تاثیر کرونا بر انسان ها، اقتصاد جهانی سرمایه داری و وضعیت طبقه ی کارگر و مزدبگیران
علی برومند
August 06, 2020تاثیر کرونا بر انسان ها، اقتصاد جهانی سرمایه داری و وضعیت طبقه ی کارگر و مزدبگیران
همکاران و رفقا، این مطلب در ماه مارس 2020 برابر 25 اسفند 98 انتشار یافته، اما بدلیل پنجاه و دومین روزگارگران هفت تپه و پنجمین روز اعتصابات و اعتراضات کارگران صنایع نفت و پتروشیمی و نیروگاهای برق: اعتصاب نیروگاه پارس جنوبی در بید خون، اعتصاب کارگران پارسیان سپهر، پنجمین روز اعتراضات سراسری کارگران پروژه ای، اعتصاب کارگران نفت آبادان، نفت سنگین قشم، پالایشگاه گازفازهای 22 تا 24، پارس جنوبی در کنگان، پتروشیمی لامرد، پتروشیمی پارس فنل و کارگران هپکو لازم دیدم که مجددن این مطلب منتشرکنم.
قبل هر چیز باید اشاره کنم، که از یک سو ویروس کرونا جان انسان ها را میگیرد و از سوی دیگر بمب افکن ها، مسلسل ها و گاز اشک آورهای سرمایه ی جهانی برای دفاع و پایداری از سود، در سراسردنیا کماکان آتش افروزی می کند و بر سرانسان ها بمب می ریزند ، معترضین را به عناوین مختلف، دستگیر و زندانی می کنند، برای سرکوبی تظاهرکنندگان، گاز اشک آور پرتاب می کنند ومعترضین را به رگبار می بندد. نمونه ومثال در جهان در مبارزات سیاسی طبقاتی مزدبگیران زیاد است. در ایران آبان ماه 1398 و در خاورمیانه، شیلی و .... و این است چهره ی واقعی سرمایه داری جهانی! ! لازم به اشاره است، که بنا به گزارش مؤسسه تحقیقاتی صلح بین المللی در سوئد، حجم فروش و صادرات اسلحه به مناطق بحرانی ودر حال جنگ دنیا نسبت به 5 سال پیش یعنی بین 2014-2018 آمریکا 36 درصد، روسیه 21 درصد، فرانسه 7 درصد، آلما 6 درصد، چین 5 درصد و انگلیس با 4 درصد. این جنگ افروزان 79 درصد صادرات سلاح برای جنگ های موجود در دنیا را تامین می کنند. حال ببینیم از ویروس کورونا چه سودی آیدشان می شود.
ویروس کرونا از چین شروع و به مرور در سراسرجهان شیوع پیدا کرده وتا کنون در اکثر کشورها گسترش پیدا کرده است. اما تاثیر این تراژدی تنها با از بین بردن فیزیکی و جانباختن بخشی از انسان ها خلاصه نمی شود( تاکنون یعنی تاریخ03.05.2020 تعدار قربانیان 246475 نفر و مبتلا یان به این ویروس بیش3 میلیون و 400 هزار نفر و بهبود یافته حدودن یک میلیون و 115 هزار نفر اعلام شده است که البته این رقم روز بروز در حال افزایش است) بلکه به موازات مرگ عده ی زیادی از انسان های مسن و جوان، تاثیر خود را بر اقتصاد جهانی سرمایه داری و به ورشکستگی کشاندن هزاران ویا شاید ده ها هزار کارخانه کوچک و متوسط و کارگاه در چین و سراسر جهان خواهد داشت، بر بستر این وضعیت طبقه ی کارگرجهانی را به فلاکت عمیق تری روبرو خواهد کرد وبرای سوئ استفاده گسترده ای از سوی دولت های سرمایه داری، دست سرمایه دارن بزرگ صنعتی و مالی و کارخانه داران را برای استثمار بیشتر مزدبگیران باز خواهد گذاشت، که در این زمینه هوشیاری طبقه ی کارگر و مزدبگیران و فعالان کارگری را می طلبد. بنا به گفته ی اقتصادانان سرمایه داری، کشور چین با نیروی کار ارزانش در شرایط کنونی به میز کارتولید جهان سرمایه داری تبدیل شده است و این میز کار با نیروی کارارزان خود ارزش اضافی سرمایه داری جهانی را تامین می کند، این میزکارجهانی که در تامین سفارشات اقتصادی کشورهای صنعتی اروپا وغیر