مقدمه:
در مقالات قبلی بحثهائی در خصوص معضل گرمایش کره زمین و عوامل موثر بر آن داشتم.(۴).توضیح دادم که دو گاز گرمخانه ای یعنی دی اکسید کربن و متان که طی ۲۵۰ سال گذشته بعد “انقلاب صنعتی” در جو کره زمین افزایش پیدا کرده اند ، مانع بازتاب گرما شده اند و افزایش بی سابقه و سریع گرما در کره زمین به نتایج بسیار فاجعه باری برای کل حیات منجر خواهد شد.
توضیح دادم که نظام سرمایه داری بخاطر تمرکز روی تولید سود طی ۲۵۰ سال گذشته بزرگترین لطمه را به طبیعت و منابع طبیعی وارد کرده و علاوه بر اضافه کردن انواع سموم به رودخانه ها و دریاها و نابودی اکوسیستمها ، علاوه بر نابودی زندگی انسانها ، توسعه جنگها و نابود کردن زندگی و اینده اکثریت جامعه انسانی برای “توسعه” ، با تولید بی سابقه گازهای گلخانه ای کره زمین را در مغرض نابودی محیط زیست قرار داده.
طی ۴۰ سال گذشته ماجرا اینقدر جدی شده که سازمان ملل و سطوح بالی خود نظام جهانی موجود هم صداشان در آمده و خطر را احساس کرده اند. شکست کنفرانس پاریس و خروج حکومت امریکا بعنوان نماینده اصلی نظم سرمایه داری جهانی از این کنفرانس یک سمبل بود برای اثبات تضاد منافع سرمایه داری با محیط زیست و انسانیت.
چند هفته دیگر کنفرانس جهانی گلاسکو در پیش است و ۲۰۰ کشور دنیا به همراه هزاران نماینده از سازمانهای محیط زیستی غیر انتفاعی و دانشمندان در شهر گلاسکو جمع خواهند شد تا به سیاستگذاریهای فراملیتی در مقابله با افزایش کره زمین شکل بدهند.
معضل گرمایش کره زمین دقیقا مثل معضل کورونا تحت تاثیر تضاد بنیادی بین نظام سرمایه داری و منافع اکثریت مردم دنیا قرار دارد.همانطور که ناتوانی نظامهای موجود کورونا را به اپیدمی مزمن تبدیل کرده و دالان تاریکی ساخته که حتی با تولید واکسنها هم هنوز برای پایانش امیدی زودرس وجود ندارد، همانطور همه دنیا نگرانست که حکومتها و کمپانیهای چند ملیتی سرنوشت محیط زیست و کره زمین را برای سودهای خود به بازی بگیرند.این نگرانی جهان کنونی ماست.
در این مقاله روی چند موضوع مهم تکیه خواهم کرد:
(۱)تسریع در گرمایش کره زمین:
از سال ۱۸۸۰ سرعت افزایش گرمای کره زمین و خصوصا طی ۴۰ سال گذشته بسیار بالا رفته. سال ۲۰۲۰ بنا به امارگرمترین سال طی قرون اخیر در کره زمین بوده.(کاهش حرارت در سال ۲۰۲۱ بیشتر بخاطر افت فعالیتهای بشر بخاطر کووید می باشد)
بنا به تحقیق دانشمندان طی ۲۵۰ سال گذشته افزایش گازهای گلخانه ای (دی اکسید کربن و متان)بخاطر استفاده از سوختهای قسیلی و نابودی جنگلها و توسعه صنایغ تولید گوشت و لبنیات ، کره زمین را در معرض سقوط به فاز جدیدی کرده که تمامی حسات کره زمین را تهدید می کند.
طی ۲۵۰ سال گذشته گاز دی اکسید کربن جو زمین ۳۸ در صد افزایش نشان داده و گاز متان ۱۴۸ در صد افزایش داشته. نتیجه حضور گازهای گلخانه ای حبس شدن گرما در کره زمین و نابودی بیشتر مناظق قطبی ، زیستمدان دریائی و جنگلها و کاهش تولید اکسیژه و تشدید چرخه مرگزای گازهای گلخانه ای است.
