گزارش و ارزیابی از اعتصاب دوساعتۀ معلمان

کمیته عمل سازماندۀ کارگری‎
December 23, 2019

گزارش و ارزیابی از اعتصاب دوساعتۀ معلمان

امروز درحالیکه مدارس ۵ استان بزرگ کشور به دنبال آلودگی شدید هوا تعطیل بودند، تحصن دوساعتۀ معلمان در ۹ شهر کشور برگزار شد. این بار هم مانند دورهای پیشین استان کردستان در ابتدای صف اعتصاب قرار داشت و در روزهایی که یافتن پیکر یخ‌زدۀ کودک کولبری واکنش‌ عمومی را در مریوان برانگیخته بود، شعارهای معلمان کردستان هم رنگ و بویی از حمایت کودکان کولبر به خود گرفت.

◽️آن سوتر درحالی‌که تهران به خاطر استفاده از بنزین غیراستاندارد عملاً بدل به اتاق مرگ شده و استنشاق هوایش روزهای متوالی است که برای سالمندان و کودکان و بیماران «کُشنده» عنوان شده، شماری از بازنشستگان در یکی از آلوده‌ترین نقاط تهران با نفس‌های به خس خس افتاده جلوی مجلس تجمع برگزار کردند و شعارهایی در طرح مطالبات اقتصادی خود دادند.

به طور کل ارزیابی از اعتصاب ۲ ساعتۀ امروز معلمان را نمی‌توان بدون لحاظ کردن حداقل چهار فاکتور در نظر گرفت: ۱-تعطیلی مدارس چندین استان به دلیل آلودگی هوا ۲- فصل امتحانات ۳- نمادین و محدود نگه داشتن خود اعتصاب (تنها یک زنگ) و در آخر ۴- جوّ «صنفی» غالب بر تشکل‌های معلمان.

تا جایی‌که به فاکتور اول برمی‌گردد، سابقۀ تعطیلی خودخواستۀ مدارس به فرمان حکومت در ایام اعتراضات آبان ثابت می‌کند که باید از الآن نقشۀ جایگزینی برای این طرح داشت تا برنامه‌ریزی اعتصابات و اعتراضات در مدارس کاملاً مختل نشود. قطعاً اگر این اعتصاب در روزی می‌افتاد که ۵ استان مهم کشور تعطیل نبودند، می‌شد ارزیابی بهتری از سطح مشارکت داشت، با این حال تحصن امروز معلمان وجود ضعفی را کتمان نمی‌کند که به زعم ما بیشتر در فاکتورهای سوم و چهارم نهفته است و اگر به رسمیت شناخته و حل نشود، جنبش معلمان را با این ریتم کنونی‌اش ایزوله خواهد کرد.

برخی از فعالان دو فاکتور آخر را اساساً به رسمیت نمی‌شناسند و در عوض «محافظه‌کاری» بدنۀ معلمان تحت شرایط سرکوب را عامل اصلی ترمز زدن در برابر شعارهای سیاسی می‌دانند. درحالی‌که محافظه‌کار خواندن این بدنه با واقعیت خوانایی ندارد. برای این ادعا چه گواهی بهتر از پارسال که ثابت شد پس از بارها آزمودن سبک تجمع اعتراضی مقابل مجلس و سازمان برنامه و بودجه و آموزش و پرورش که عمدتاً بر روی دوش خودِ فعالان -و نه پایه‌ها- جلو می‌رفت، وقتی روش «اعتصاب سراسری» و امتناع از حضور در کلاس جلو گذاشته شد، با استقبال بی‌نظیری روبه‌رو شد که بعضاً فعالان تشکل‌ها هم انتظارش را نداشتند. این یعنی بدنۀ معلمان محافظه‌کار نبود، بلکه در به در دنبال «تاکتیک صحیح» بود.

اما اعتصاب سال پیش معلمان علی‌رغم دخالت فعال پایه‌ها و تزریق اعتمادبه‌نفس، از همان آغاز حامل نقطه ضعفی بود که به «محدود» و «نمادین» نگه داشتن اعتصاب برمی‌گشت؛ به این معنا به سطح نمایش همبستگی تقلیل یافت و نتوانست فشاری را متوجه دولت برای کسب مطالباتش کند. اما فارغ از این نقطه ضعفی که برای چهارمین بار عیناً از سال پیش به امسال انتقال یافت، مسألۀ مهمتری هم در کار است. فضای جامعه از آبان ۹۸ به این سو به خاطر تجربۀ دردناک یک کشتار خیابانی دگرگون شده (آخرین آمار، حاکی از ۱۵۰۰ کشته است). پس جنبش معلمان نمی‌تواند بی‌اعتنا به این تجربۀ دردناک اجتماعی، همچنان به مطالبات اقتصادی خود از دولت –آن‌هم به شکل نمادین- مشغول شود. جنبش معلمان شانسی برای جلب حمایت گستردۀ اجتماعی ندارند، مگر آنکه خودش را با ریتم جنبش بزرگتر توده‌ای و مقتضیاتش کوک کند.

یعنی نمی‌توان اعتصابی برپا کرد که هدفش همبستگی با بازنشستگان اعلام شده، اما در عین حال از همبستگی با دانش‌آموزان کشته‌شده و وضع حاد دانش‌آموزان زندانی طفره رود.

اشارۀ ما به بخش پیشرویی از معلمان نیست که دفاع از آبانماه و کشته‌شدگانشان را به‌حق در بیانیه‌ها منعکس می‌کنند و در مورد آن گزارش میدهند؛ اشارۀ ما به ضرورت درگیر کردن بدنۀ معلمان در این نقاط گرهگاهی است. اینکه اعتصاب امروز ثابت کرده که هنوز دفاع از کشته‌شدگان آبان‌ماه به یکی از شعارهای اصلی معلمان تبدیل نشده، چیزی است که ما قاطعانه نه به دلیل محافظه‌کاری بدنه که به دلیل خلأ ابتکار عمل برای عقب زدن سلطۀ گرایشی می‌دانیم که مُصر بر «صنفی‌نگه داشتن» الگوی فعالیت‌های اعتراضی معلمان است.

تجربۀ اعتصاب ۹۷ و موج عظیم همبستگی دانش‌آموزان و خانواده‌هایشان رؤیا نبود، واقعیت بود. در این روزهای سخت هم معلمان اگر پرچم دفاع از کشته‌شدگان را از مدرسه بلند کنند، به چشم خواهند دید که چطور جامعه پشت آنان صف می‌بندد و همبستگی‌شان را از چهارسو به سمت آنان روانه می‌کند. این پشتوانۀ مردمی، خود هم قوی‌ترین نیرو برای سد گذاشتن در برابر هرگونه تعرض حکومت به معلمان است و هم بزرگترین اهرم فشار برای تحقق مطالباتشان.

کمیته عمل سازمانده کارگری - ۲ دی ۹۸

 منبع

https://ksazmandeh.com/2019/12/23/گزارش-و-ارزیابی-از-اعتصاب-دوساعتۀ-معلم/