اروپایی فعال بوده ( مثل وسایل و قطعات یدکی برای کارخانه های اتوبیل سازی، قطعه های میکروچیپ، داروها و... ) به بخش زیادی از کشورهای صنعتی تا قبل از شیوع کرونا از سوی چین صادر می شده است، اکنون با شیوع ویروس کرونا دچار اختلال شده و باعث اثرات زیان باری بر اقتصاد جهانی سرمایه داری و بخصوص اقتصاد کشور های صنعتی خواهد شد. زیرا اکثر اقتصاد دانان جهان سرمایه داری براین باورند که بحران اقتصادی در راه است و امکان بیکارشدن 50 میلیون مزد بگیر را حدث و گمانه زنی می کنند. بر بستر این بحران برای کارگران ومزدبگیرانی که از دست کرونا جان سالم بدر می برند باعث فقرو تنگ دستی بیشتر خواهد شد، ازسوی دیگر دروضعیت موجود کنونی از سوی احزاب ، سازمان ها و دولت های نئولیبرال و بخصوص احزاب سوسیا ل دموکراسی با دلسوزی بسیار به حمایت از کارخانه داران وسرمایه داران بشکل گسترده تبلیغ می شود، که از سوی دولت و ازپول صندوق مالیات از ورشکستگی آنها مانع شوند. دولت تضمین می کند که کارگاه ها و کارخانه ها را تا دومیلیارد یورو حجم معاملاتی حمایت کند. خوب روشن هم هست که در این گونه شرایط بحرانی درابتدا و کوتاه مدت اعتراضات کارگران و مزد بگیران تخفیف پیدا خواهد کرد اما در دراز مدت جامعه ی بحران زده با عروج اعتراضات گسترده ی مزدبگیران مواجه خواهد شد. حقیقت این است، که این ترفند بیشتربا هدف استثماربیشتر کارگران ومزدبگیران خواهند بود. همچنین سرمایه داران واحزاب حامی آنها، با تبلیغات ضد کارگری و ظاهرن انسان دوستانه ، زنجیر بیکاری وبیگاری جهان سرمایه داری را چه بصورت پنهان و چه ایان بدست و پای مزدبگیران خواهد بست. هم اکنون دولت های سرمایه داری از جمله آلمان برای نجات یکسری از شرکت ها و کارخانه ها که با بحران روبروشده اند و در آینده رورو خواهند شد، قول حمایت و کمک داده شده است و حاضر است بجز حمایت مالی، مالیات را تا سطحی که به سود و ارزش اضافی آنها لطمه ای وارد نشود پایین بیاورد. واین حاتم بخشی ازجیب کارگران و مزدبگیران جامعه ی آلمان است، یعنی ازجیب تولید گرانی است که ماهانه مالیات به دولت پرداخت می کنند. در اینجا هوشیاری کارگران و مزدبگیران و فعالین شورایی ضد سرمایه داری را می طلبد که در مقابل ترفند های مختلف سرمایه داران و دولت های حامی آنها به افشاگری و مقابله بپردازند. من سعی دارم که با داده ها ی وضعیت موجود، به خطراتی که می تواند طبقه ی کارگر جهانی و بخصوص طبقه ی کارگر و مزدبگیران ایران را تحدید کند اشاره کنم.
-- Dun& Bradstreet یکی از سازمان های سرمایه داری است و فقط برای نجات کارخانه داران در بحران فعالیت می کند
Dun& Bradstreet است که شرکت ها و کارخانه ها را از نظر فکری برای خروج ازبحران کمک می کند، گزارشی را درمورد چگونگی تاثیرات شیوع ویروس کرونا بر اقتصاد جهان سرمایه داری را منتشر کرد. گزارش و آمارهای این سازمان به این دلیل است، که در واقع می خواهد به شرکت ها و کارخانه هایی که در چین از نیروی کار ارزان استفاده می کنند کمک کند و چگونگی فرار و راه خروج از این بحران را نشان دهد. کارکنان و متخصصین این نهاد یا سازمان، کاردان ها وکارشناسان اقتصادی حامی سرمایه داران هستند. یعنی این نهاد کاملن در خدمت سرمایه داران است، ازسوی سرمایه داران حمایت و پشتیبانی می شود و روشن است که یک سازمان ضد کارگری است.