بنا به توافق پاریس در سال ۲۰۱۵ قرار بود افزایش گرمای کره زمین توسط انسانها کنترل شود و از عدد بین ۱.۵ تا ۲ درچه سانتیگراد تا سال ۲۱۰۰ بالاتر نرود. در حالیکه متاسفانه طی چند سال گذشته این رقم افزایش حرارت نزدیک به ۳ درچه سانتیگراد بوده و لذا نیاز به کنترل سریعتر حرارت طی دهسال اینده به امری حیاتی تبدیل شده.این به معنی اینست که طی دهسال اینده بشریت باید وظیفه طرح شده برای ۳۰ سال را به انجام برساند.
(۲)چرا افزایش حرارت کره زمین حتی در حد نیم درجه سانتیگراد اینقدر اهمیت دارد؟(۲)
بنابه تخقیقات موجود افزایش ۲ درجه سانتیگراد بجای ۱.۵ درجه سانتیگراد طرح شده توسط اجلاس پاریس عامل:
افزایش معادل ۳۰ در صد ، شدت طوفانها و بالا رفتن سطح اب اقیانوسها ، از بین رفتن کشتزارهای تولید کننده مواد غذائی، از بین رفتن مرحانهای زیر دریائی در اقیانوسها و تسریع کاهش مقدار ابهای اشامیدنی به میزان دو برابر خواهد شد.
بله! تحقیقات نشان داده که اکوسیستمهای موجود کره زمین چه در خشکی و چه در دریا با نظم حرارتی موجود کره زمین که طی قرون و هزاران سال ثابت مانده چنان تطبیق یافته اند که هر گونه تغییر سریع حرارتی و محیط زیستی عامل نابودی وسیع و زنجیره وار حیات در کره زمین خواهد شد.
تغییرات حرارتی کره زمین به علاوه باعث تغییرات وسیع ذخائر یخ و اب اشامیدنی و سطح خشکی های قابل استفاده ، سطح کشاورزی خواهد شد و همانطور که در مقالات قبلی توضیح دادم زنجیره مهاجرتهای وسیع جنگها و خانه خرابی ها را بدنبال خواهد داشت.از این روست که حتی رهبران کنونی دنیا نگران تداوم رمایش کره زمین هستند و منافع خود را در خطر می بینند.
(۳) آغاز لابی گری حکومتها برای تغییر جهت دادن کنفرانس گلاسکو:
چه انتظاری از حکومتها و شرکتهای چند ملیتی در کنفرانس گلاسکو می رود؟ همانها که طی ۲۵۰ سال گذشته عامل بحران محیط زیستی کنونی بودند آیا قرار است به تلاش برای پایان این بحران بپیوندند؟
پاسخ ساده ای وجود ندارد.اینجا مرکز تناقضی دیگر است.از یکسو و در کوتاه مدت و بلند مدت برای پایان دادن به بحران گرمایش کره زمین حجم نجومی سرمایه گذاری جهانی لازمست.شکل تولید و مصرف انرژی و تولید و مصرف مواد غذائی باید بطور رادیکالی طی مدت زمان کوتاهی تغییر کند.این امر بسیار مشکلی است در زمانی که نبرد برای قطب بندیهای جدید قدرت در سطح دنیا بین قطب امریکا اروپا و قطب های روسیه و چین تازه اغاز شده.
در حالیکه کشورهائی مثل هند و چین رسما اعلام کرده اند برای پایان دادن به مرحله صنعتی شدن خود همچنان روی انرژیهای الوده ساز سرمایه گذاری خواهند کرد! در شرایطی که بسیاری از قدرتهای منطقه ای دنیا روی منابع قسیلی خود و روی تولید کشاورزی مبتنی بر گوشت اقتصاد خود را می گردانند.
در شرایطی که کمپانیهای فراملیتی که سازمانده سیاست دنیا هستند نمی توانند از سودهای هر روزه خود بخاطر منافع انسنیت دست بشویند!
