گزارش یک جلسه محیط زیستی
بختيار پيرخضرى
April 17, 2020گزارش یک جلسه محیط زیستی
اخیرا در یک جلسه تصویری اینترنتی پیرامون محیط زیست و کرونا شرکت کردم.
بیش از صد نفر از در جلسه شرکت داشتند که تصویر چهل را میتوانستیم همزمان ببینیم.
در هفت دقیقه زمانی که داشتم سعی کردم سریع و پوینت وار این حرفهای پایین را بزنم.
چون روی این موضوع تسلط دارم و هفت - هشت ساله در موردش حرف میزنم و مینویسم، توانستم از وقتم نهایت استفاده را بکنم.
این پوینت ها را پوشاندم :
" اینکه عامل اصلی ویروس کرونا گرم شدن دو درجه ای کره زمین و بوجود آمدن بیماریهای مختلف در حیوانات بر روی خشکی و اقیانوس ها است و عامل اصلی گرم شدن کره زمین هم بدون شک سرمایه داری و حکومت هایش است.
اینکه گرم شدن دو درجه ای کره زمین بدلیل ترویج مصرف گرایی در کل دنیا توسط سیستم سرمایه داری برای فروش بیشتر و متقابلا سود بیشتر است.
اینکه آموزش و مناسبات سیستم سرمایه داری برای کسب سود باعث شده که بیش از نصف کادوهای تولد، سال نو، کریسمس، ولنتاین و ..... که مردم میگیرند و رقم میلیاردی است، هیچ استفاده ای ندارد و یا نهایتا یکبار امتحان میشود و به سطل زباله انداخته میشود. همه ما در این جلسه میدانیم تولید این میلیونها میلیون کادوی بی مصرف در سال، نیاز به استخراج هزاران بشکه نفت از طبیعت برای تولید پلاستیک و متقاعبا تولید مقدار خیلی زیادی دود و گاز سمی است که گازهای سمی هم از عوامل اصلی ویرانی محیط زیست است. وارد فرایند آن نمی شوم چون همه ما کم و بیش بهش واقفیم.
اینکه بیش از نصف خرید هفتگی مردم در بریتانیا استفاده نمیشود و به سطل آشغال انداخته میشود. کشورهای دیگر صنعتی هم کمی کمتر یا بیشتر بهمین منوال است. همه ما باز ضرر این یکی را هم بر روی محیط زیست میدانیم.
اینکه درصد زیادی از آب، برق، نفت، گاز و سایر انرژی های طبیعی کره زمین در کارخانه ها و شرکت ها تولیدی و خدماتی و .... و همچنین بدلیل خودپسندی بخش زیادی از طبقه متوسط به بالای جوامع و اینکه فقط " خود من" مهم هستم و گور بابای دنیا، که البته سیستم سرمایه او را اینچنین آموزش داده به هدر میرود. این هدر دادن انرژی که سرمایه های طبیعی هستند، خود هم یکی از عوامل نابودی کره زمین است.
اینکه تهیه غذا برای میلیونها راس گاو، خوک، گوسفند و .... در دامداری های صنعتی دنیا باعث نابودی بیست درصد از جنگلهای آمازون برای کاشت سویا دامی شده است.
اینکه این میلیونها گاو باعث تولید گازهای سمی و مضر میشوند که از علل سوراخ شدن لایه اوزون است.
اینکه اگر مصرف گوشت فقط در قاره آمریکا و اروپا به نصف برسد تغییر باور نکردنی در سلامت محیط زیست ایجاد میشود.
و در نهایت بعنوان جمعبندی و نتیجه گیری گفتم که، میفهمم که ما فعالین چپ محیط زیست با مبارزه پیگیرانه توانسته ایم دولتها را مجبور کنیم در چند سال گذشته، هر سال چند کنفرانس محیط زیستی بگیرند و قدمهایی برداشته شده است. میفهمم این ما بودیم که نوشتیم، حرف زدیم، سمینار گذاشتیم، تظاهرات کردیم، بارها در خیابان و مراکز تجاری بزرگ چادر زدیم و از یک شب تا دو هفته آنجا ماندیم، بازداشت شدیم، از جیب و وقت خودمان کلی هزینه کردیم و میکنیم که مردم را آگاه کنیم.