شیوع ویروس کرونا از ووهان (Wuhan )که متعلق به استان هوبای (Hubei د )ر چین می باشد شروع شد. این استان یکی از مناطق مهم صنعتی است. واین ویروس به 18 استان دیگرخیلی سریع شیوع وکسترش پیدا کرد. عکس العمل دولت چین این بود که دستور بستن تعداد زیادی از این کارخانه ها را صادر کرد. بستن سریع این کارخانه ها وشرکت ها تاثیر خود را هم بر بیکارسازی کارگران ومزدبگیران در داخل چین و هم خارج از چین بطور محسوسی برمواد غذایی ، دارویی و صنعتی گذاشت و برخی از کشورها را حتی کشورهای صنعتی مثل آمریکا، آلمان و دیگر کشورهای صنعتی رابا کم بود مواد دارویی، مواد ضد عفونی، قطعات وتولیدات مایکروچیب و گرانی برخی از تولیدات وارداتی از چین کر.. بنا به آماری که (Dun& Bradstreet) منشر کرده است حدود 50000 شرکت بزرگ وشاخه های وابسته به آنها و شعبه های مختلف یعنی90 در صد شرکت هایی که در چین مستقر هستند تحت تاثیر این وضعیت قرار گرفته اند. در استانهای (Guangdung, Jiangsu,Zhejiang, Pekan und Shandung) 50 د رصد از مجموعه ی شاغلان حذف شد اند و48 درصد از حجم فروش اقتصادی چین را دربر می گیرد و معلوم نیست کارگران ومزدبگیران درچه وضعیتی قرار دارند. پنج بخشی که شدیدن آسیب دیده اند : شرکت های خدماتی عمومی، شرکت های عمده فروشی، خرده فروشان و شرکت های خدمات مالی را در بر می گیرد، این ها حدود80 درصد شرکت های را تشکیل می دهند. سهم کارخانه جات و شرکت های ساخت وتولید کالا، خدمات عمومی و عمده فروش ها ازاین 80 درصد، 65 در صد می باشد. لازم به توضیح است که هنوز زود است که تاثیرات واقعی شیوع ویروس کرونا را بر زندگی انسان ها ی مزدبگیر و اقتصاد جهان سرمایه داری گمانه زنی و به حقیت نزدیک و آنرا برآورد کرد.
برای روشن تر شدن ازبحران کنونی، ما شیوع ویروس کرونا را در مقایسه با ویروس مارس (Mars ) در 2002- 2003 بر اقتصاد چین ، کوتاه بررسی می کنیم: بررسی ها وتخمین هایی که در آن دوره بعمل آمد این بود که ویروس مارس بین یک تا دو درصد به تولید ناخالص داخلی چین آسیب رساند. اما در زمانی بود که سرمایه داری دولتی چین هنوز به عنوان یک قدرت اقصادی جهان بطور مشخص مطرح نبود و به میز کارارزان سرمایه ی جهانی هنوز تبدیل نشده بود. آلآن سرمایه داری دولتی چین با صادرات قطعات یدکی، دارویی و مواد غذایی بخش عظیمی از تولید کالای سرمایه جهان تبدیل شده و از نظر مواد غذایی، دارویی و میکروچیپ وسایر کالاهایی که می بایست درست سروقت (Just in tim ) بدست مشتری های کشورهای صنعتی برسد تبدیل شده است.
