عراقِ بعد از صدام و اعتراضات اخير آن

زاگرس ابراهیمی
October 07, 2019

اگر بخواهيم در مورد تظاهرات مردمي و بر حق اخير مردم عراق نظر دهيم ابتدا بايد به ريشه اصلي به وجود آورنده اين اعتراضات اشاره كرد كه بعد از سقوط حكومت صدام حسين و تصرف اين كشور در سال ٢٠٠٣ توسط آمريكا و شروع گسترش نفوذ ايران در اين كشور ، عراق را تبديل به ميدان رويارويي مابين آمريكا و ايران كرد و بخش اعظمی  از مردم عراق از آن زمان تا به حال رنگ آرامش را به خود نديده اند.

 

 بعد از سقوط صدام حسين تمامي حكومت هاي موجود در عراق با رقابت سخت مابين آمريكا و ايران تعيين شده اند و هيچ وقت مردم عراق نتوانستند حكومتي  مورد دلخواه  خود و نظام سالم و مترقی را بر سركار بياورند كه بتواند در رفع مشكلات مردم قدمي جدي بردارد، بلكه كليه حكومت هاي تشكيل شده مابعد صدام حسين همگي دست نشانده اين دو دولت يعني آمريكا و ايران بوده اند و هركدام به جاي خدمت به مردم در وهله اول سعي در برآورده كردن خواسته هاي قدرت طلبانه يكي از آن دو كشور و چپاول اموال مردم و ثروت جامعه بوده اند. در اين ميان نيز مردم عراق به ویژه کارگران و زحمتکشان جامعه قربانيان اصلي اين قدرت طلبي ها را تشكيل داده اند. به طوري كه بعد از نزديك به ١٦ سال از سقوط  دولت فاشیست صدام حسين اینها هم که همه شان از صدام فاشیست تر و بد رفتار تر با مردم هستند نه تنها هيچ قدم مثبتي در جهت تامین آزادی و امنیت و رفاه مردم بر نداشته اند بلکه شرایط زندگی برای شهروندان را به مراتب دشوارتر کرده اند و اين كشور و مردمان آن تا به حال رنگ آرامش را به خود نديده اند.

 

به نظر من اعتراضات مردمي عراق بر ضد فساد و نبود امكانات رفاهی كاملاً بر حق و جای حمایت از سوی هر جریان و فرد آزادیخواهی است. و ما قویا از مطالبات آنها علیه فقر و فساد و علیه حاکمیت دست ساز ایران و امریکا حمایت میکنیم. اما باید همزمان توجه داشت مسير اين اعتراضات به دلیل عدم وجود حضور قدرتمند احزاب پیشرو و سوسیالیست و مترقی که به جامعه، نه به دولتهای منطقه، متکی باشد متاسفانه باعث شده است که به نتیجه نرسد یا سرکوب شده یا جریان ارتجاعی دیگری آنرا به نفع خود تمام کرده است. به گونه اي كه  بیشتر اعتراضات مردم عراق حتي در اعتراضات خود نيز بدونه آنكه متوجه باشند به سمت اهداف سلطه طلبانه حتی برخي از دولتهای دیگر نیز هدايت ميشوند.

 

براي مثال زماني كه ايران امنيت در عراق برايش اهميت دارد امريكا و همپيمانان آن سعي بر ناامن كردن فضاي سياسي و اجتماعي عراق ميكنند. و زماني كه ايران نيز به ناامني احتياج داشته باشد وضعيت كشور عراق به صورت مبارزات مردمي يا حملات مسلحانه گروه هاي شبه نظامي ناامن ميشود و حتي اگر زماني كه اين دو كشور باهم توافق كنند عراق براي مدتي رنگ آرامش به خود مي بيند. اكنون نيز علی رغم همه حقانیت که معترضین دارند به دلیل همان مسئله نبود رهبران و احزاب دلسوز و مربوط به این مبارزات در صحنه سر آنجام ناچار خواهیم بود با  ديد واقعی شرايطي كه بر منطقه حاكم است و تاثیر گذاری یکی از دولتها و یا نیروهای مذهبی یا قومی دخیل در رویدادهای عراق به اين تظاهراتها  نیزنگريست.