از سوئی دیگر حکومتها و نظام سرمایه داری نگران تغییرات وسیع محیط زیستی و خانه خرابیها و بحرانهای اجتماعی است که پتانسیل قیامها و توسعه اعتراضات جهانی را افزایش می دهد.
تجربه کورونا در مقابل حاکمان دنیا هست.درست است که اینها سپر بلای نظام سرمایه داری شدند و با اختصاص بودجه های میلیاردی بطور موقت وررشکستگی جهانی را به عفب انداختند اما کابوس قیامهای گرسنگان شبهای اینها را خراب کرده و کابوس گرمایش کره زمین و عواقب اجتماعی ان کابوسی بزرگتر برای اینهاست!
“بنا به اسنادی که طی هفته اخیر منتشر شده در استانه کنفرانس جهانی گلاسکو برای کنترل گرمایش کره زمین ، حکومتهای استرالیا، عربستان سعودی(اولی تولید کننده بزرگ زغال سنگ و دومی تولید کننده نفت) در کنار حکومتهای برزیل و آرژانتین(تولید کننده های بزرگ گوشت جهان) همنطور حکومت ژاپن ، از همین الان برای ترمز کردن سمت گیری کنفرانس گلاسکو و خنثی کردن گزارشهای متعدد دانشمندان محیط زیست لابیگریهای خود را آغاز کرده اند.”(۳)
خلاصه:
بی تردی کنفرانس گلاسکو محل کشاکش منافع حکومتها و کمپانیهای چند ملیتی و نمایندگان سازمانهای غیر دولتی و دانشمندان خواهد بود. مردم دنیا در اکثریتشان هنوز وارد گود این مبارزه جهانی سرنوشت ساز نشده اند گرچه اینجا و اونجا و بطور گسترده تری بحثهای مربوط به گرمایش کره زمین دارد به موضوع روز تبدیل می شود.قطب بندیهای سیاسی حول این معضل در حال تشدید است و همانطور که گفتم چپ و جنبش ازادیخواه باید پایش را در این عرصه مجکم کند و برنامه عمل خود را پیش ببرد.
بی تردید طی سالهای اینده نیاز جهانی برای کنترل گرمایش کره زمین دیگر بحثی در تئوری و انتخابی میان انتخابها نخواهد ماند.امری حیاتی و فوری است که در این سطح باید جدیش گرفت.
منابع بیشتر:
(۱)تغییرات جهانی اب و هوا
http://earthobservatory.nasa.gov/features/GlobalWarming
(2)چرا افزایش کم درچه حرارت کره زمین اینقدر اهمیت دارد؟
http://climate.nasa.gov/2458/Why-a-half-degree-temperature-rise-is-a-big-deal/
(3)تلاش حکومتها برای جلوگیری از تصویب قوانین بین المللی برای کاهش گرمایش کره زمین در کنفرانس جهانی گلاسکو
https://www.cbc.ca/news/science/greenspace-un-science-report-1.6219171
https://unearthed.greenpeace.org/2021/10/21/leaked-climate-lobbying-ipcc-glascow/
(4)آثار اخیر این نویسنده در خصوص معضل گرمایش کره زمین:
تغییر در فرهنگ تغذیه و اثرات آن در روند گرمایش کره زمین
(۳)افق نگرانی آور گرمایش کره زمین ، بحران عظیم انسانی پیش رو و لزوم مداخله گری چپ و سوسیالیزم خواهی(سعید صالحی نیا)
https://www.azadi-b.com/?p=13067
(4)سخن روز شماره ۲۳۸: نگرانی ها در مورد تغییرات آب و هوایی در سطح جهان – معضلات و راه حل آن(سعید صالحی نیا)
برنامه ۲۳۹ ازسخن روز با موضوع : تغییر فرهنگ تغذیه در مبارزه با افزایش گرمایش کره زمین
http:/www.youtube.com/watch?v=3AwYcbdAifk
