مقدمه:
در مقاله قبلی(۴) تاکیید داشتم که معضل گرمایش کره زمین می رود به نقطه چرخش کیفی و نگرانی آور تبدیل شود و اجلاس گلاسکو در چند هفته آینده در راهست که قرار است تمامی دولتهای جهان درش شرکت کنند همراه تعداد زیادی گروههای غیر دولتی(بیش از ۲۵ هزار شرکت کننده). به حهاتی شاید مهمترین گرد همائی جهانی . از این جهت که زندگی تمامی ساکنان کره زمین از انسان تا سایر جانداران تحت تاثیر این تغییرات کیفی خواهند بود . معضلی قراسیاسی و فرا ملیتی که واکنش سریع لازم دارد و بنا به نظر دانشمندان، کل بشریت شاید کمتر از ۳۰ سال وقت داشته باشد (تا سال ۲۰۵۰) که به داد کره زمین برسد و اگر این تغییرات انجام نشود زمینی که می شناسیم متاسفانه دستخوش تغغیرات جدی آب و هوائی دگرگون خواهد شد و زندگی ساکنان کره زمین تحت فشار و بدبختی های زیاد بیشتری خواهد بود.
به علاوه توضیح دادم که برنامه ریزی ها در زمینه کاهش گرمایش کره زمین طبیعتا نمی تواند در سطح دولتها بماند یا حتی مردم دنیا نمی توانند منتظر دولتها شوند .همانطور که معضل کووید نشان داد حکومتهای دنیا و نظام سرمایه داری از مدیریت این بحرانها عاجز است و حتی از این بحرانها می خواهد برای خودش کلاه بدوزد.
اینست که نه تنها سیاستگذاریها در سطح کلان لازمست بلکه تغییرات ماهوی در فرهنگ اجتماعی عادتها و تغذیه مورد نیاز است و دنبال کردن نظر کارشناسان و دانشمندان.زمانه ما زمانه دوراهی بزرگی است.یک مسیر مهملات فرهنگهای عقب مانده و فرهنگ سرمایه داری و یکسو دانش علم و منطق گرائی و انسان محوری.
در این مقاله من بیشتر روی تاثیر تغییرات فرهنگ تعذیه در روند گرمایش کره زمین متمرکز می شوم.هدف اینست که روشن کنم چگونه دانشمندان به این نتیجه رسیده اند که گرایش به گیاهخواری و ترک استفاده از گوشت و لبنیات یا کاهش سریع آن ممکنست یک راه مهم در کاهش گرمایش کره زمین باشد. راه حلی به موازات کاهش تولید گاز دی اکسید کربن از طریق کاهش استفاده از سوختهای فسیلی در رفت و امد و تولید انرژی برق.
(۱)دو راه حل اساسی برای کاهش گرمایش کره زمین: کاهش تولید دی اکسید کربن و گاز متان
بطور کلی دو گاز مهم بالابرنده گرمایش کره زمین عبارتند از گاز دی اکسید کربن و گاز متان.
در مدیا بیشتر روی گاز دی اکسید کربن بعنوان گاز گرمایشی تاکیید می شود. در حالیکه این گاز متاسفانه کمتر از گاز متان تحت تاثیر فعالیتهای محیط زیستی ، می تواند گرمایش کره زمین را کاهش دهد اما چرا؟
گاز متان ، قابلیت محصور کردن گرمایش کره زمینش معادل ۲۵ برابر گاز دی اکسید کربن است در حالیکه نیمه عمرش فقط ۶ سالست.(یعنی مدت زمانی که نیمی از این گاز از اتمسفر پاک می شود) در حالیکه گاز دی اکسید کرین نیمه عمر ش صد سالست! یعنی صد سال طول می کشد که نیمی از مقدار آن در اتمسفر کاهش یابد)
لذا حتی در صورت آغاز فعالیتهای جدی در مورد گرمایش کره زمین، متاسفانه گاز دی اکسید کربن ، دهه ها در اتمسفر باقی خواهد ماند و نسلهای آینده از ضررهای آن در امان نخواهند ماند. باز به این معنی است که تمامی تلاشهای کنونی و آینده نزدیک بشریت در بهترین حالت می تواند با کم کردن گاز متان به کاهش سرعت گرمایش کره زمین کمک کند و تاثیرات مثبت کاهش دی اکسید کربن چند نسل طول خواهد کشید!
گاز متان بطور عمده توسط صنایع غذائی و خصوصا صنایع تولید گوشت و شیر تولید می شود و لذا برای کاهش این گاز باید منطقا روی کاهش تولید گوشت و شیر و مواد لبنیاتی متمرکز شد. در حالیکه برای گاهش تولید دی اکسید کربن تمرکز باید بیشتر روی کاهش مصرف سوختهای فسیلی در تولید انرژی و حمل نقل ، برنامه ریزی کرد.
(۲)اهمیت فرهنگ تعذیه در گرمایش کره زمین:
انتخاب تغذیه بهتر نه فقط بطور فردی عامل بهداشت بهتر و طول عمر بیشتر و موثر تر خواهد بود ، نه فقط کاهش مصرف گوشت قرمز عامل کاهش سکته قلبی و مغزی و چاقی و مرض قندو سرطانهای گوارشی است (تا حد ۲۰ تا ۴۰ در صد)بلکه عامل مهم کاهش گرمایش کره زمین است.
.