 

در حال حاضر به خاطر تنش هاي مابين برخي از دولت هاي عربي منطقه با ايران و مخصوصا امريكا و اسراييل شرايط كنوني عراق ميتواند نقش مهمي در سنگيني طرف ديگر ترازو را ايفا كند به نحوي كه در حال حاضر ميتوان تظاهرات و نتايج آن را با دو ديد متفاوت برسي كرد. اول اينكه هر دو دولت ايران و امريكا به خوبي بر اين مسئله واقف هستند كه به خاطر كمبود امكانات اوليه زندگي و نبود رفاه در كشور عراق نارضايتي گسترده اي در درون اين مردم  شعله ميكشد كه هر زمان لازم باشد با  بازي دادن آنها در جهت تامين منافع خود ميتواند آتش عظمي در عراق را به وجود آورد. به همين خاطر بايد به اين نكته مهم توجه داشت كه در حال حاضر شروع يك ناآرامي ديگر در بغداد و شهر هاي ديگر عراق به سود كدام يك از اين طرفين ميباشد.

 

به نظر من با تحريم هاي جنايتكارانه اي كه آمريكا عليه مردم بي دفاع ايران وضع كرده است  و همچنین فشاری که به حکومت ایران آورده در مقابل رژيم ايران  نیز تلاش میکند حتی از راه شرکت در سرکوب و حشیانه معترضان میخواهد نشان بدهد "امنيت" و "ثبات" عراق را براي كم كردن تاثيرات تحريم هاي وضع شده را ضروري میداند. و در نهايت با گسترش و فراگير تر شدن اين اعتراضات ابتدا دوباره اين مردم بي دفاع عراق هستند كه  از هر سو سرکوب میشوند وضررمند اين اعتراضات ميشوند زيرا دولت هاي جنایتکار و استعمارگر منطقه اي و فرامنطقه اي به هيچ وجه حاضر نيستند به راحتي دست از منافع خود در عراق بردارند، و هر دو دولت امريكا و ايران  نیز که شریک چند دهه جنایت و سر کار آوردن یک نظام ارتجاعی اسلامی- قومی- فدرالی در عراق هستند تجربه و تخصص خاصي در سركوب اعتراضات مردمي دارند . تنها یک نیروی قدرتمند کارگری و آزادیخواهانه و مسلح در عراق میتواند این تناسب قوا را به نفع جامعه عوض کند!

 

به همين خاطر مردم بايد كاملا هوشيارانه عمل كنند و قبل از هرگونه درخواستي بايد هدف اوليه اعتراضات آنها بيرون راندن تمامي دولتها و نيروهاي نظامي و مزدوران آنان، از جمله بیرون راندن هر دو دولت جنایتکار امریکا و ایران از سراسر عراق باشد تا بتوانند مستقیما علیه حاکمیت سیاه مذهبی کنونی بر عراق نیز بهتر و قدرتمند تر قیام کنند. غير از اين متاسفانه هرگونه تظاهرات و گسترش آن به سود يكي  از همین طرفين دخیل در خانه خرابی مردم عراق و دولت دست نشانده آنها در عراق تمام خواهد شد.

 

اتحاد حول خواسته های آزادی، برابری،رفاه، امنیت، و بیرون راندن کلیه نیروهای ایران و امریکا و همزمان خواهان استقرار یک دولت غیر قومی و غیر مذهبی شدن در عراق تنها راه رهائی مردم عراق از جهنمی است که دولت امریکا و ایران و دیگر نیروهای قومی و مذهبی برای آنها به وجود آورده اند.

 

منبع: شماره ١١٠ نشریه سوسیالیسم امروز

١٥ مهر ١٣٩٨/ ٧ اکتبر ٢٠١٩