بهرام رحمانی و نئولیبرال های خیالی اش
خدامراد فولادی
December 15, 2019بهرام رحمانی و نئولیبرال های خیالی اش
بدون ِ هیچ مقدمه چینی و تعارفی، مقاله ی « دانشجویان علیه ِ حکومت ِ اسلامی، مجاهدین ِ خلق و سلطنت طلبان و به طور ِ کلی نئولیبرالیسم» بهرام رحمانی، دقیقن دیدگاه های ضد ِ لیبرالی و ضد ِ « استکباری» یا به طور ِ کلی نظرات ِ واپسگرایانه ی رهبر ِ رژیم ِ اسلامی را بازگو می کند. چرای اش را بعدتر خواهم گفت. برای پیشگیری از سوء تفاهم بر این نکته تاکید کنم که همسویی ِ سیاسی و همنظری ِ رحمانی با رهبر ِ همه کاره ی رژیم به هیچ وجه به این معنا نیست که بهرام رحمانی عنصر ِ وابسته به رژیم است. بلکه به این معناست که سرتا ته ِ برداشت و تحلیل ِ او از خیزش های اجتماعی سیاسی در ایران و بالاخص خیزش ِ آبان ِ 98 نه تنها مغایرت و مخالفتی با نگرش و دیدگاه های واپسگرایانه ی رهبر ِ رژیم ندارد، بلکه طابق النعل بالنعل بر این نظرات منطبق و همجهت است. نه فقط بهرام رحمانی، که دانشجویان ِ چپ ِ مورد ِ نظر و حمایت ِ او که شعارها و مواضع ِ سیاسی شان یاد آور ِ موضع گیری های دانشجویان ِ پیرو ِ خط ِ امام یا عناصر ِ به اصلاح چپ و انقلابی ِ ضد ِ امپریالیسم و ضد ِ لیبرالیسم ِ دانشگاه در سال ِ 1358 است نیز در این اشتراک ِ نظر با رهبر ِ حکومت سهیم اند. با این تفاوت که در آن زمان بازرگان و بنی صدر را می شد لیبرال و خواهان ِ دموکراسی ِ بورژوایی در مقابل ِ استبداد ِ کیش ِ شخصییتی ِ رهبر ِ بی منازع ِ رژیم به حساب آورد، اما امروزه هیچ لیبرالی- چه رسد به نئولیبرال!- نه در قدرت است و نه اگر هم وجود داشته باشد، که یقینن هست، جرات ابراز ِ وجود و مخالفت با رهبر و دار و دسته ی مسلح اش را دارد. چرا که بی درنگ به دستور ِ رهبر، فرد ِ متمرد و مخالفخوان وحتا « ایل و تبارش» به سزای این مخالفت خواهند رسید.( کدام لیبرال یا نئولیبرال اکنون در حاکمییت است جناب ِ رحمانی؟ نکند سران ِ نظامی پادگانی و مدیران ِ کارخانه ها و شرکت های به اصطلاح خصولتی را که بدون ِ استثناهمه نظامی اند و کارخانه ها و شرکت ها و کل ِ جامعه را تبدیل به پادگانی کرده اند که خود و فرمانده کل شان که همان رهبر است بر آن ها فرمانفرمایی ِ بلامنازع می کنند را لیبرال و نئولیبرال تصور کرده اید؟). ما، هنوز فریاد ِ « دانشجوی خط ِ امام افشاکن! افشاکن!» که چپ ِضد ِ لیبرال خواهان ِ افشاگری ِ دانشجویان ِ خط ِ امامی علیه ِ لیبرال های « جاده صاف کن ِ امپریالیسم » بودند در ذهن و حافظه مان هست. اما، خط ِ امام چه بود و چیست که چپ ِ آن زمان بر آن مهر ِ تایید می زد و از پیروان آن مصرانه می خواست افشاگری کنند؟ خط ِِ امام یعنی راه ِ رشد ِ غیر ِسرمایه داری، یا درواقع سرمایه داری ِ انحصاری رانتی ِ دولتی به علاوه ی مناسبات ِ عقب مانده ی پیشاسرمایه داری ِ خدایگان بندگی.