میفهمم مورد تحقیر قرار گرفتیم، بهمان گفتند هیپی های بی دغدغه طبیعت گرد، غیر سیاسی و غیر رادیکال و میفهمم یاد دادیم و ثابت کردیم که اولا تحقیر، لمپنانه ترین شکل مخالفت و فقط نشانه عدم دانش و آگاهی، منطق و شعور و فرار از بحث است و دوما اگر الان با تمام نقدی که از گرتا ۱۶ ساله سوئدی داریم اما اگر او را از پنج قاره می شناسند و مردم در مورد محیط زیست حرف میزنند، دلیلش ما بودیم نه دولتها یا وحی نازل شده از آسمان به گرتا و امثال او.
اما علیرغم تمام این فعالیت های جسورانه و دلسوزانه و دست آوردهایی که داشتیم، تاکید میکنم که عمیقا باور دارم مبارزه محیط زیستی باید از قالب اینکه از دولتها بخواهیم کاری بکنند، بیرون بیاید و برای یکبار این توهم به دولتها که هنوز در بخشی از ما ریشه دوانده را باید دور انداخت و به سمت انقلاب و سرنگونی سیستم سرمایه داری و برقراری سیستم شورایی و سوسیالیسم قدم برداریم.
به جز این هنوز "کارگر روزی سه - چهار دلاری" چینی، بنگلادشی، هندی، پاکستانی و ..... استثمار میشود و کالای بنجل برای سرمایه دار تولید میکند.
به جز این بصورت لاک پشتی رفرم های جزئی در جهت حفظ محیط زیست صورت میگیرد.
به جز این، طبقه کارگر و محروم جهان هم ما را با بخشی از "فعالین دفاع از حقوق حیوانات " که استثمار و بردگی کارگر برایش مهم نیست، یکی می دانند و به غلط فکر میکنند که جان و سلامتی حیوانات از جان و سلامتی "کودکان کار" برایمان مهمتر است!
اگر رویکرد روشن و کاملا متفاوت ما رو به سرمایه داری و استثمار را نبینند اینگونه در موردمان قضاوت میکنند و به سمت مان نمی آیند.
میفهمم تغییراتی ایجاد شده، توهماتی زدوده شده اما بسیار ناکافی و ناروشن است و باید هدف شلیک اصلی ما سرمایه داری و دولتهایش باشد نه درخواست از پارلمان دولتها و نه سرزنش مردم تحت حاکمیت این سیستم.
رفتار متفاوت و مسئولانه ما با محیط زیست در عمل، درک بالای ما از پدیده های پیرامون مان، دانش و معلومات زیاد با وجود اینهمه دانشمند و پروفسور و محقق در زمینه محیط زیست که تعدادی شان در همین جلسه هستند، بسیار نیاز است اما برای حفظ محیط زیست و تغییر دنیا اصلا کافی نیست.
بدون رویکرد بنیادی و انقلابی نسبت به سیستم سرمایه که چیزی جز مبارزه مستقیم با نظام و پایین آوردنش از سلطه گری و قدرت نیست، نمی توانیم تغییر بنیادی برای حفظ محیط زیست ایجاد کنیم.
قرن هاست بخصوص از دهه شصت میلادی فعالیت محیط زیستی بمدت شصت سال تا الان پیگیرانه ادامه داشته. دستاوردهایی که در شش دهه گذشته بوده نتیجه این شصت سال مبارزه است که در همین جلسه تعدادی از فعالین آن دهه ها حضور دارند و باعث افتخار است و حتما از تجربیات شان بیشتر برای ما حرف میزنند.
اما بدلیل اینکه عنصر سرنگونی سرمایه و عنصر انقلاب و برقراری سوسیالیسم در این مبارزات غایب یا بسیار ضعیف بوده متاسفانه هنوز برای تحمیل ابتدایی ترین خواسته ها در جهت حفظ محیط زیست مبارزه میکنیم. در حالیکه اگر بخشی از این انرژی روی چلنچ کردن ریشه ای سرمایه داری بود الان این جنبش جای دیگری بود. اگر ....