پیش بینی کنندگان اقتصادی تاثیر ویروس کرونا را در سال 2020 بر اقتصاد جهانی سرمایه داری را در صورتیکه وضعیت کنونی را ثابت فرض کنیم و گسترش بیشتری پیدا نکند، بعنوان مثال تنها در بخش توریستی می توانست 712 میلییارد دلار درآمد بدست آید، اما بحران موجود باعث شده که این بخش از درآمد جهانی با رکود محظ مواجه شود و
به منهای 13،5 درصد برسد ومیلیون ها بیکار که هنوز آمار دقیقی در دست نیست با بی شغلی مواجه کند. در صورتی اوضاع اقتصادی وخیم تر آز تحلیلی است که گمانه زنی شده است. شرکت های عظیمی مثل اپل، گوگل، استاربوکس و ای کیا (Apple, Google, Starbucks Ikea) شرکت هایشان را در چین بسته اند و معلوم نیست که مزدبگیران این غول های مفت خورو استثمارگر تا زمان عادی شدن شرایط، در چه وضعیتی زندگی خواهند کرد. این بحران تاثیر به سزایی بر صنعت حمل و نقل هوایی گذاشته است، اکثرشرکت های حمل و نقل هوایی پرواز خود را از حالت محدود تا به صفر رسانده اند. با تکیه بر این روند، کارگران ومزدبگیران هتل ها، دفترهای مسافرتی، رستوران ها، مزدبگیران شرکت های هوای و ... با مشکلات شغلی و بیکاری روبرو شده اند. این وضعیت نه در چین بلکه وضعیتی است که در سراسر جهان گریبان گیر طبقه ی کارگر و مزدبگیران، بخصوص کشور هایی مثل ایران که حجم مبادلات اقتصادیشان با چین در سطح بالایی است. البته لازم به اشاره است که صنعت اتومبیل سازی هم بعلت اینکه وسایل یدکی بخش زیادی از کارخانه های اتومبیل سازی در چین ساخته می شود دچاربحران کمبود قطعه و وسایل یدکی شده اند و طبیعتن جایگاه کاری بیشتری را از بین خواهد برد.
بنا به اطلاعات منتشر شده از سوی اطاق صنعت و بازرگانی شمال غربی آلمان، تاثیر ویروس کرونا با مختل کردن کارخانه جات وشرکت ها در چین، مستقیمن براقتصاد منطقه ی شمال غرب آلمان تاثیر منفی گذاشته است. مثلن حدود 300 شرکت از شهر های دورتموند، هام و اونا (Una ، Dortmund, Ham ) و با وضعیتی که در چین بوجود آمده است، با کم بود قطعات و وسایل یدکی ضربه اساسی به تامین و شبکه های تولیدی وارد می شود و به ورشکستگی شرکت ها وکارخانه ها منجرخواهد شد، یا با اختلال درروند تولید جایگاه کاری کارگران ومزدبگیران را به خطر بیندازد. در رابطه با ایتالیا هم مشکل مشابهی وجود دارد. ایتالیا برای شمال غربی آلمان NRW بازار بسیار مهمی است، که حجم معامله ی سالانه با ایتالیا 21 میلییارد یورو می باشد. بنا به آمار اطاق صنعت وبازرگانی 345 شرکتی که زیر پوشش این اطاق بازرگانی وصنعت اند، درایتالیا فعال می باشند.. اما نگرانی ها این است، که تاثیربحران اقتصادی ویروس کرونا در ایتالیا سراسری شود.
شمال ایتالیا که صنعتی ترین منطقه از ایتالیاست با شیوع ویروس کرونا اقتصادش در بخش شمال کلا مختل شده وبه قبرستان کارگران ومزدبگیران تبدیل شده است. هنوز این کشور موفق نشده است که دامنه و گسترش این ویروس را مهار کند. در حال حاضر برای محار این ویروس 16 میلیون نفر در شمال ایتالیا در قرنطینه هستند. صنایع بخش شمال اساسن دست از تولید کشیده اند و آماردقیقی از بیکاری و یا وضعیت مزدبگیرانی که در این بخش ها فعالیت می کردند، در دست نیست.
تا تاریخ امروز 03.05.2020 در آمریکا 30 میلیون نفر شغلشان را از دست داده اند. در آلمان بیش از 2 میلیون نفرکارگر و مزد بگیرانی که در کارخانه های مختلف مثل کارخانه های اتومبیل سازی که بر اثر بحران نمی توانند تمام وقت به تولید ادامه دهند، از سوی دولت به شرح زیر همایت خواهند شد: کارگران و مزدبگیران مجرد 60 درصد از دستمزد خالص و کارگران ومزدبگیران متاهل 67 درصد . وضعیت مابقی کشور های صنعتی هم آنچنان جالب نیست.