خط ِ امام یعنی ضدییت با دموکراسی و آزادی های بی قید و شرط ِ سیاسی . خط ِ امام یعنی یک نفر خود را رهبر ِ یک کشور اعلام کند و مادام العمر بر میلیون ها انسان حکمرانی و فرمانفرمایی کند بی آنکه آن میلیون ها نفر او را به عنوان ِ رهبر ِ مادام عمر ِ خود برگزیده باشند. خط امام یعنی تمام ِ قدرت به دست ِ همان یک نفر و هرکس با این قدرت ِ بلامنازع مخالفت نمود سزای مخالفت اش اعدام خواهد بود. با چنین خصوصییاتی پشتیبانی ِ چپ ِ آن زمان که خود چه در قدرت به عنوان ِ حاکم ِ بلامنازع ، و چه به عنوان ِ تشکیلات ِ درکمین ِ قدرت واجد ِ تمام ِ این ویژگی هاست ، کاملن طبیعی به نظر می رسد. خط ِ امام یک خصوصییت ِ دیگر هم دارد که تمامییت خواهی وانحصارطلبی ِ قدرت است. این تمامییت خواهی بود که موجب شد چپ ِ همخط اش را نیز به دنبال ِ دیگر شخصییت ها و تشکیلات های سیاسی از گردونه ی رقابت برسر ِ قدرت خارج کند. با اینهمه،هنوز هم با گذشت ِ چهل و یک سال از حاکمییت ِ استبداد ِ پدرشاهی و کیش ِ شخصییتی ِ « امامان» ِ خط دهنده به دانشجویان ِ چپ، در ِ سیاست برای چپ همچنان بر پاشنه ی ضدییت با تجدد وتمدن ِ سرمایه داری و همسویی و موافقت با واپسگرایی ِ راه ِ رشد ِ غیر ِ سرمایه داری ِ « امام» به عنوان ِ رهبر و پیشتاز ِ این راه ِ ضد ِ رشد و تکامل می گردد.
من همواره بر اشتراک ِ نظر و همسویی ِ فکری- عقیدتی ِ چپ ِ فرقه گرا و اراده گرای بی اعتقاد به تکامل ِ قانونمند ِ اجتماعی با رژیم ِ واپسگرای اسلامی تاکید نموده ام . مقاله ی بهرام رحمانی نمونه ی حی و حاضر ِ این اشتراک و همسویی اکنون پیش ِ روی ِ ماست. رحمانی با نادیده گرفتن ِ اعتراضات و تظاهرات ِ میلیونی و بی اعتنا به شعارها و مطالبات ِ صریحن اعلام شده ی آنها، با بزرگنمایی ِ شعارهای چند دانشجوی چپ در مراسم ِ حکومتی ِ شانزدهم آذر، این چند دانشجو را نماینده ی کل ِ جامعه و شعارها و خواست های شان را برآمده از خواست جامعه و خصوصن طبقه ی کارگر می داند.
شعارها و مطالبه های معترضان ِ خیابانی ِ آبان را من در دو مقاله ی « درس های آبان» و« جایگاه ِ تئوری در خیزش های اجتماعی » توضیح داده و بر دموکراسیخواهی ِ اکثرییت ِ جامعه که به ویژه در شعار ِ «مرگ بر دیکتاتور» به خوبی نمایان است تاکید نمودم. مطالبه ای تاریخی دورانی که رحمانی به دلیل ِ ایدئولوژی ِ ضد ِ دورانی اش عمدن آن را نادیده گرفته و شعارهای صرفن اقتصادی و ضد ِ لیبرالی ِ موافق با خط ِ رهبر ِ دانشجویان ِ چپ را برجسته نموده است. این که کدام بر داشت و تحلیل با واقعییت های جامعه ی ما همسویی و همخوانی دارد یا ندارد را علاوه بر دوایدئولوژی ِ پرولتاریایی ِ این دوران، و ایدئولوژی ِ ضد ِ دورانی و ضد ِ پرولتاریایی چپ ِ فرقه ساز و اراده گرا به طور ِ عام ، می توان از خود ِ شعارها به مثابه ِ راهکار ِ تحقق یابی ِ راهبردنیز دریافت. یعنی دو راهبرد ِ متفاوت ِ دموکراسیخواه و دموکراسی ستیز را از مضمون ِ شعارها بیرون کشید و دید که کدام ها علیه استبداد و کدام ها همسو با استبداد ِ حاکم است. یعنی نخست شکل و محتوای حاکمییت را به لحاظ ِ تاریخی دورانی و طبقاتی یا فراطبقاتی اش مشخص نمود تا سپس بتوان راهکار و راهبرد ِ متناسب با این شکل و محتوا را تعیین نمود. کاری که مفهوم ِ علمی- ماتریالیستی ِ آن ، تحلیل ِ مشخص از شرایط ِ مشخص است و جز آن هر تحلیلی به بیراهه ی ذهنگرایی و خیالبافی خواهد رفت.