میخواستم ادامه بدم که هیات رئیسه جلسه بهم تذکر دادند که وقتم تمام شده و من هم تمام کردم.
حرفهای من که اواسط جلسه بود بخش زیادی از وقت جلسه را به این سمت برد. خوشبختانه بخش زیادی از کسانی که حرف زدند موافق حرفهای من بودند. تعدادی هم با بخشهایی از حرفم موافق نبودند.
دو نفر هم که مشخصا در مخالفت با نظرات من حرف زدند میگفتند که بطور کلی " بشر" باعث و بانی کرونا و نابودی کره زمین است نه فقط سرمایه داری . که خوشبختانه کسانی که بعد از آنها حرف زدند به جای من جوابشان را دادند که سرمایه داری با مردم مصرفگرا و کارگر استثمار شونده، یکی نیستند و ...... .
لازمه بگم که این نکات بالا که در جلسه بیانش کردم فقط نظر من نیستند و قصد من هم این نیست که این تصویر غیر واقعی را بدهم که " من " این گروه مان را متقاعد کردم حرفهای من را قبول کنند یا اینکه فقط من در گروه همچین نظراتی دارم. نه اصلا اینطور نیست بلکه من هم مثل تعدادی دیگر در زمینه هایی در حد و اندازه خودم تاثیر گذار بودم و موضوعاتی را هم ازشان یاد گرفتم.
اما میتوانم ادعا کنم که پوینت آخرم که "پایین کشیدن سرمایه داری و برقراری سیستم شورایی و سوسیالیسم است" را اولین نفری بودم که سالهاست در جمعهای محیط زیستی واضح و روشن و بدون لکنت زبان آن را مطرح کرده ام و خوشبختانه باز خوردها و ماحصلش را میبینم.
تجربه من و رفیق بسیار فعالم در پیج " ایرانیان پروتست" میگوید که کرونا علیرغم اینکه حتی اسمش انسان را ناراحت و متاثر میکند، هر چند مرگ و میر را یادآور میشود، اما بدلیل شرایط و فضای عدم اعتماد به دولتها که بوجود آورده فرصت مناسبی برای تبلیغ و ترویج سوسیالیسم است. متاسفانه کرونا آمده و دارد جان هزاران انسان را میگیرد. آیا فعال بودن و ترویج سوسیالیسم که راحت تر از گذشته است بهتر از دست روی دست گذاشتن و فقط متاثر بودن، نیست.
کسانی که الان برای کادر درمانی، سالمندان و نیازمندان بصورت داوطلبانه و شرافتمندانه کار میکنند و همچنین فعالین و معترضین به دولت در این فضای کرونایی خیلی راحت تر متقاعد میشوند و سوسیالیسم را قبول میکنند، تا قبل از دوران کرونا.
کاری که کرونا در زمینه عدم اعتماد به سرمایه داری و دولتهایش کرد تائید حدود دو قرن مبارزه از زمان مارکس تا الان برای بخش قابل توجهی از جامعه بوده است. فقط باید این فضا و شرایط هر چند تلخ را از دست نداد و تا زمانی که امکان جلسات حضوری نیست، اینترنتی به جمعهای مختلف رفت، حرف زد، متقاعد کرد و در یک کلام سوسیالیسم علمی و به روز را تبلیغ و ترویج کرد.
متقاعد کردن یک فعال چپ محیط زیست راحت تر از متقاعد کردن کسانی (حتی بخشی از کارگران) است که باور دارند نرم دنیا همین است و هیچ مسئولیتی در قبال دنیا احساس نمیکنند.
به امید پایان ویروس کرونا و این مرگ و میرهای تاسف بار!
و به امید و تلاش برای اینکه بعد از کرونا، اکثر مردم جهان با دید متفاوتی به ویروس سرمایه داری و دولتهایش و همچنین ادیان نگاه کنند و خودشان را سازمان بدهند و منتظر ناجی نباشند.
به امید یک دنیای بهتر و زنده باد سوسیالیسم
بختیار پیرخضری
شانزدهم آوریل ۲۰۲۰
