پرهیز شود.
–
رزگار شیخ‌جگری
۲۶/۱۲/۲۰۲۴