از این رو و بنا بر تئوری ِ راهنمای مارکسیستی و ماتریالیسم ِ تاریخی، باید به جای بحث ِ انحرافی، ضد ِ دورانی و تجدد ستیز ِامپریالیسم و لیبرالیسم و نئولیبرالیسم ِ فرقه گرایان ِ درکمین ِ قدرت ِ سیاسی، بحث بر سر ِ مالکییت بر ابزار ِ تولید باشد و این که رژیم ِ اسلامی مالکییت بر ابزار ِ تولید را چگونه به دست آورده و چگونه و با چه ساز و کاری آن را حفظ می کند. یعنی آیا تصاحب ِ مالکییت به طور ِ تاریخی دورانی بوده یا به زور ِاسلحه و مصادره ، و درنتیجه حفظ ِ آن نیز چگونه صورت می گیرد. وقتی معلوم شود مالکییت ِ حاکمان بر سرمایه و ابزار ِ تولید تاریخی و درونزا نبوده، یعنی از بطن و متن ِ ساز و کارهای دیالکتیکی و تکامل ِ اجتماعی اقتصادی ِ خود ِ جامعه بر نیامده، در نتیجه حفظ ِ مالکییت و حفظ ِ رژیم نیز نه برپایه ی دیکتاتوری و دموکراسی ِ دورانی- طبقاتی بلکه به زور ِ استبداد و سرکوب ِ نظامی صورت می گیرد.( در واقع، حاکمان ِ ایران ثروتمندند نه سرمایه دار به مفهوم ِ تاریخی، و ثروت شان را از راه ِ دزدی و مصادره به دست آورده و کل ِ جامعه را به زور ِ اسلحه به بیگاری گرفته اند. به همین دلیل هم هست که نه تنها نیروهای مولد و مناسبات ِ تولید را رشد و ارتقا نداده بلکه بلکه خود به مانعی در راه ِ پیشرفت و تکامل ِ آن هم درآمده اند). از این رو و در این صورت است که معلوم خواهد شد کدام شعار هم راهکار است و هم راهبرد ِ برون رفت از وضعییت ِ موجود. در این مورد، دو شعار ِ محوری ِ معترضان آبان و پیش از آن که هم برزبان ها آمد و هم بر دیوارهای خیابان ها و محله ها نوشته شد، یکی مرگ بر دیکتاتور و دیگری دشمن ِ ما همین جاست، دروغ میگن آمریکاست، به صراحت بیانگر ِ شناخت ِ درست و دقیق و منطبق بر تئوری ِ معترضان هم از دشمن ِ دورانی و هم از راه ِ گذار از وضعییت ِ آچمز ِ کنونی است.
این در حالی است که مقاله ی « دانشجویان علیه ِ حکومت ِ اسلامی، مجاهدین ِ خلق و سلطنت طلبان» ِ بهرام ِ رحمانی، نه تحلیل ِ علمی ماتریالیستی و تاریخی ِ مشخص از شرایط ِ خود ویژه ی ایران است، و نه بر سر ِ تعیین ِ جایگزین ِ واقعی ِ استبداد از درون ِ کرد و کارهای استبداد ِ قانون ستیز و جامعه ی استبدادستیز ، بلکه فقط تسویه حساب با رقیبان ِ قدرت طلب ِ تشکیلات ِ حزبی- فرقه ای ِ خویش است، که آنها را نئو لیبرال می نامد آنهم با تناقض گویی های آشکار. به عنوان ِ مثال، در حالی که فرانسه را در کنار ِ ایران و عراق و شیلی نئولیبرال به حساب می آورد- و چقدر رژیم ِ اسلامی باید از اینکه درکنار ِ دولت فرانسه لیبرال یعنی دارای آزادی های سیاسی و خصوصن آزادی ِ بیان معرفی شده از بهرام رحمانی سپاسگزار باشد!- می نویسد:« هواداران ِ رضا پهلوی در فضای مجازی به تخریب ِ غیر ِ خودی ها می پردازند... در حالی که در دنیای آزاد ِ غرب { که یقینن شامل ِ فرانسه ی نئو لیبرال هم می شود} هر کس { و از جمله دار و دسته و رفقای آقای رحمانی} می تواند اجازه ی پلیس بگیرد و هر طوری خواست حرکت کند...»( نقل از مقاله ی آقای رحمانی. داخل ِ کروشه ها از من است.). عجبا از آنهمه ادعا و اینهمه ضد و نقیض گویی. مگر خود ِ شما همان کاری را که به رضا پهلوی نسبت می دهید- یعنی تخریب ِ غیر ِ خودی ها- درمورد غیر ِ خودی های خود تان و مخصوصن مارکسیست ها انجام نمی دهید که وقتی در مقابل ِ نظریات شان کم می آورید آنها را مزدور و نوکر ِ امپریالیسم می نامید جناب ِ رحمانی؟ یا، شما که اعتقاد دارید نئولیبرالیسم ِ غرب و از جمله فرانسه تفاوتی با نئولیبرالیسم ِ خیالی ِ شما در ایران ندارد، آیا در ایران هم مثل ِ غرب هرکسی می تواند اجازه ی پلیس بگیرد و « هر طوری خواست حرکت کند»؟ اگر چنین است، پس چرا شما و رفقای تان به ایران نمی آیید تا از پلیس اجازه بگیرید و « هر طوری دلتان خواست حرکت کنید»؟!