در سال ۲۰۰۶ (۱۶ سال پیش)دفتر تغذیه سازمان ملل برای اولین بار سندی در موضوع ارتباط رژیم غذائی و گرمایش کره زمین ارائه داد.
در تحقیقات اولیه اعلام شد که ۱۸% کل گرمایش کره زمین تحت تاثیر صنایع غذائی و مصرف مواد غذائی است در حالیکه اسناد اخیر منتشره ، تاثیر صنایع غذائی در گرمایش کره زمین را ۵۱% اعلام کرده اند.
بر طبق آمار ارائه شده تولید غذا در سطح کره زمین عامل مصرف ۷۰% از آب آشامیدنی و ۸۰% تخریب جنگلهای کره زمین است.لذ ا منطقی به نظر می رسد که تغییر در صنایع تولید و مصرف مواد غذائی ابزار کلیدی برای کاهش گرمایش گره زمین باشد.
پروفسور حان سباته در بررسی ۴۹ تحقیق وسیع در موضوع تاثیر گیاهخواری و تاثیراتش روی گرمایش کره زمین ، به این نتیجه رسیده که تغییر رژیم غذائی موجود در کره زمین به گیاهخواری ، عامل کاهش ۳۵ در صد از گازهای گرمایشی (دی اکسید کرین و متان)و کاهش ۴۲ در صد سطح زمین مورد استفاده کشاورزی و دامداری کنونی در سطح کره زمین خواهد بود.همینطور، ۲۸ در صد از آب مورد نیاز برای کشاورزی و دامداری کاهش پیدا خواهد کرد.
خلاصه کنم:
با پیشرفت علم و مطالعات بین المللی در مورد گرمایش کره زمین بتدریج یک پلاتفرم و راه حل سیستماتیک در حال شکل گیریست. این پلاتفرم ابعاد مختلفی را در بر می گیرد و روی کاهش تولید گازهای گلخانه ای یا گرمایشی استوار است.
استراتژیهای مختلفی لازمست تا دو گاز اصلی گلخانه ای را بتوان در سطح جهان کاهش داد.زمان هم بسیار کوتاهست اگر اقدامی جهانی انجام نشود همانطور که گفتم حیات آنطور که الان شاهدش هستیم تغغیر جدی خواهد یافت و به نابودی و جابجائی میلیاردی جمعیت دنیا و جنگها و خونریزی ها مهاجرتها و لطمات انسانی و نابودی وسیع حیات کنونی منجر خواهد شد.
سبلها قحطی ها ، خانه خرابی ها و نابودی مناظق زندگی انسانها و تمامی زیست.اگوسیستمهای کنونی کره زمین همه در خطر هستند.
بحث تغغیر رژیم غذائی اگر تا همین سالهای پیش بحصی در بهداشت بود الان بحثی در کاهش گرمایش کره زمینست.تغذیه گوشت و لبنیان خصوصا گوشت قرمز به نابودی محیط زیست و نابودی جنگلها و منابع زیستی به افزایش گازهای گلخانه ای خصوصا متان می انجامد.
پایان دادن به تغذیه گوشت قرمز و لنبنیات کار ساده ای نیست همانطور که پایان دادن به استفاده از سوختهای فسیلی.خصوصا که در ایران بخش اصلی اقتصاد و در آمد ارزی از نفت و گاز است و جامعه از چرخش به تغذیه سالم بسیار دور است.
تغغیر فرهنگ تغذیه مستلزم سازماندهی زیر بنائی وسیعی در کشاورزی است.این امر به حکومتی مردمی و مدبر به نظامی مبتنی بر کارشناسی علمی و مورد حمایت مردم نیازمند است. به جنبش طبقه کارگر نیازمند است.
امر مبارزه با گرمایش کره زمین باید بخ خواست فوری طبقه کارگر ایران و جهان تبدیل شود و حکومتها در همه جا بایند مورد فشار قرار گیرند.
اجلاس گلاسکو در راهست و حکومتها نشان داده اند از کنفرانس پاریس به وعده های خود عمل نکرده اند.نهادهای بین المللی مالی هنوز بدنبال سود ناتونی خود را در تغغیر و مقاومت خود را نشان داده اند.
آنچه مهم است اینست که درک کنیم امر تغییر لزوما “از بالا” حاصل نمی شود و نظریه واقعی تغییر نظریه ای چند جانبه است. جامعه سلولهای جامعه تمامی فعالین انساندوست و عاشق انسانیت در همه سطوح باید در این موضوع فعال شوند. فرهنگی باید بوجود اید و فرهنگسازانی لازمند که نبوده اند تا بحال!
منابع بیشتر:
(۱)تاثیر رژیم غذائی در مبارزه با گرمایش کره زمین
How your diet affects climate change | University of California
Diet and Global Climate Change | The UCSB Current
Our Food Choices and Global Warming – Center for Nutrition Studies
Lower meat consumption a key to fighting global warming, study says | LLUH News
(2)اثر تبدیل رژیم غذائی به گیاهخواری در کاهش گرمایش کره زمین:
Vegetarian Diets: Planetary Health and Its Alignment with Human Health
(۳)افق نگرانی آور گرمایش کره زمین ، بحران عظیم انسانی پیش رو و لزوم مداخله گری چپ و سوسیالیزم خواهی(سعید صالحی نیا)
https://www.azadi-b.com/arshiw/?p=13067
(4)سخن روز: نگرانی ها در مورد تغییرات آب و هوایی در سطح جهان – معضلات و راه حل آن(سعید صالحی نیا)