تاثیرات ویروس کرونا در ایران چیست؟
باور کنید جهنمی که سیستم سرمایه داری جهان برای مزدبگیران ساخته است در اساس یکی است. استثمار کار در حد توان سرمایه کماکان با شیوه وروش های مختلف ادامه دارد. اما شیوع این ویروس در ایران توانست، بخشی از طبقه ی کارگر و مزد بگیرانی که شاید به امامزاده ویا امام زاده هایی باورداشتند را، بسیار متذلذل کرده است باور آن ها را درنسبت به معجزه ی این امازاده بسیار ضعیف کرده، از این جهت راه اندیشیدن به قدرت و توان خود در مبارزه بر علیه رژیم سرمایه داری اسلامی بازتر و روشنتر خواهد شد. همچنین اگرتوهمی به فقیه ویا فقها داشته اند شدین بزیر سؤال رفته است، زیرا در این شرایط همه ی امام زاده ها و از جمله فقها ناتوانی و ضعف خود را در این وضعیت بحرانی نشان داده اند. خیلی ها از رونسان مردم ایران صحبت می کنند، زیرا در فضای مجازی امامان، بی لیاقتی و ناتوانی امامزاده ها، فقها، ملاها بصورت گسترده ای پرده برداشته شده و شدیدن مورد انتقاد قرار گرفتند. در فضای مجازی ریزش خرافات توده ی مردم را در شرایط کنونی را بعنوان یک رنسانس در جامعه ی ایران با پیام ها خود رد و بدل می کردن و می کنند. شاید می توان گفت، که بر بستر بحران کنونی، این یک رفرم فکریست، که از جانب خود مردم برعلیه مذهب و خرافات مذهبی عروج کرده است. در تاریخ این بی سابقه است، که مراجع معجزه زایی که برای عده ای معجزه دهنده وشفا دهنده بوده، با در های بسته این مراجع رو برو شوند، و برای اینکه ویروس کرونا گسترش پیدانکند، رفتن به "زیارتگاه ها" برای جلوگیری از گسترش مریضی ممنوع اعلام گردد. خود کلاه برداران رژیم هم فهمیدند که مردم دیگر گول مداحی و دروغگویی آنها را نمی خورند. نتیجه این شده است که همه ی به اصطلاح زیارت گاها بسته شود. در شرایط کنونی روند تحول فکر مردم را نسبت به رژیم و امامزادگانش را می توان یک تحول دراندیشه و باور بخش عظیمی از مردم دانست. همکاران و هم رزمان عزیز، بر بستر بحران گسترده ای که تاثیر ویروس کرونا بر اقتصاد سرمایه جهانی و در پیوند با آن بر شرایط وضعیت سایسی واقتصادی ایران خواهد داشت از یک سو، واز سوی دیگر برآمد و عروج مبارزات طبقه ی کارگر و مزدبگیران ضد سرمایه درچند سال گذشته، وضعیتی در مقابل ما به نمایش می گذارد، که شاید ترفند های سرمایه ی جهانی و بخصوص سرمایه داری نئو لیبرال ایران بتوانند طبقه ی کارگر و مزد بگیران را کوتاه مدت گیج و به بیراهه بکشاند، اما بدلیل داده ها و فاکتور های مختلفی که در این مطلب اشاره شده است، طولی نخواهد کشید، که طبقه ی کارگر از این گذار مقطعی گیجی بیرون بیآید و مبارزه ی طبقاتی کارگران ومزدبگیران عروج کند. طبقه ی کارگرجهانی و بخصوص طبقه ی کارگر ایران با بحران کنونی کوتاه مدت ضربه ی زیادی خواهد خورد، دچاربیکاری و فقر بیشتری خواهد شد، اما طولی نخواهد کشید که از حالت گیجی درخواهد آمد و با گذاراز این وضعیت، با عروج مبارزه ی طبقاتی وارداعتلاای انقلابی شده و شرایط را برای موقعیت انقلاب و برای نابودی سیستم سرمایه داری در ایران آماده کنند.
هوشیاری را از دست ندهیم
با ایجاد شوراهای کارگران و مزدبگیران ضد سرمایه داری حاکمیت سیاسی و اقتصادی خود را در سراسر جامعه با نابودی سیستم سرایه داری عملی سازیم.
مارس 2020
25 اسفند 1398
علی برومند