به اعتقاد ِ رحمانی « هرکسی که دیدگاه ِ ضد ِ آمریکایی و ضد ِ امپریالیستی داشت انقلابی است. از جمله مجاهدین ِ خلق پیش از 1357انقلابی بودند{ و اکنون که نئولیبرال شده اند نیستند!}.»( نقل از مقاله ی بهرام رحمانی. فقط درون ِ کروشه از من است). بگذریم که خمینی و روحانییت را یا فراموش کرده یا یادش بوده و عمدن نام نبرده چون خلاف ِ تزش را ثابت می کند. چرا که خمینی و روحانییت هم چه پیش و چه پس از 1357 خصلتن و بنا بر ایدئولوژی ِ واپسگرای شان ضد ِ امپریالیسم و ضد ِ آمریکابوده و هستند و ضدییت شان هم واقعی وتاریخی است و هم آن را هرگز انکار نکرده و حتا به آن افتخار می کنند. آل احمد و شریعتی را چه می گویید آقای رحمانی؟ آنها که پیش از«انقلاب» تجدد ستیز و تمدن ستیز، یعنی ضد ِ آمریکایی و ضد ِ امپریالیسم بودند ، آنها را هم در کمپ ِ انقلاب و انقلابی می دانید، یا آنچنان که واقعن بودند، ضد ِ انقلاب؟ به علاوه، مجاهدین ِ خلق هیچگاه انقلابی نبوده اند،نه پیش و نه پس از1357. بلکه به دلیل ِ ایدئولوژی ِ مذهبی شان مثل ِ آل احمد و شریعتی و ملاها در تفکر واپسگرا،و درسیاست نیزمانند ِ فداییان ِ اسلام یک دار و دسته ی تروریست بوده و هستند. کدام لیبرال و نئولیبرال را می شناسید که با تکیه بر دار و دسته ی مسلح اش پیشاپیش رییس ِ جمهور و رهبر ِ مادام عمر ِ کشوری را به مثابه ِ« آش کشک ِ خاله ته، بخوری پاته نخوری پاته» انتخاب کرده باشد؟ اینها اگر به قدرت برسند چه ها خواهند کرد؟ لیبرالیسم و نئولیبرالیسم یعنی همسر ِ رهبر ِ مرد ِ مرده را به صرف همسر آن مرد ِ مرده بودن هنوز هیچی نشده رییس جمهور یک کشور اعلام کنی؟ درکدام کشور و حکومت و دولت ِ لیبرال و نئولیبرالی چنین اتفاقی افتاده جز در رژیم های کودتایی و نظامی پادگانی؟ و شما حکومت های نظامی را لیبرال و نئولیبرال می دانید؟ رحمانی با چنین نگرشی به انقلاب وانقلابیگری و لیبرالیسم و نئولیبرالیسم نشان می دهد که لنینیسم ِ او و همفکران اش نه انقلابی و نه حتا لیبرال و نئولیبرال بلکه از جنم ِ « مجاهدین ِ پیش از 1357» و از جنس ِ « انقلابیگری » آل احمد و شریعتی وخمینی و دیگر ملاهای ضد آمریکا و ضد ِ امپریالیسم است. خود ِ بی اعتقادی به تکامل ِ قانون مند ِ جامعه ی انسانی و تقدم قائل نشدن برای جامعه های پیشرفته در فرارفت از سرمایه داری به سوسیالیسم و کمونیسم، و اعتقاد به راه ِ رشد ِ غیر ِ سرمایه داری که برآیند ِ ناگزیر ِ ضد ِ امپریالیسم بودن است، یک وجه مشترک ِ لنینیسم ِ بهرام ِ رحمانی ها با ملاها و مجاهدین ِ خلق است.
در پایان چند مورد برتری ِ احزاب ِ لیبرال و نئولیبرال بر احزاب و تشکیلات های لنینی را نشان می دهم:
یک- در حزب های لیبرال و نئولیبرال، لیدر بودن انتخابی و دوره ای است و نه فقط مردان بلکه زنان هم می توانند لیدر ِ حزب شوند و چنانچه حزب مامور ِ تشکیل ِ دولت شود، زنی که رییس ِ حزب است رییس ِ دولت و مدیر ِ اجرایی ِ سیاست و اقتصاد ِ کشور هم می شود. مانند ِ آنگلا مرکل در آلمان. در حالی که در احزاب ِ لنینی، لیدر بودن مادام عمری و به دلیل ِ مردسالاری ِ حاکم بر ایدئولوژی ِ حزب مختص ِ مردان است. به طوری که از زمان ِ پیدایش ِ این احزاب تا کنون هیچ زنی به لیدری ِ تشکیلات ِ شبه مافیایی ِ لنینیستی برگزیده نشده است. به بیان ِ واضح تر از دید ِ لنینینیست ها زنان شایسته گی ِ رهبری ِ حزب و دولت ِ حزبی را ندارند.
دو- سلسله مراتب ِ حزب های لیبرال و نئولیبرال افقی و ژلاتینی و سیال و غیر ِ ثابت است و هر عضو ِ دون پایه ای می تواند به سرعت به مقام ِ بالاتر و حتا لیدری برسد. در حالی که سلسله مراتب ِ حزب ِ لنینی، عمودی و ثابت و سنگواره ای است. به طوری که یک عضو ساده فقط با نشان دادن ِ سرسپردگی و وفاداری به رهبر می تواند فقط تا عضوییت ِ کمیته مرکزی ارتقا یابد آنهم به شرطی که مطیع ِ بی چون و چرای تصمیم ها و فرمان های رهبر باشد. لیدری را مگر در خواب ببیند!
سه- ازاین لحاظ، سلسله مراتب ِ حزب های لنینی شباهت ِ زیادی به سلسله مراتب ِ تشکیلات ِ روحانییت ، یعنی سلسله مراتبی عمودی از بالا به پایین ، شامل ِ آیت الله، حجت الاسلام ، ثقه الاسلام، وطلبه ها دارند، و سال ها طول می کشد تا یک ثقت الاسلام به مقام ِ آیت اللهی برسد آنهم به شرطی که در میان ِ آیت الله ها پارتی داشته باشد.
چهار- در حزب های لیبرال و نئولیبرال انتقاد از رهبر و حتا برکناری ِ او توسط ِ اعضا وجود دارد. در صورتی که در حزب های لنینی کسی جرات ِ انتقاد از رهبر ِ فعال مایشاء را ندارد مگر آنکه پیه ِ اخراج از حزب وحتا ترور شدن را به تن مالیده باشد( مراجعه کنید به نوشته های لنین ِ پیش از قدرت و در قدرت، و عملکردهای استالین که «رهنمودهای لنین» را اجراکرد.).
پنج- لیبرالیسم و نئولیبرالیسم در راستای تکامل ِ قانونمند ِ تاریخ توانست نیروهای مولد و مناسبات ِ تولید را به حدی توسعه بخشد و تکامل دهد که فقط یک گام تا سوسیالیسم و کمونیسم یعنی غایت ِ تاریخ مانده است. در حالی که احزاب ِ لنینی ِ در قدرت با بیراهه ی غیر ِ سرمایه داری و حاکمییت های نظامی پادگانی شان نه تنها این نیروها و مناسبات را رشد و تکامل ندادند بلکه خود به مانع ِ بزرگی بر سر ِ راه ِ تکامل ِ تاریخ تبدیل شدند. کدام را کتمان می کنید جناب ِ رحمانی؟
